حیات تازه رنگ‌ها روی پرده سینما

در شرایطی که مجموعه فیلم‌های موفق قدیمی سینما دست به احیای مجدد خود زده تا دوباره انبوه تماشاگران را به داخل سالن‌های تاریک سینما بکشانند، تکنیک تکنی‌کالر هم با احیای دوباره خود به روز می‌شود.

صنعت سینما در یک دهه اخیر در کنار خلق شیوه‌های جدید، به آرشیو خود مراجعه کرده و بعضی از شیوه‌های قدیمی خود را دوباره از انبار بیرون کشیده است. دلیل اصلی این کار،‌‌ آشتی دادن بیشتر تماشاچی با محصولات سینمایی است و این کارها صورت می‌گیرد تا فیلم‌های سینمایی بیننده بیشتری داشته باشند. بهره‌گیری از این شیوه‌ها، دنیای سینما را وارد مرحله تازه‌ای می‌کند که برای خود اهالی آن (بویژه فیلمسازان، بازیگران و مدیران فیلمبرداری)‌ هم جذاب و لذت‌بخش است. صنعت سینما که به طور مستقیم با مشکلات ساخت و تولید فیلم سروکار دارد، از این مسیرهای تازه استقبال می‌کند.

یکی از نام‌ها و شیوه‌های افسانه‌ای و ماندگار در صنعت سینما، تکینک تکنی‌کالر است. این تکنیک ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با رنگ و روند استفاده از آن در فیلم‌های سینمایی دارد. تکنیک تکنی‌کالر در دهه‌های گذشته به شکلی مطلوب و دقیق در یک ‌سری از فیلم‌های برجسته و ماندگار سینما، مورد استفاده قرار گرفت. فیلم‌هایی مثل «جادوگر شهر از»، «فانتازیا» (انیمیشن دستی کمپانی والت دیزنی)‌ و «آواز در باران» از جمله فیلم‌های کلاسیکی هستند که بهترین و بیشترین بهره را از این تکنیک بردند. رنگ، در این فیلم‌ها در بهترین و کامل‌ترین شکل خود مورد استفاده قرار گرفت و تماشاگران سینما را با دنیای زیبایی از رنگ‌آمیزی‌های متفاوت روبه‌رو کرد.

اما در چند دهه اخیر، کمپانی‌های فیلمسازی تغییر رویه داده و با عوض کردن سبک‌های کاری خود، به استفاده از تکنیک‌های دیجیتالی روی آوردند. در این شرایط جلوه‌های ویژه تصویری اهمیت بیشتری یافت و مساله استفاده بهینه از رنگ در طراحی و خلق صحنه‌ها، به دست فراموشی سپرده شد. با کم‌رنگ شدن استفاده از تکنیک‌ تکنی‌کالر، رنگ به صورت یک عنصر اتفاقی در فیلم‌ها درآمد که خیلی وقت‌ها خودش را به صورت یک عنصر مزاحم و بازدارنده نشان می‌داد. در شرایط ظهور جلوه‌های پیشرفته تصویری کامپیوتری، نمایش رنگ به عنوان یکی از اجزای مهم و اصلی، موجودیت و اصالت خود را از دست داد.

صنعت سینما حدود 2 سال پیش اعلام کرد با به روز کردن سیستم نمایش سه‌بعدی فیلم‌ها، قصد احیای آن را دارد. در یک سال اخیر تعدادی از محصولات مهم و پرسروصدای سینمایی، در کنار نسخه‌های دوبعدی خود نسخه‌های سه‌بعدی نیز داشتند که با استقبال خیلی خوب تماشاگران در سراسر جهان روبه‌رو شدند. همین نکته، اهالی سینما را به این فکر انداخت که بقیه سیستم‌های قدیمی تکنیکی خود را دوباره و این بار به شکلی جدید و امروزی مورد استفاده قرار دهد. به همین دلیل، صنعت سینما به سراغ تکنیک تکنی‌کالر رفته است. این شیوه جذاب کلاسیک، دوباره زنده می‌شود.

در شکل و شمایل تازه‌ای به دیدار تماشاگران می‌آید. در عین حال، صحبت‌هایی شنیده می‌شود که نام تکنی‌کالر در شرایط تازه با تغییراتی همراه خواهد بود.

نکته جالب این است که کمپانی‌های فیلمسازی بدون هماهنگی قبلی یکباره به صورت دسته‌جمعی به فکر احیای سیستم تکنی‌کالر افتاده‌اند. این اتفاقی است که همیشه و به همین شکل در درون صنعت سینما رخ می‌دهد. همیشه در آغاز بحث انجام یک کار مطرح می‌شود و یکی دو تا از کمپانی‌های فیلمسازی پیشقدم می‌شوند. در شرایطی که این کمپانی‌ها در تدارک اجرای آن کار هستند، بقیه کمپانی‌ها هم به آنها می‌پیوندند و تماشاگران سینما یکباره با محصولاتی روبه‌رو می‌شوند که تولید کمپانی‌های مختلف فیلمسازی است، ولی از یک شیوه ساخت بهره گرفته‌اند. نمونه اخیر آن تکنیک سه‌بعدی است که خیلی سریع از سوی همه کمپانی‌ها مورد استفاده قرار گرفت.

در ارتباط با احیای سیستم تکنی‌کالر اظهارنظرهای متفاوتی ارائه می‌شود. از جمله نکاتی که در این رابطه مطرح می‌شود، این است که این سیستم در دوران قدیم بازتاب خوب و مثبتی در میان تماشاگران داشت و آیا در شرایط جدید (که همه چیز به اجبار به سمت جهانی و یکی شدن می‌رود)‌ می‌تواند عملکردی مثل دوران گذشته خود داشته باشد یا خیر؟

در اوایل سده جدید، کوشش اندکی از سوی یکی دو کمپانی برای احیای تکنی‌کالر به کار گرفته شد. ولی این کوشش‌ها در همان ابتدای کار عقیم ماند و به نتیجه‌ای نرسید.

بحثی که در این رابطه مطرح می‌شود، مربوط به میزان هزینه‌ای است که هر فیلم تکنی کالر باید بپردازد. آیا صرف یک مبلغ بالا و خلق یک فیلم سینمایی به کمک تکنیک تکنی کالر، می‌تواند در جدول گیشه نمایش با سود و فروش بالا همراه باشد؟ این تکنیک چیزی شبیه سیستم سه بعدی یا جلوه‌های کامپیوتری نیست که امکانی اضافه در اختیار بیننده بگذارد. رنگ در هر صورت در فیلم‌های سینمایی موجود است و شاید برای تماشاگران سینما اهمیت زیادی نداشته باشد که بخواهند فیلم‌ها را به‌گونه‌ای تماشا کنند، که رنگ در‌آن به بهترین شکل ممکن به نمایش درمی‌آید.

اما این شیوه طرفدارانی هم دارد و دوستداران آن می‌گویند تماشاگران از این که رنگ‌ها را در شفاف‌ترین و بهترین شکل خود روی پرده سینما ببیند، لذت خواهند برد. سیستم ترکیب‌بندی رنگ‌ها و نمایش دقیق و مجزای آنها روی پرده سیستم خاصی است که کمک می‌کند تا تماشاچی بیشتر جذب اتفاقات روی پرده سینما بشود. البته در این شیوه دوربین و فیلم خامی را که باید مورد استفاده قرار گیرد، دوربین و فیلم خام ویژه‌ای است. یکی از دلایل گران‌تر درآمدن فیلم‌های تکنی‌کالر هم به همین دلیل است. در همین حال، این تکنیک مهندسان خاص خودش را می‌خواهد.

طرفداران این شیوه معتقدند تکنی‌کالر زبان درست و مشترک رنگ در فیلم‌های سینمایی است و بدون آن محصولات سینمایی یک چیزی را کم دارند. به اعتقاد آنها، استفاده روز افزون از تکنولوژی کامپیوتری کمک می‌کند تا سیستم تکنی‌کالر، رنگ‌‌ها را در مقایسه با فیلم‌های چند دهه قبل، بسیار زنده‌تر و جذاب‌تر به نمایش بگذارد.

اما مسوولان کمپانی‌های فیلمسازی می‌گویند احیای دوباره سیستم کلاسیک تکنی‌کالر، کار چندان راحتی هم نیست. مبتکران احیای مجدد سیستم تکنی‌کالر در چند سال اخیر تلاش وسیعی برای خلق سیستم تازه‌ای کردند که ضمن حفظ وضعیت خوب گذشته با تکنولوژی معاصر هم همراه باشد و بتواند پاسخگوی خواسته‌های امروزی تماشاگران باشد. به گفته منتقدان سینمایی، تماشاگران امروزی از یک سو سختگیر شده‌اند و از سوی دیگر با انبوهی از تکنیک‌های تازه روبه‌رو هستند. نکته دوم باعث می‌شود تا آنها قدرت انتخاب بیشتری داشته باشند و براحتی هر حرکت و اقدام تازه‌ای را تایید نکنند.

خالقان سیستم تکنی‌کار جدید سینما قول داده‌اند فیلم‌های آنها آثاری چشمنواز باشند که فضایی رویایی را برای بینندگان خود فراهم کنند. در عین حال، آنها خواستار همکاری نزدیک با تمام کمپانی‌های فیلمسازی هستند تا بتوان براساس آن، تکنیکی را به تماشاگران ارائه کرد که در اوج قدرت و زیبایی است. یک بخش مهم این همکاری شامل ارتباط و همکاری نزدیک با شرکت‌های تولیدکننده دوربین‌های فیلمبرداری می‌شود. در همین حال، کسانی که درگیر پرونده‌های نرم‌افزاری هستند هم در زمره همکاران این طرح قرار می‌گیرند.