افشای ۶۰ سال دروغگویی سیا
نزدیک به ۶۲ سال پس از ترور جان اف. کندی رئیس‌جمهور وقت آمریکا، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) برای اولین‌بار به‌صورت ضمنی تأیید کرده یکی از مأموران این سازمان که در زمینه جنگ روانی تخصص داشته، عملیاتی را هدایت می‌کرده که پیش از ترور کندی در دالاس، با لی هاروی اسوالد، متهم اصلی این قتل مرتبط بوده است.
این افشاگری که دو روز پیش در میان مجموعه‌ای از ۴۰ سند مرتبط با مأمور سیا، (جورج جوآنیدس) منتشر شد، نشان می‌دهد که سیا برای دهه‌ها درباره نقش این مأمور در پرونده کندی، چه قبل و چه بعد از ترور، دروغ گفته است. این اطلاعات، به گفته کارشناسان ترور کندی، اهمیت بسزایی دارد و پرسش‌های جدیدی درباره شفافیت و صداقت سیا در این پرونده تاریخی ایجاد می‌کند.
چرا این موضوع مهم است؟
این افشاگری که در اسنادی درباره جورج جوآنیدس، مأمور سیا منتشر شده، نشان‌دهنده پنهان‌کاری طولانی‌مدت این سازمان درباره ارتباط یکی از مأمورانش با لی هاروی اسوالد است. اسوالد که به‌عنوان قاتل کندی شناخته می‌شود، در سال ۱۹۶۳ در دالاس، رئیس‌جمهور آمریکا را ترور کرد. این اسناد نشان می‌دهند که جوآنیدس، که در زمینه جنگ روانی فعالیت می‌کرد، نقشی کلیدی در عملیاتی داشته که به‌طور غیرمستقیم با اسوالد مرتبط بوده است. این موضوع به دهه‌ها گمانه‌زنی و تئوری‌های توطئه درباره دخالت سیا در ترور کندی دامن می‌زند و پرسش‌هایی درباره میزان صداقت این سازمان در برابر تحقیقات رسمی مانند کمیسیون وارن (۱۹۶۴)، کمیته چرچ (۱۹۷۵)، کمیته ویژه مجلس نمایندگان در مورد ترورها (۱۹۷۷-۱۹۷۸) و هیأت بررسی اسناد ترور (تا سال ۱۹۹۸) مطرح می‌کند.
جزئیات جدید چه می‌گویند؟
اسناد تازه منتشرشده نشان می‌دهند جورج جوآنیدس که در سال ۱۹۶۳ معاون رئیس پایگاه سیا در میامی بود، عملیات‌هایی را هدایت می‌کرد که شامل بودجه‌دهی مخفیانه و مدیریت یک گروه ضدکمونیستی به نام «مدیریت انقلابی دانشجویی» (DRE) بود. این گروه از تبعیدی‌های کوبایی تشکیل شده بود که علیه فیدل کاسترو، رهبر کوبا فعالیت می‌کردند. در ۹ اوت ۱۹۶۳، بیش از سه ماه پیش از ترور کندی، یکی از اعضای این گروه در نیواورلئان با اسوالد که در حال توزیع جزوه‌های طرفدار کاسترو بود، درگیری لفظی و فیزیکی داشت. این درگیری به‌طور گسترده در رسانه‌ها پوشش داده شد و بعدا در ۲۱ اوت همان سال، اسوالد در یک مناظره تلویزیونی محلی با فعالان DRE شرکت کرد که تصویر او به‌عنوان یک کمونیست طرفدار کاسترو را تقویت کرد. پس از ترور کندی در ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳، خبرنامه DRE به‌سرعت اسوالد را به‌عنوان یک کمونیست طرفدار کاسترو معرفی کرد و این داستان توسط روزنامه‌های بزرگی مانند میامی هرالد و واشنگتن‌پست بازنشر شد. این امر به تقویت روایت رسمی کمک کرد که حاکی از آن بود که اسوالد به‌تنهایی عمل کرده و انگیزه‌های کمونیستی داشته است.با این حال، اسناد جدید نشان می‌دهند که سیا به‌طور مخفیانه DRE را تأمین مالی می‌کرد و جوآنیدس به‌طور مستقیم بر این گروه نظارت داشت. نکته قابل‌توجه این است که سیا برای دهه‌ها ادعا می‌کرد هیچ ارتباطی با DRE نداشته و جوآنیدس هیچ نقشی در این ماجرا نداشته است.
نقش سیا در پنهان‌کاری
یکی از جنبه‌های تکان‌دهنده این اسناد، نقش جوآنیدس در فریب کمیته ویژه مجلس نمایندگان در مورد ترورها در سال‌های ۱۹۷۷-۱۹۷۸ است. جوآنیدس به‌عنوان مأمور سیا به عضویت این کمیته انتخاب شده بود اما اطلاعات مربوط به نقش خود در سال ۱۹۶۳ و ارتباطش با DRE را از این کمیته مخفی کرد. این پنهان‌کاری باعث شد تحقیقات رسمی درباره ارتباط احتمالی سیا با اسوالد به نتیجه نرسد. جفرسون مورلی، نویسنده و کارشناس ترور کندی می‌گوید: «داستان پنهان‌کاری جوآنیدس دیگر لوث شده. این یک اتفاق بزرگ است. سیا در حال تغییر موضع خود درباره لی هاروی اسوالد است.»
پیش‌زمینه تاریخی
یک سال پیش از آن‌که اسوالد به‌عنوان یک فرد طرفدار کاسترو شناخته شود، پنتاگون طرحی به نام «عملیات نورث‌وودز» تدوین کرده بود که شامل انجام حملات ساختگی در آمریکا، مقصر جلوه‌دادن کوبا و سپس حمله به آن کشور بود. اگرچه این طرح هرگز اجرا نشد اما نشان‌دهنده فضای متشنج دوران جنگ سرد و تلاش‌های آمریکا برای مقابله با نفوذ کمونیسم در کوبا بود. اسناد جدید هیچ نور جدیدی بر جزئیات تیراندازی به کندی یا این‌که آیا اسوالد به‌تنهایی عمل کرده یا خیر نمی‌اندازند اما نشان می‌دهند که سیا به‌طور سیستماتیک درباره ارتباط خود با DRE و نقش جوآنیدس در این ماجرا به نهادهای رسمی دروغ گفته است.
چشم‌انداز آینده
این اسناد بخشی ازمجموعه‌ای هستند که به‌دنبال دستوراجرایی ترامپ برای انتشار تمامی اسنادمربوط به ترور کندی منتشر شده‌اند. این دستور پس از سال‌ها تأخیر در انتشار اسناد که به بهانه‌های امنیتی توسط سیا و اف‌بی‌آی صورت گرفته بود، صادر شد. با این حال، کارشناسان معتقدند این اسناد به‌تنهایی نمی‌توانند ثابت کنند که آیا اسوالد به‌تنهایی عمل کرده یا بخشی از یک توطئه بزرگ‌تر بوده است. این افشاگری‌ها به گمانه‌زنی‌های عمومی درباره نقش سیا در این واقعه دامن می‌زنند و اعتماد عمومی به نهادهای اطلاعاتی را بیش از پیش تضعیف می‌کنند.
چرا این موضوع مهم است؟
این افشاگری که در اسنادی درباره جورج جوآنیدس، مأمور سیا منتشر شده، نشان‌دهنده پنهان‌کاری طولانی‌مدت این سازمان درباره ارتباط یکی از مأمورانش با لی هاروی اسوالد است. اسوالد که به‌عنوان قاتل کندی شناخته می‌شود، در سال ۱۹۶۳ در دالاس، رئیس‌جمهور آمریکا را ترور کرد. این اسناد نشان می‌دهند که جوآنیدس، که در زمینه جنگ روانی فعالیت می‌کرد، نقشی کلیدی در عملیاتی داشته که به‌طور غیرمستقیم با اسوالد مرتبط بوده است. این موضوع به دهه‌ها گمانه‌زنی و تئوری‌های توطئه درباره دخالت سیا در ترور کندی دامن می‌زند و پرسش‌هایی درباره میزان صداقت این سازمان در برابر تحقیقات رسمی مانند کمیسیون وارن (۱۹۶۴)، کمیته چرچ (۱۹۷۵)، کمیته ویژه مجلس نمایندگان در مورد ترورها (۱۹۷۷-۱۹۷۸) و هیأت بررسی اسناد ترور (تا سال ۱۹۹۸) مطرح می‌کند.
جزئیات جدید چه می‌گویند؟
اسناد تازه منتشرشده نشان می‌دهند جورج جوآنیدس که در سال ۱۹۶۳ معاون رئیس پایگاه سیا در میامی بود، عملیات‌هایی را هدایت می‌کرد که شامل بودجه‌دهی مخفیانه و مدیریت یک گروه ضدکمونیستی به نام «مدیریت انقلابی دانشجویی» (DRE) بود. این گروه از تبعیدی‌های کوبایی تشکیل شده بود که علیه فیدل کاسترو، رهبر کوبا فعالیت می‌کردند. در ۹ اوت ۱۹۶۳، بیش از سه ماه پیش از ترور کندی، یکی از اعضای این گروه در نیواورلئان با اسوالد که در حال توزیع جزوه‌های طرفدار کاسترو بود، درگیری لفظی و فیزیکی داشت. این درگیری به‌طور گسترده در رسانه‌ها پوشش داده شد و بعدا در ۲۱ اوت همان سال، اسوالد در یک مناظره تلویزیونی محلی با فعالان DRE شرکت کرد که تصویر او به‌عنوان یک کمونیست طرفدار کاسترو را تقویت کرد. پس از ترور کندی در ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳، خبرنامه DRE به‌سرعت اسوالد را به‌عنوان یک کمونیست طرفدار کاسترو معرفی کرد و این داستان توسط روزنامه‌های بزرگی مانند میامی هرالد و واشنگتن‌پست بازنشر شد. این امر به تقویت روایت رسمی کمک کرد که حاکی از آن بود که اسوالد به‌تنهایی عمل کرده و انگیزه‌های کمونیستی داشته است.با این حال، اسناد جدید نشان می‌دهند که سیا به‌طور مخفیانه DRE را تأمین مالی می‌کرد و جوآنیدس به‌طور مستقیم بر این گروه نظارت داشت. نکته قابل‌توجه این است که سیا برای دهه‌ها ادعا می‌کرد هیچ ارتباطی با DRE نداشته و جوآنیدس هیچ نقشی در این ماجرا نداشته است.
نقش سیا در پنهان‌کاری
یکی از جنبه‌های تکان‌دهنده این اسناد، نقش جوآنیدس در فریب کمیته ویژه مجلس نمایندگان در مورد ترورها در سال‌های ۱۹۷۷-۱۹۷۸ است. جوآنیدس به‌عنوان مأمور سیا به عضویت این کمیته انتخاب شده بود اما اطلاعات مربوط به نقش خود در سال ۱۹۶۳ و ارتباطش با DRE را از این کمیته مخفی کرد. این پنهان‌کاری باعث شد تحقیقات رسمی درباره ارتباط احتمالی سیا با اسوالد به نتیجه نرسد. جفرسون مورلی، نویسنده و کارشناس ترور کندی می‌گوید: «داستان پنهان‌کاری جوآنیدس دیگر لوث شده. این یک اتفاق بزرگ است. سیا در حال تغییر موضع خود درباره لی هاروی اسوالد است.»
پیش‌زمینه تاریخی
یک سال پیش از آن‌که اسوالد به‌عنوان یک فرد طرفدار کاسترو شناخته شود، پنتاگون طرحی به نام «عملیات نورث‌وودز» تدوین کرده بود که شامل انجام حملات ساختگی در آمریکا، مقصر جلوه‌دادن کوبا و سپس حمله به آن کشور بود. اگرچه این طرح هرگز اجرا نشد اما نشان‌دهنده فضای متشنج دوران جنگ سرد و تلاش‌های آمریکا برای مقابله با نفوذ کمونیسم در کوبا بود. اسناد جدید هیچ نور جدیدی بر جزئیات تیراندازی به کندی یا این‌که آیا اسوالد به‌تنهایی عمل کرده یا خیر نمی‌اندازند اما نشان می‌دهند که سیا به‌طور سیستماتیک درباره ارتباط خود با DRE و نقش جوآنیدس در این ماجرا به نهادهای رسمی دروغ گفته است.
چشم‌انداز آینده
این اسناد بخشی ازمجموعه‌ای هستند که به‌دنبال دستوراجرایی ترامپ برای انتشار تمامی اسنادمربوط به ترور کندی منتشر شده‌اند. این دستور پس از سال‌ها تأخیر در انتشار اسناد که به بهانه‌های امنیتی توسط سیا و اف‌بی‌آی صورت گرفته بود، صادر شد. با این حال، کارشناسان معتقدند این اسناد به‌تنهایی نمی‌توانند ثابت کنند که آیا اسوالد به‌تنهایی عمل کرده یا بخشی از یک توطئه بزرگ‌تر بوده است. این افشاگری‌ها به گمانه‌زنی‌های عمومی درباره نقش سیا در این واقعه دامن می‌زنند و اعتماد عمومی به نهادهای اطلاعاتی را بیش از پیش تضعیف می‌کنند.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
جنبش مردمی سوریه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
زمان دیپلماسی برای حمایت از مقاومت
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
نقش ویژه اهالی اندیشه، رسانه و هنر در مقابله با تهدیدات نرم
گفت و گو
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد
روایتهای مهندسی شده تلآویو
دکتر حمیدرضا آصفی، سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه و دیپلمات ارشد کشورمان در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد