نگاهی به ظرفیت‌های صنعت فرش در نقاط مختلف کشور

به گزارش جام‌جم‌آنلاین از ایرنا، تاریخچه بافت قالی (فرش) به هزاره پنجم و ششم پیش از میلاد در آسیای مرکزی برمی‌گردد و قالی ایرانی پازیریک، قدیمی‌ترین فرش دستباف جهان است که در منطقه سیبری کشف شده و مربوط به دوران هخامنشیان در ایران است.

فرش دستباف ایرانی هنری بی‌بدیل و میراثی ماندگار است که در جای جای سرزمین ایران توسط زنان و مردان ایرانی بافته و پرداخته می‌شود.

بافنده ایرانی همواره در تلاش بوده تا احساسات و تعلقات خاطر خود را در دارقالی مانند بوم نقاشی به تصویر بکشد. در این بین به نظر می‌رسد که نقشی که هنرمند ایرانی به دار قالی میزند برگرفته از تاثیرات محیطی و معماری زندگی اوست.

با بررسی انواع نقش‌ها می‌توان دریافت که نقش و نگار قالی‌ها چه رمز و راز‌هایی را در دل خود جا داده است.

ایران مهد فرش دستباف است و زیباترین و با کیفیت‌ترین فرش‌ها در این سرزمین بافته می‌شود که نماد از اصالت و فرهنگ ایرانی است. بسیاری از خانواده‌های ایرانی، فرش دستباف را به عنوان یک سرمایه خانوادگی و میراث فرهنگی نسل‌های گذشته حفظ می‌کنند.

به همین دلیل، تنوع بسیار زیادی از فرش‌های دستباف ایرانی با طرح‌ها و رنگ‌های مختلف، متناسب با سلیقه‌های متنوع، در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده است.

اهمیت برگزاری نمایشگاه فرش دستباف

از طریق برگزاری این نمایشگاه‌ها، هنرمندان و تولیدکنندگان می‌توانند آثار خود را به نمایش بگذارند و با خریداران و علاقه‌مندان به این هنر ارتباط برقرار کنند.

علاوه بر این، نمایشگاه فرش دستباف به عنوان یک مرکز تجاری، فرصتی برای ایجاد همکاری‌های جدید و گسترش بازار‌های صادراتی فراهم می‌آورد.

اکنون هفدهمین نمایشگاه فرش دستباف و تابلو فرش در محل نمایشگاه بین‌المللی اراک دایر است و به همین منظور با گفتگو با فعالان صنعت فرش ایران در این نمایشگاه، تلاش شده تا ویژگی‌های برگزاری نمایشگاه، نواقص و ظرفیت‌های موجود و اهداف فعالان این صنعت در این نمایشگاه مورد بررسی قرار گیرد.

معرفی ظرفیت‌های ارزشمند فرش دستباف مهمترین هدف برپایی نمایشگاه

یک فعال صنعت فرش دستباف در نمایشگاه فرش اراک  گفت: نمایشگاه‌های فرش دستباف با اهداف مختلفی برگزار می‌شوند که از جمله می‌توان به معرفی فرهنگ و هنر ایرانی، الگوها، طراحی‌ها و تکنیک‌های مختلف بافندگی اشاره کرد.

محمدرضا میرزایی افزود: برپایی نمایشگاه می‌توان زمینه‌ساز توسعه بازار‌های صادراتی فرش دستباف باشد که در صورت تحقق این مهم، بزرگترین حمایت از فعالان این عرصه اتفاق می‌افتد.

وی افزود: برپایی نمایشگاه فرش دستباف فرصتی برای ارتباطات تجاری و یافتن خریداران جدید در داخل و خارج از کشور است چرا که برخی کشور‌ها سعی می‌کنند این این هنر اصیل را به نفع خود مصادره کنند و برپایی نمایشگاه و اطلاع‌رسانی گسترده آن می‌تواند کمک بزرگی به احیای نام و آوازه فرش دستباف ایرانی در نقاط مختلف جهان باشد.

این فعال حوزه فرش دستباف اراکی بیان کرد: برگزاری کارگاه‌های آموزشی و همایش‌ها در زمینه تکنیک‌های نوین بافت و نگهداری فرش مسئله مهمی است که در نمایشگاه‌ها کمتر به آن پرداخته می‌شود.

جذب مشتریان جدید در هر نوبت نمایشگاه

تولیدکننده فرش تبریز هم گفت: تاکنون ۱۷ نوبت در نمایشگاه فرش دستباف که در اراک برگزار شده، شرکت و غرفه داشته‌ام و هر سال، مشتری‌های جدیدی برایم جذب شده است.

داود فتحی افزود: مراجعان به نمایشگاه هم خرید مستقیم دارند و هم اینکه سفارش می‌دهند و براساس سلیقه آنها، فرش بافته و به دست آن‌ها می‌رسد که این مهم موجب توسعه هنر فرش دستباف و رونق فعالیت بافندگان شده است.

وی بیان کرد: بیشترین مشتری‌های فرش تبریز در نمایشگاه اراک، افراد خانه‌دار هستند و کمتر مغازه‌داران سفارش و خرید فرش دارند که سبب شده تا رغبت به شرکت در نمایشگاه اراک برای من افزایش یابد.

این تولیدکننده فرش تبریز ادامه داد: در سال‌های گذشته نمایشگاه در ماه‌های آخر و منتهی به نوروز برگزار می‌شد و میزان خرید و سفارش بیشتر بود، اما اکنون که نمایشگاه در اولین روز‌های زمستان برگزار شده، میزان خرید فرش کاهش یافته است.

فتحی، بر افزایش تبلیغات برگزاری نمایشگاه فرش در سطح استان مرکزی تاکید کرد و افزود: لازم است دستگاه‌های متولی شهری و نمایشگاهی، نسبت به تبلیغات نمایشگاه اهتمام بیشتری داشته باشند.

وی بیان کرد: با وجود اینکه فرش دستباف اراک نام و آوازه جهانی دارد، اما بسیاری از مردم این شهر خریدار فرش تبریز هستند که این مهم نشان از آگاهی و اطلاع دقیق از طرخ، نقشه و نوع بافت مردم این خطه دارد.

رونق همیشگی نمایشگاه‌های فرش در اراک

تولیدکننده فرش از استان فارس نیز گفت: استان مرکزی و اراک، شهری صنعتی است و مردم قدرت خرید بالایی نسبت به سایر استان‌ها دارند و مردم این استان، فرش دستباف را می‌شناسند.

ارسلان تفرشی درباره ویژگی‌های نمایشگاه فرش دستباف در اراک افزود: مجری و برگزار کننده این نمایشگاه، متولی اصلی است که باید با تبلیغات، زمینه معرفی نمایشگاه را فراهم کند و موجب حذف واسطه شود، بنابراین باید دامنه تبلیغات مورد توجه ویژه قرار گیرد.

وی بیان کرد: لازم است مدت نمایشگاه فرش اراک به ۱۰ روز افزایش یابد تا مردم فرصت بیشتری برای خرید، تصمیم‌گیری و بازید از نمایشگاه داشته باشند.

این جوان تولیدکننده فرش دستباف ادامه داد: اقدام خوبی در نمایشگاه فرش دستباف در یکی از مراکز استان‌ها انجام شد و آن انعقاد قرارداد نمایشگاه با یک شعبه بانکی بود تا خرید به صورت پرداخت تسهیلات و اقساطی انجام شود و این شیوه باعث شده تا قدرت خرید مردم افزایش یابد.

تفرشی درباره قیمت فرش دستباف افزود: مردم فکر می‌کنند فرش دستباف گران است درحالی که ما فرش‌های دستبافی داریم که با قدرت خرید مردم همخوانی دارد و از ۴۰ میلیون تا ۲۰۰ میلیون ریال فرش دستباف هم موجود است.

وی بیان کرد: فرش دستباف از پشم گوسفند است و موجب می‌شود تا رطوبت بدن را بگیرد و همچنین مانع ایجاد کم خونی، پوکی استخوان می‌شود و الکتریسته ساکن به وجود نمی‌آورد.

این فعال صنعت فرش افزود: یکی از دلایل بیمارها، می‌تواند وجود مواد نفتی و پلاستیکی در فرش ماشینی باشد، اما الیاف طبیعی اینگونه نیست، بلکه خاصیت‌های درمانی دارد.

تولیدکننده فرش دستباف از استان سیستان و بلوچستان نیز گفت: عرضه فرش ویژه عشایری و بلوچی در نمایشگاه مشتریان خاص خود را دارد و طی سه سال اخیر بازار خوبی در نمایشگاه فرش اراک در بین مردم استان مرکزی به دست آورده‌ام.

حمیدرضا رمضانی افزود: سبک و طرح‌های فرش بلوچ در بین خریداران گسترش یافته است و قیمت آن از قالیچه ۵۰ میلیون ریال تا ۱۲۰ میلیون ریال قابل خرید است.

وی درباره تولیدکنندگان فرش بلوچ هم گفت: بافندگان فرش بلوچ، زنان و دختران در استان سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی هستند که خرید هموطنان موجب کمک به بافندگان و توسعه هنر منحصر به فرد در این منطقه می‌شود.

تجاری‌سازی حلقه مفقوده فرش دستباف است

نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی گفت: فرش دستباف در ایده‌پردازی، طراحی، نقشه و تولید انبوه وضعیت مناسبی دارد، اما در ارتباط با بازارسنجی، بازاریابی، رقابت در بازار و فروش و در نهایت تجاری‌سازی با مشکل مواجه است.

نادرقلی ابراهیمی افزود: فرش دستباف آنچنان که باید نتوانسته جایگاه واقعی خود را در بازار ملی و بین‌المللی پیدا کند و لازم است متولیان امر در این خصوص برنامه‌ریزی کنند.

وی ادامه داد: عاملی که برای تولیدکننده فرش انگیزه و امید ایجاد می‌کند بازار فروش است و در صورتی که نسبت به این مهم توجه نشود تولیدکننده به مرور زمان سرمایه خود را از گردانه تولید فرش خارج و در جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌کند.

نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: لازم است برنامه جامع فرش برای سال‌های آینده ترسیم شود تا تحولی در تولید این کالا ایجاد شود.

ابراهیمی اظهار کرد: همه دستگاه‌های متولی باید برای اجرای این برنامه همکاری کنند چرا که در صورت بی‌توجهی به آن نه تنها توسعه‌ای در تولید این کالا شکل نمی‌گیرد بلکه ممکن است شرایط از آنچه هست نیز بدتر شود.

وی بیان کرد: فرصت‌های زیادی در حوزه فرش دستباف به دلایل مختلف از دست رفته و اگر چه بازگشت به شرایط گذشته زمان‌بر است، اما باید برنامه‌های احیای این صنعت از یک نقطه و زمانی آغاز شود و هر چه این مهم زودتر کلید بخورد به نفع تولیدکننده خواهد بود.

مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی استان مرکزی گفت: هفدهمین نمایشگاه تابلوفرش و فرش دستباف اراک با ۲۱۰ غرفه از سوم تا هفتم دی‌ماه سال جاری در محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی استان مرکزی در اراک دایر است.

مهدی رمضانی افزود: در این نمایشگاه غرفه‌هایی از استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، چهارمحال و بختیاری، تهران، گلستان، اصفهان، کردستان، قم و مرکزی شرکت دارند.

وی بیان کرد: برترین تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان فرش دستباف و تابلوفرش و برند‌های معتبر کشوری و جهانی در این نمایشگاه حضور دارند و نمایشگاه فرصت مناسبی برای تامین نیاز مردم استان به دستبافته‌های هنر ایرانی با کیفیت عالی و قیمت مناسب را فراهم کرده که به مبادلات اقتصادی هم کمک می‌کند.

مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی استان مرکزی ادامه داد: این نمایشگاه از ساعت ۱۵ تا ۲۱ پذیرای بازدیدکنندگان است و در کنار آن، کارگاه‌های آموزشی، نشست‌های تخصصی، نمایشگاه عکس فرش و برنامه‌های فرهنگی و علمی مختلف تدارک شده است.

رمضانی افزود: مسئولان مرکز ملی فرش ایران، روسای اتحادیه‌های تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف کشور هم از این نمایشگاه بازدید می‌کنند.

محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی غرب کشور در ارک دارای ۱۰ هزار مترمربع سالن نمایشگاهی مسقف، سه هزار مترمربع فضای باز نمایشگاهی و ۱۲۰ هزار مترمربع پارکینگ ویژه غرفه‌داران و بازدیدکنندگان است.

نمایشگاه فرش دستباف می‌تواند به‌عنوان سکوی پرشی برای صنعت فرش ایران عمل کند و زمینه‌ساز معرفی ظرفیت‌های این صنعت به جهان باشد. با توجه به پتانسیل‌های موجود، توجه به چالش‌ها و اتخاذ استراتژی‌های مناسب می‌تواند سهم ایران را در بازار جهانی فرش دستباف افزایش دهد.