اسید فسفریک و خانواده فسفاتها، جزو بحث برانگیزترین افزودنیهای مورد استفاده در صنایع غذایی و نوشیدنیها هستند. اسید فسفریک یا اورتوفسفریک (H3PO4)، یک اسید معدنی است که از فسفر، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شدهاست. این اسید ضعیف در شکل غذایی خود، تحت مقررات سختگیرانه و اقدامات کنترل کیفی لازم برای اطمینان از ایمن بودن آن برای مصرف انسان، در اکثر غذاها و نوشیدنیهای فرآوری شده به منظور تثبیت طعم، افزایش ماندگاری و تنظیم اسیدیته این محصولات استفاده میشود. از آنجاییکه اسید فسفریک خوراکی مستقیما با سلامت انسان در ارتباط است توصیه میکنیم برای خرید اسید فسفریک ۸۵ درصد، تنها به مراکز معتبر مانند «شرکت بازرگانی پرسال» مراجعه کنید.
طبق اعلام سازمان غذا و دارو آمریکا مصرف دوزهای استاندارد اسید فسفریک خطری برای انسان ندارد.
اسید فسفریک خوراکی چیست و چه ویژگیهایی دارد؟
اسید فسفریک بعد از اسید سولفوریک، دومین اسید معدنی پر مصرف در جهان است که به دو روش کلی: فرآیند مرطوب و فرآیند حرارتی تولید میشود. اسید فسفریک فرآیند مرطوب، شامل واکنش اسید سولفوریک با سنگ فسفات طبیعی است که در تولید کودهای فسفاته مورد استفاده قرار میگیرد و اسید فسفریک فرآیند حرارتی، از طریق اکسیداسیون یا سوزاندن فسفر تولید شده و خلوص بسیار بالاتری دارد. این نوع اسید فسفریک در ساخت مواد شیمیایی با خلوص بالا، داروها، مواد شوینده، محصولات غذایی، نوشیدنیها و سایر محصولات غیر کودی استفاده میشود.
نوع خوراکی این اسید با غلظت ۸۵ درصد مانند انواع صنعتی آن یک اسید معدنی بیرنگ و بیبو است که حاوی مقادیر قابل توجهی فسفر است. دوز استاندارد فسفر موجود در اسید فسفریک، از یک سو برای سلامت انسان مفید بوده و از سوی دیگر به تثبیت طعم و ماندگاری بیشتر مواد غذایی کمک میکند. گرید خوراکی اسید فسفریک به صورت یک مایع شربتی است و به همین علت زودتر جذب بدن میشود. البته اسید فسفریک به طور طبیعی در بسیاری از مواد خوراکی، سبزیجات، میوهها و آب آنها نیز وجود دارد.
اسید فسفریک و سلامت انسان
فسفر یکی از شش ماکرومینرال ضروری برای بدن انسان است که اغلب در طبیعت به عنوان آپاتیت معدنی سنگ فسفات نامحلول یافت میشود. این ماده نقش غیر قابل انکاری در انقباضات ماهیچهای، استحکام دندان و استخوانها، تصفیه مواد زائد موجود در کلیهها، تولید بلوکهای DNAو RNA ، ترمیم بافتها و ... بدن انسان دارد. اگرچه فسفر بعد از کلسیم فراوانترین ریز مغذی موجود در بدن است اما گاها عدم پیروی از رژیمهای غذایی متعادل منجر به کمبود این ماده در بدن میشود، از اینرو نمونههای آزمایشگاهی فسفر به عنوان اسید فسفریک خوراکی در تولید داروها و مواد غذایی مختلف به کار برده میشوند.
طبق استانداردهای داروسازی ایالات متحده آمریکا (USP)، اسید فسفریک خوراکی باید غلظتی معادل ۸۵ درصد داشتهباشد. این بدان معنی است که محلول خوراکی این اسید، حاوی ۸۵ درصد فسفریک خالص است و میتوان از آن به صورت ایمن در تولیدات غذایی و دارویی استفاده کرد. در بازار خرید و فروش این اسید، عموما قیمت اسید فسفریک خوراکی بیشتر از نمونههای صنعتی آن است.
غلظت فسفات مورد نیاز بدن انسان بسته به سن، جنسیت، وضعیت فیزیولوژیک (مثلا بارداری) و حتی فصل (به دلیل تغییرات فصلی ویتامین D، که مستقیما در تنظیم غلظت فسفات نقش دارد) متفاوت است. بر همین اساس، افراد بالای ۱۹ سال به روزانه حدود ۷۰۰ میلیگرم فسفر و کودکان و نوجوانان به حدود ۲۵۰ میلیگرم فسفر در روز نیاز دارند. بخشی از این فسفر از طریق خوردن مواد غذایی گوناگون اعم از: گوشت گوساله، گاو، تخم مرغ، ماهی، میگو، سبزیجات و میوهها تأمین میشود اما بخش دیگر را میتوان از طریق تغذیه با غذاها و نوشیدنیهای غنی شده با اسید فسفریک خوراکی دریافت نمود.
البته خیلی از افراد نمیدانند که بخشی از فسفر مورد نیاز بدنشان از طریق خوردن نوشابههای گازدار، آبمیوههای صنعتی، گوشت، لبنیات و ... حاوی اسید فسفریک غذایی تأمین میشود، به همین علت ممکن است در اثر مصرف بیرویه این نوع محصولات، دچار فسفات مازاد در بدن شوند. به گفته برخی از محققان سطوح بالای فسفات در خون، ارتباط مستقیمی با تصلب شرایین و پیامدهای آن مانند: حمله قلبی، فشار خون بالا و سکته دارد. فسفاتها به عنوان تسریع کننده سن در نظر گرفته میشوند و میتوانند خطر ابتلا به بسیاری از بیماریها را افزایش دهند، به همین دلیل است که تولیدکنندگان محصولات غذایی و نوشیدنیهای تجاری تنها مجاز به استفاده از دوز نرمال این افزودنی، مطابق با استانداردهای بینالمللی هستند.
به این ترتیب اگر در حوزه تولید مواد غذایی و نوشیدنیهای صنعتی فعالیت میکنید حتما میدانید که در نهایت، کیفیت محصولات شما به خلوص و درجه کیفی افزودنیهای مصرفیتان نیز بستگی دارد، به همین دلیل، خرید این مواد از تامین کننده مواد اولیه شیمیایی درجه یک میتواند نقش مؤثری در موفقیت تجاری شما داشتهباشد. از اینرو ما توصیه میکنیم برای خرید مواد شیمیایی، خرید پودر جاذب، خرید الیاف شیشه پایه پلی آمید ، pp و ... از خدمات ویژه شرکت بازرگانی پرسال بهرهمند شوید. این هلدینگ معتبر سالهاست که در حوزه واردات انواع مواد شیمیایی و پلیمری فعالیت میکند. پرسال به عرضه محصولات درجه یک با قیمت رقابتی و تضمین اصالت کالا متعهد است.
به یاد داشتهباشید که اسید فسفریک چه در گریه خوراکی و چه در گریدهای صنعتی ماهیتی خورنده دارد، بنابراین تماس مستقیم آن با پوست و سایر نقاط بدن انسان میتواند خطراتی مانند: قرمزی، سوختگی و تاول پوست، درد و تاری دید و ... را برای کاربران به همراه داشتهباشد. از سوی دیگر همواره باید در مصرف محصولات غنی شده با این اسید جانب اعتدال را رعایت کنید زیرا استفاده بیرویه از این نوع مواد غذایی و نوشیدنیها با کاهش تراکم استخوان ارتباط مستقیم دارد.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد