۳.۵ درصد مساحت کل کشور تحت تاثیر فرونشست قرار دارد و زندگی ۱۴ میلیون ایرانی را با خطر مواجه کرده است. این ، جدیدترین اطلاعاتی است که از نتایج تحقیقات محمود حق شناس حقیقی و مهدی معتق ، دو محقق ایرانی از دانشگاه لایبنیتس هانوفر و مرکز تحقیقات علوم زیرزمینی و فرونشست زمین و با بررسی و پردازش حدود ۶ هزار تصویر ماهواره ای بین سال های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۹ به دست آمده است . کاهش سطح آب سفره های زیرزمینی منجر به تخریب آبخوان شده و موجب فرونشست زمین میشود. حفر چاه های عمیق و عمیق تر عمدتا به منظور توسعه کشاورزی ،در نقاط متعدد ایران ، مساله فرونشست را به موضوعی بحرانی تبدیل کرده است که اگر در موردش با مُهر محرمانه سکوت کنیم ، بازهم فرونشست کار خودش را میکند.
بر اساس نتایج تحقیقات معتق و حق شناس که در مجله Science Advances منتشر شده ، پنج استان خراسان رضوی ، کرمان ، گلستان ، فارس و قزوین به ترتیب در بالاترین رده بهره برداری از منابع آب زیرزمینی قرار دارند اما اگر میزان از دست رفتن منابع آب زیرزمینی را به مساحت استانها تقسیم کنیم ، استانهای البرز، گلستان ، تهران و قزوین در رقابتی تنگاتنگ به ترتیب رتبه های اول تا چهارم را به خود اختصاص میدهند.
افزایش بهره وری ، راهکار خروج از بحران
رضا شهبازی ،مدیرکل دفتر مخاطرات زمین شناسی،زیست محیطی پژوهشکده علوم زمین : اگر مدیریت منابع آب درست انجام شود ، نه فرونشست داریم و نه گرد و غبار اما هم اکنون با این دو پدیده مواجه هستیم. تغییر اقلیم ، افزایش دما ، خشکی بیشتر و بارش کمتر نیز به آن افزوده شده و مخاطراتش را تشدید کرده است. ۱۰ تا ۱۵ درصد منابع آب شیرین کشور در اختیار صنعت و خدمات قرار گرفته و حدود ۸۵ درصد نیز در کشاورزی مصرف میشود. اگر وزارت جهاد کشاورزی تحولی ایجاد کرده و هدف گذاری سالانه افزایش ۱۰ درصد بهره وری در کشاورزی را در دستور کار قرار دهد ،به اندازه مجموع آب مورد استفاده در صنعت و خدمات ، آب آزاد میشود. اگر این برنامه را در همه بخش ها اما با اولویت کشاورزی اجرایی کنیم ، بعد از گذشت ۱۰ تا ۱۵ سال ، مساله فرونشست و گرد و غبار کاهش یافته و از شرایط بحرانی فعلی فاصله خواهد گرفت . در این صورت آبخوان های نیمه تخریب شده نیز آرام آرام احیا خواهند شد.
مساحت فرونشست در استان های بحرانی :
استان خراسان رضوی : ۹۶۰۰ کیلومتر مربع
استان کرمان : ۷۶۰۰ کیلومتر مربع
استان فارس : ۶۱۰۰ کیلومتر مربع
استان خوزستان : ۵۵۰۰ کیلومترمربع
استان گلستان : ۵۲۰۰ کیلومتر مربع
استان اصفهان : ۳۳۰۰ کیلومتر مربع
استان سمنان : ۲۴۰۰ کیلومتر مربع
استان قزوین : ۲۳۰۰ کیلومتر مربع
استان تهران : ۱۸۰۰ کیلومتر مربع
بیشینه فرونشست سالانه در برخی استانهای کشور :
کرمان: ۳۷ سانتی متر در سال
البرز : ۲۹ سانتی متر در سال
قم : ۲۲ سانتی متر در سال
مرکزی : ۲۱ سانتی متر درسال
تهران ۲۰ سانتی متر در سال
فارس :۲۰ سانتی متر در سال
خراسان رضوی :۱۹ سانتی متر در سال
بیشتر بدانید :
افزایش باورنکردنی ۲۱۸ درصدی فرونشست زمین در این استان!
۳۵۹ دشت کشور در چالش بحران فرونشست | حفر ۱۱۷هزار حلقه چاه در دشتهای با نرخ فرونشست
فرونشست زمین در ایران ۵ برابر متوسط جهانی است ا فرونشست چیست و چرا میتواند تبدیل به بحرانی بزرگ شود؟
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد