ایران، بازار عراق را از دست نمی‌دهد

همچنین گفته می‌شود یکی از موضوعاتی که باعث شده ایران تجارت خود را با برنامه انجام دهد ثبات نرخ ارز بوده و برخی دیگر آن را دستوری می‌خوانند. درباره وضعیت تجارت ایران و عراق با یحیی آل‌اسحاق، وزیر اسبق بازرگانی و رئیس فعلی اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق گفت‌و‌گویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید. 

خبرها حاکی است که صرافی‌های رسمی و بانک‌های عراق هرگونه مبادله ارزی با پنج کشور از‌جمله ایران را منع کرده‌اند و در این شرایط تاجران ایرانی تنها می‌توانند ارز مورد نیاز خود را از بازار عراق آن هم با قیمتی گران‌تر از نرخ ارز در بازار رسمی این کشور تامین کنند.
دولت عراق به منظور ساماندهی نسبت دینار به دلار سیاست‌هایی را با همه کشورها اعمال کرده و به‌دنبال ثابت نگه داشتن نرخ دو کشور است. این موضوع تاثیری بر روند مبادلات دو کشور نخواهد گذاشت و نگرانی در این زمینه وجود ندارد. تاکنون نیز توقفی در صادرات و واردات وجود نداشته‌است. البته باید بگوییم که تامین ارز کالاهایی که از کشورهایی مانند ایران و ترکیه به عراق وارد می‌شود با بانک مرکزی این کشور است که نرخ ۸۰۰ دلار معادل ۱۳۰۰ دینار محاسبه می‌شود اما در برخی کشورها مانند ایران که مورد تحریم‌های آمریکا قرار گرفته است محدودیت‌هایی در زمینه تبادل دلار وجود دارد. اکنون با اعمال محدودیت‌های جدید نرخ دلار آزاد ۲۰‌درصد گران‌تر ازبانک مرکزی عراق خواهدبود واین روند لطمه‌هایی به تجارت ایران می‌زند، زیرامحصولات ایرانی دربازار رقابتی گران‌تر محاسبه می‌شود. برهمین اساس کشورهایی مانند ترکیه با بانک مرکزی عراق وارد مذاکره شدند تا باپرداخت پول ملی کشورها بتوانند مشکلات سیاست‌گذاری ارزی جدید را رفع کنند که تا حدودی موفقیت‌آمیز نیز بوده‌است.

اکنون میزان تجارت ایران و عراق چقدر است؟
روابط دو کشور به‌گونه‌ای است که در هشت ماهه امسال مبادلات ایران و عراق افزایش ۳۴درصدی را تجربه کرده‌است و دستیابی به آمار ۱۱‌میلیارد دلاری تا پایان سال دور از انتظار نیست و حتی پیش‌بینی می‌شود که بتوانیم تجارت ۱۲میلیارد دلاری را پشت سر بگذاریم.

این اتفاقی که افتاده تا چند درصد ممکن است بر روند تجارت دو کشور اثر بگذارد؟
نگرانی در این زمینه وجود ندارد، زیرا دو کشور ایران و عراق به‌دنبال ساماندهی در این زمینه هستند. میزان تجارت به قدری افزایش یافته که رفع مشکلات در اولویت قرار دارد و توقفی در تجارت دو کشور به وجود نیامده است. این اتفاق در رابطه تجاری ایران و عراق موضوع جدیدی نیست، از حدود سه ماه پیش دولت عراق با هدف تنظیم رابطه بین دینار و دلار قواعدی را وضع کرده‌است. براساس این قواعد تمام واردکنندگان کالا به عراق باید ارز خود را ازبانک مرکزی عراق به قیمت رسمی بگیرند، پیشتر این کار ازطریق صرافی‌ها نیز انجام می‌شد. رابطه پولی ایران وعراق بردو قسم است، یک بخش شامل مبادلات مالی بخش دولتی ایران وعراق می‌شودکه صادرات گاز، برق و از این قبیل را دربرمی‌گیرد و دیگری رابطه پولی میان بخش‌خصوصی دوکشور است. بخش خصوصی ایران وعراق تاکنون بحرانی رادر تجارت تجربه نکرده‌اند. 

همسایه استراتژیک تجاری
عراق یکی از شرکای استراتژیک ایران است. وضعیت تجارت ایران و عراق در شرایط فعلی براساس آمار و ارقام مطلوب است اما چالش‌هایی که در این مسیر قراردارد مانند اختلاف نرخ ارز آزاد و بانکی باید رفع شود. اگر بانک مرکزی عراق ارز بانکی دراختیار تجار قرارندهد افزایش هزینه‌ها به‌وجود می‌آید و توان صادراتی ایران در این کشور همسایه ممکن است کاهش یابد. درهمین حال بانک مرکزی هم مذاکرات لازم را انجام داده ومی‌تواند این معضل را نیز رفع کند. عملکرد بانک مرکزی در طول یک‌سال گذشته مطلوب بوده وآمارها نشان می‌دهد ازابتدای سال تاکنون دلاردرمحدوده ۵۰هزار تومان بوده که این یک دستاورد است.همین ثبات ارزی به موضوع تجارت با کشورها به‌خصوص کشورهای همسایه کمک می‌کند.