بررسی میدانی جام جم نشان میداد که دولت واردات گوشت از استرالیا را هدفگذاری کرده بود تا عرضه در بازار بیشتر و قیمتها متعادل شود. این سیاست بهویژه در سطوح استانی و از سوی ادارات جهاد کشاورزی اتخاذ میشود. برای نمونه در هفتههای گذشته عرضه گوشت گرم وارداتی در سطح استان قزوین دو برابر شد.
طرح فجر تا فطر
این روزها مسئولان جهاد کشاورزی در حال رصد بازار هستند تا طرح «فجر تا عید» را اجرا کنند؛ طرحی که از ۱۲بهمن کلید خورده و تا ۲ اردیبهشت سال آینده ادامه دارد. به همین دلیل عرضه با ابزار واردات هم متعادل میشود تا در شب عید و ایام ماه رمضان تا عید فطر، گوشت به اندازه کافی در دسترس باشد اما در روزهای اخیر واردات گوشت، تحتتاثیر یک اتفاق قرار گرفته است. بر این اساس، برزیلیها که بخشی از گوشت وارداتی ایران را تامین میکنند، اعلام کردهاند که یک مورد ابتلا به جنون گاوی را شناسایی کردهاند؛ هرچند سازمان دامپزشکی ایران به مردم اطمینان داده که گوشتهای عرضهشده در بازار سالم است و جای نگرانی وجود ندارد.
واکنش با تاخیر به بیماری
سازمان دامپزشکی این خبر را روز گذشته (۱۳اسفند) اعلام کرد اما قبل از آن و در ۲اسفند، مسعود امراللهی، مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی از واردات ۱۰هزار تن گوشت منجمد برزیلی از طریق بندر شهید رجایی خبر داده بود. درنتیجه بین زمان اعلام واردات تا زمان اعلام خبر شیوع بیماری حدود ۱۱ روز فاصله وجود داشت. بررسی جامجم نشان میدهد که خبر شیوع بیماری گاوی، اولین بار ۴ اسفند در رسانههای انگلیسیزبان agdaily منتشر شد. چین پیش از ایران به جنون گاوی برزیلیها واکنش نشان داد و واردات از برزیل را ممنوع اعلام کرد. خبرگزاری رویترز گزارش داده که تعلیق صادرات نشاندهنده یک خطر بزرگ برای بخش مهم دامداری برزیل، به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان جهان است. این خبرگزاری به بیانیه وزارت کشاورزی برزیل اشاره کرد که در آن اعلام شده؛ تجزیه و تحلیل انجامشده توسط سازمان جهانی بهداشت حیوانات(WOAH) حاکی از شیوع یک مورد غیرعادی از جنون گاوی است. این مورد غیرعادی در گزارش رویترز آنسفالوپاتی اسفنجیشکل گاوی(BSE) گزارش شده است؛ این بیماری در یک گاو نر ۹ ساله در ایالت پارای شمالی مشاهده شده است.
واردات گوشت از برزیل
ایران از قدیم یکی از کشورهای واردکننده گوشت از برزیل بوده؛ البته حجم واردات از برزیل به دلیل کاهش وسیع سطح تقاضا کاهش یافته و براساس اعلام اتاق بازرگانی ایران و برزیل از ۱۵۰ هزار تن در سال ۹۷ به کمتر از ۴۰ هزار تن در سال رسیده است. برابر اعلام حمیدرضا جلالی، رئیس گروه آمارهای دام و طیور دفتر کشاورزی مرکز آمار ایران، سرانه مصرف گوشت قرمز در ابتدای دهه ۹۰، هشت کیلو و ۷۰۰ گرم بود اما در سال ۹۶ به شش کیلوگرم رسید. در حال حاضر سرانه مصرف به حدود چهار کیلوگرم رسیده است. در نتیجه طبیعی است که واردات از برزیل کاهش یابد. باوجود کاهش وسیع سطح تقاضای مصرفکننده، ایران به دلیل سرکوب قیمت دام و ضرر و زیانهای سنگین دامداران و افزایش میل به قاچاق دام، از واردات گوشت بینیاز نیست. درنتیجه شیوع بیماریهای دامی خطری جدی محسوب میشود. البته ایران اعلام کرده است که ناظران خود را در کشورهای مبدا واردات از پیش مستقر کرده و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. مسعود محمدیان، مدیرکل دفتر قرنطینه و امنیت زیستی سازمان دامپزشکی کشور در این مورد گفته که «کشورهایی که واردات گوشت قرمز از برزیل را ممنوع کردند، هیچ ناظر بهداشتی مقیمی در این کشور نداشتند. اکنون ایران با برخی کشتارگاههای برزیل همکاری دارد که اگر هر یک از آنها با مشکلی روبهرو شوند، به طور قطع ایران واردات خود را از این کشتارگاهها متوقف میکند. برای نمونه، چند ماه پیش به دلیل بروز مشکل در سیستم سرمایشی یکی از کشتارگاههای طرف قرارداد ایران، خرید از آن متوقف شد.» در همین حال ایران اعلام کرده است که با کشتارگاههایی که گوشت آلوده به جنون گاوی را توزیع کردهاند، ارتباطی ندارد و نیاز خود را از محلهای دیگری تامین میکند. در نتیجه واردات گوشت از برزیل از دیدگاه وزارت جهاد کشاورزی ایمناست.
از سرگیری عرضه گوشت قرمز
با وجود اینکه عرضه گوشت قرمز تحتتاثیر بیماری جنون گاوی قرار گرفته و سازمان دامپزشکی با کمی تاخیر به آن واکنش نشان داد اما براساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی از روز گذشته، به دستور وزیر جهاد، شرکت پشتیبانی امور دام، نسبت به تامین گوشت گوسفندی و گوساله در بازار اقدام میکند. درنتیجه عرضه گوشت سرعت میگیرد تا طرح فجر تا فطر با سرعت بیشتری به اجرا گذاشته شود. به نظر میرسد که عرضه گوشت قرمز از نوع منجمد برزیلی از روزهای آینده به حالت عادی برمیگردد تا شبکه تامین با اختلال مواجهنشود.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد