پشیمانی انگلیسی‌ها از برگزیت

جان کورتیس، رئیس شورای انتخاباتی انگلیس در تازه‌ترین سخنان خود، به یک نظرسنجی معتبر (که نام آن را نبرده) استناد کرده است. براساس این نظرسنجی، تنها ۴۳درصد جمعیت انگلیس خروج کشورشان از اتحادیه اروپا را تصمیم خوبی می‌دانند، درحالی‌که ۵۷درصد معتقدند این یک اشتباه بوده است. اعدادی که روز چهارشنبه توسط جان کورتیس، رئیس شورای رأی‌گیری انگلیس فاش شد، نشان‌دهنده تغییر قابل‌توجهی نسبت به نتایج سال ۲۰۱۶ است، زمانی که تقریبا ۵۲درصد از رای‌دهندگان انگلیس به خروج از اتحادیه اروپا رأی دادند و لندن را وارد مسیری کالا متفاوت در عرصه سیاست داخلی و خارجی کردند. کورتیس در جریان نشستی با خبرنگاران گفت: «برگزیت احتمالا امروز به پایین‌ترین سطح محبوبیت خود از ژوئن ۲۰۱۶ رسیده است».

چرا مخالفت‌ها با برگزیت افزایش یافت؟

روند مخالفت شهروندان انگلیسی با برگزیت زمانی تشدید شد که در پاییز سال ۲۰۲۱ (پاییز سال گذشته) حدود ۱۰۰هزار راننده کامیون که بیشتر اهل کشور‌های اروپای‌شرقی بودند، به‌واسطه قوانین سختگیرانه ناشی از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا از انتقال اجناس وارداتی به این کشور سر باز زدند. همین مسأله سبب شد تا بسیای از شرکت‌ها، قادر به تامین مواد مورد نیاز مصرف‌کنندگان نباشند و در نتیجه، قیمت همان اجناس محدود در انگلیس نیز با افزایشی قابل‌توجه (به سبب افزایش تقاضا) روبه‌رو شود. بسیاری از این رانندگان کامیون قبلا از اروپای‌شرقی بودند، اما خروج از بازار واحد، که آزادی رفت‌وآمد کارگران را تضمین می‌کند، آن‌ها را به جست‌وجوی فرصت‌های بهتر در این قاره سوق داد، اما ماجرا تنها به رویگردانی کامیون‌داران اروپایی از انگلیس بازنمی‌گردد. بحران هزینه زندگی که ناشی از تورم مارپیچ و افزایش شدید قیمت انرژی است، شکاف بین طرفداران برگزیت و کسانی که از آن پشیمان هستند را بیشتر کرده است.

آیا همه‌پرسی دوباره در راه است؟

اگرچه مقامات انگلیسی در مواضع رسمی خود، برگزاری همه‌پرسی دوباره برای بازگشت به اتحادیه اروپا را به‌صورت رسمی رد کرده‌اند، اما تجربه نشان داده است که نمی‌توان کمترین اعتمادی به مواضع اعلامی سیاستمداران این کشور کرد. درهرحال، هیچ‌یک از احزاب سیاسی اصلی انگلیس حداقل به‌صورت رسمی هیچ برنامه‌ای برای برگزاری یک همه‌پرسی جدید درخصوص برگزیت ندارند، زیرا این کشور همچنان در تلاش برای تعریف هویت خود پس از برگزیت است. حزب کارگر به رهبری کایر استارمر، به نظر نمی‌رسد آماده بازگشایی بحث عضویت در اتحادیه اروپا یا بازارمشترک باشد، زیرا نسبت به تبعات طرح این موضوع در فضای سیاسی کنونی و مواجهه با تبعات آن (از سوی حزب محافظه‌کار و احزاب دیگر) نگران است.

افزایش بی‌دردسر آرای حزب کارگر

گره‌خوردن نام حزب محافظه‌کار با برگزیت، به سود حزب کارگر تمام شده است. حزب کارگر در هفته‌های اخیر پس از استعفای دو نخست‌وزیر محافظه‌کار یعنی بوریس جانسون و لیز تراس، در کمتر از چهارماه شاهد افزایش حمایت‌ها بوده است. کورتیس در این خصوص معتقد است: «هیچ دولتی در زمان بحران مالی از انتخابات جان سالم به در نبرده است. آن‌ها جایگاه خود را از دست داده‌اند، زیرا افکارعمومی احساس می‌کند که دیگر نمی‌تواند به (محافظه‌کاران) برای رهبری کشور اعتماد کند.» انتخابات عمومی بعدی انگلیس قرار است حداکثر تا ژانویه ۲۰۲۵ برگزار شود، اما به نظر می‌رسد ریشی سوناک قدرت حفظ کابینه و دولت خود را تا آن زمان نداشته باشد. بسیاری از تحلیلگران، فروپاشی دولت سوناک را با توجه به شرایط حاکم بر انگلیس و حتی نارضایتی‌های بسیاری از اعضای حزب حاکم محافظه‌کار از وی کاملا محتمل قلمداد می‌کنند.

تنها راه جلوگیری از تجزیه انگلیس

در این میان برخی نظریه‌پردازان حوزه امنیت داخلی در انگلیس، معتقدند که بازگشت به اتحادیه اروپا تنها راه جلوگیری از تجزیه این کشور محسوب می‌شود، زیرا ملی‌گرایان اسکاتلند و ایرلند شمالی با پیروزی در انتخابات پارلمانی محلی، گام‌های بسیار بلندی را جهت برگزاری همه‌پرسی استقلال و جدایی احتمالی از انگلیس برداشته‌اند. هیچ‌گاه افکارعمومی در اسکاتلند و حتی ایرلندشمالی تا این اندازه برای جدایی از انگلیس مساعد نبوده است. حزب ملی اسکاتلند بار‌ها از مقامات ارشد انگلیسی خواسته است تا میلیارد‌ها پوند غرامت و خسارت را به‌دلیل هزینه‌های برگزیت به اسکاتلند پرداخت کند. ملی‌گرا‌های اسکاتلند بر این باورند که توافق تجاری برگزیت میلیارد‌ها پوند خسارت به اقتصاد این کشور وارد خواهد کرد و دولت لندن باید این خسارت‌ها را جبران کند. مردم انگلیس بر سر برگزیت دچار اختلاف‌نظر‌های زیادی بودند، به‌طوری‌که انگلیس و ولز به خروج از اتحادیه اروپا رای داده‌اند، ایرلندشمالی و اسکاتلند خواستار باقی‌ماندن انگلیس در اتحادیه اروپا بودند. سران حزب ملی اسکاتلند که خواستار استقلال این کشور از انگلیس و برگزاری دومین همه‌پرسی استقلال هستند، اعلام کرده‌اند که صنعت ماهیگیری این کشور به خاطر برگزیت با چالش‌های زیادی روبه‌رو شده و خروج از اتحادیه اروپا، لطمه‌های زیادی را به صنایع، کسب‌وکار‌ها و مردم اسکاتلند وارد کرده است.

روزنامه جام جم