قدیمی‌ترین پرده نقالی ایران رونمایی شد

به گزارش جام‌جم آنلاین، در این مراسم نخست آفرین امامی، رئیس کاخ‌موزه گلستان از مجموعه‌برنامه‌های فرهنگی و پژوهشی با محوریت ماه محرم که طی دو ماه محرم و صفر قرار است در کاخ گلستان برگزار شود، گزارشی ارائه داد.

در ادامه این برنامه، نشست تخصصی - پژوهشی درباره این پرده نقالی با حضور دکتر مهدی طالعی‌نیا، دکتر حمید اردلان و آقایان نیازی و آقایی، مرمت‌گران این اثر برگزار شد. دبیری این نشست با حضور علیرضا قسم‌خان، پژوهشگر حوزه قاجار بود. هریک از این پژوهشگران درباره تاریخ نقالی و تاریخ پرده درویشی توضیحاتی دادند و درباره جایگاه آن در فرهنگ و تصویر ایران‌زمین صحبت کردند.

در این نشست پژوهشی ابتدا علیرضا قاسم خان، دبیر علمی برنامه‌های «محرم در گلستان» سخنانی در خصوص اهمیت توجه به میراث فرهنگی ــ معنوی گردآمده در کاخ گلستان بیان کرد و بازشناسی و معرفی درست و دقیق آن را به نسل‌های آینده ضروری دانست. سپس مهدی طالعی نیا، کارشناس پرده‌های درویشی ضمن سخنانی رونمایی از این پرده نقاشی را روزی تاریخی دانست و خاطر نشان کرد این روز و اقدام کاخ‌گلستان اقدامی بزرگ در تاریخ هنر ایران است.

در ادامه این جلسه حمید اردلان ضمن تشریح جنبه‌های حکمی و شناختی هنر پرده‌های درویشی ایران که ملهم از اندیشه‌های شیعی است گفت هنر نقالی و پرده‌های نقاشی را باید در سایه حکمت هنر شیعی و تکامل آن در جامعه ایرانی طی چند قرن اخیر دانست و هر یک از تصاویر این پرده جدای از آن‌که به روایت واقعه و حادثه‌ای از وقایع عاشورا و داستان‌های مذهبی می‌پردازند، گوشه‌ای از اندیشه‌های والا در شرح ارزش‌های انسانی و دینی را بیان می‌کنند.

تا پیش از رونمایی از این پرده، تاریخ پرده درویشی و پرده نقالی در ایران به حسین قونلرآقاسی و حداکثر تا دوران مشروطه می‌رسید، اما با توجه به تاریخ این پرده که سال۱۲۳۰قمری را با خود دارد، می‌توانیم حدس بزنیم که تاریخ پرده نقالی حدود ۲۳۰سال قدمت دارد و به این ترتیب حدود ۸۰سال به تاریخ قبلی اضافه و برگ تازه‌ای در حوزه هنر‌های تصویری و مذهبی در ایران گشوده می‌شود و بسیاری از پژوهشگران بر این اعتقادند که تاریخ تصویرسازی در این حوزه را باید تا سال‌های دوران سلطنت فتحعلی‌شاه عقب ببریم.
در این مراسم، مرشد احدی، از پیشکسوتان نقالی و خواندن پرده‌های درویشی از آخرین بازماندگان خواندن پرده‌های درویشی، قسمت‌هایی از داستان این پرده را اجرا کرد.

در ادامه برنامه‌های پژوهشی کاخ‌موزه گلستان امروز ویژه‌برنامه «سرو آزادگی» مخصوص کودکان و نوجوانان اجرا می‌شود که در این برنامه گروه نوادگان تعزیه تکیه‌دولت به سرپرستی مرشد محسن میرزاعلی، تعزیه اجرا خواهند کرد.

دیگر برنامه‌های پژوهشی و فرهنگی در ایام پیش‌رو عبارت است از: «سوگواره»؛ اجرای آیین‌های سوگواری اقوام ایرانی در ۱۵مرداد، برنامه «خورشید شب»؛ نمایش آثاری از گنجینه هنر و باور‌های اسلامی و اجرای تعزیه در ۲۲مرداد، نمایش عکس‌های تاریخی و معاصر به مناسبت روز جهانی عکاسی در برنامه «سلامی دوباره به آفتاب» در ۲۹مرداد، برگزاری نمایشگاه مجازی عکس‌های مساجد دوران قاجار به مناسبت روز جهانی مسجد در ۳۰مرداد، نشست تخصصی «تعزیه در گذر زمان» و اجرای تعزیه در ۱۳شهریور، «کارگاه فرهنگ عاشورا»؛ ویژه‌برنامه کودک‌ونوجوان در ۲۱شهریور و «نی‌نامه»؛ نشست تخصصی با موضوع نوحه‌ها و نوا‌ها در تعزیه ایران در ۲۳شهریور.

 

منبع: روزنامه جام جم