متهمانی به نام اقتصاددانان نهادگرا

نویسندگان نامه ۶۱ اقتصاددان نهادگرا نوعا نیروهای اقتصادی هستند که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم مسؤولیت داشتند و به‌نوعی متهم اصلی سیاست‌هایی اشتباهی هستند که در ادوار گذشته اجراشده و مشکلات فراوانی را برای کشور به بار آورده است. بنابراین کسانی که اتهامی متوجه آنهاست، نمی‌توانند به دیگران توصیه کنند و راهکار ارائه دهند و به‌عبارت‌دیگر آنها باید پاسخگوی عملکردشان در دوره‌های گذشته باشند. طبیعی است در حوزه اقتصاد تصمیماتی که گرفته می‌شود، آثار و تبعاتی داشته باشد اما در یک عبارت کلی می‌توان گفت بیشتر از این‌که این نامه رنگ و لعاب تخصصی داشته باشد بیشتر رنگ و بوی سیاسی دارد و به نظر چاشنی نگاه سیاسی نویسندگانش بر دیدگاه‌های اقتصادی آن غلبه دارد.

واقعیت آن است که با توجه به حساسیت و اهمیت موضوع اصلاح ساختاری اقتصاد ممکن است در برخی حوزه‌ها اتخاذ تصمیمات سخت با چالش‌هایی مواجه شود ولی باید توجه داشته باشیم چرا کشور به‌جایی رسیده که ناچار به این تصمیمات سخت است و آیا ادامه وضع موجود، دست‌به‌عصا حرکت کردن و تن به برخی از اصلاحات ندادن، مشکلات کشور را حل خواهد کرد یا خیر؟ عملکرد مدیران اقتصادی دولت‌های دوازدهم و سیزدهم که برخی از آنها جزو نویسندگان نامه مذکور بودند، کار را به‌جایی رسانده که در حال حاضر مشکلات جدی در کشور وجود دارد و اگر اصلاحات و تعدیل‌هایی صورت نگیرد، ادامه وضع قبلی می‌تواند مشکلات اقتصادی را بیشتر و تبعات زیادتری را متوجه مردم کند. درعین‌حال دولت سیزدهم هم باید مدیریتی را در پیش بگیرد که تا جای ممکن از تبعات این تصمیمات سخت بکاهد.

نویسندگان نامه در فرازی از بیانیه خود حل مشکلات اقتصادی کشور را به توافق برجام و دیگر گفت‌وگوهای بین‌المللی گره زده‌اند. طبیعی است اگر بتوان با مذاکرات، بخشی از معضلات را حل کرد این مسیر مثل سابق ادامه پیدا خواهد کرد کما این‌که دولت سیزدهم هم بر ادامه گفت‌وگوها تاکید دارد اما اصولا منطقی نیست که همه راه‌ها را به برجام ختم کنیم. ما به‌هرحال می‌توانیم از دیگر ظرفیت‌های بین‌المللی خود مثل تعامل با چین، روسیه، هند، کشورهای همسایه و.... برای بهبود شرایط استفاده کنیم اما منوط کردن گشایش‌های اقتصادی به توافق برجام شاید ناشی از نگاه سیاسی نویسندگان نامه باشد که اساسا کشورهای بلوک شرق و همسایه را به رسمیت نمی‌شناسند و همه‌چیز را در نگاه به غرب خلاصه می‌کنند.