چرا آفتابگردان‌های مسن رو به شرق هستند؟

به گزارش جام‌جم آنلاین از ساینس آلرت، این نتیجه‌ای است که از مطالعه‌ای تازه به دست آمده است که می‌خواهد دریابد چرا شکوفه‌های زرد شاد به سمت شرق بالغ می‌شوند، در حالیکه هنگام جوانی انعطاف پذیرند و جهت آنها برای مواجهه با خورشید تغییر می‌کند.

گرما و نور بیشتر خورشید در حال طلوع، زنبورهای بیشتری را در صبح جذب می‌کند که منجر به رشد بهتر، تولید زودتر گرده، دانه‌های بیشتر و موفقیت در تولیدمثل می‌شود.

استیسی هارمر، زیست‌شناس گیاهی از دانشگاه دیویس کالیفرنیا می‌گوید: «این بسیار چشمگیر است که آنها رو به شرق هستند. بهتر است آنها رو به شرق باشند ، زیرا گل‌های بیشتری تولید می‌کنند.»

همانطور که در حال رشد هستند، آفتابگردان‌های جوان ( Helianthus annuus ) رفتار خاصی از خود نشان می دهند: سر گل یا سرپایی حرکت می‌کند تا خورشید را در آسمان دنبال کند.

در  تحقیقات قبلی  که در سال 2016 منتشر شده است، مشخص شد این ردیابی کمک به رشد گیاه و گل کرده و در جذب حشرات گرده افشان مؤثر است.

با بالغ‌شدن آفتابگردان، ساقه آن سفت می‌شود و به‌طور قابل توجهی حرکت را محدود می‌کند. در این حالت، کاپیتولوم رو به شرق قرار می‌گیرد.

دقیقاً اینکه چرا آفتابگردان‌ها این کار را کردند در سال 2016 برای محققان یک راز باقی ماند، بنابراین تیم دیگری به رهبری نیکی کروکس از دانشگاه کالیرفنیا در دیویس، آزمایشی را برای کشف این موضوع طراحی کردند.

یکی از راه‌هایی که می توانید بفهمید چرا چیزی کارهایی را انجام می‌دهد این است که وضعیت خود را تغییر دهید تا دیگر آن کار را انجام ندهد. با آفتابگردان‌های رو به شرق، این کار فوق العاده ساده است و تنها کاری که باید انجام دهید این است که آنها را بچرخانید. این دقیقاً همان کاری است که محققان انجام دادند، اندازه‌گیری‌ها را مقایسه کردند و کنترل‌های معمولی رو به شرق را با آفتابگردان‌های چرخانده و رو به غرب مقایسه کردند.

اولین چیزی که محققان به آن توجه کردند این بود که گل‌های رو به شرق تعداد بیشتری از زنبورها را صبح‌ها جذب می‌کردند. در طول بقیه روز، زنبورها هیچ ترجیحی نداشتند که نشان می‌دهد آن پنجره صبح می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.

آفتابگردان‌های رو به شرق نیز شروع به انتشار گرده خود در صبح زود به مدت حدود 30 دقیقه کردند. این زمان با تاخیر زمانی بین اوج بازدید از گرده‌افشان کاملاً مطابقت داشت.

تجزیه و تحلیل‌ها نشان می‌دهد همه اینها به دمای کاپیتولوم مربوط می‌شود. خورشید سر گل را گرم می‌کند که باعث می شود گرده آزاد شود. هنگامی که به‌طور مصنوعی گرم می‌شود ، گل‌های رو به غرب، رفتار انتشار گرده مشابهی را نشان می‌دهند.

جالب است که این گرمایش مصنوعی هیچ تفاوتی با بازدید از گرده‌افشان‌ها نداشت و البته علت آن کاملاً مشخص نیست. محققان معتقدند علامت‌گذاری روی گل‌هایی که در معرض گرده‌افشان‌ها در زیر نور فرابنفش خورشید قرار دارند، می تواند در این مورد دخیل باشد. در آفتابگردان‌های رو به شرق، گل‌ها درخشان بودند و این علائم به‌وضوح بیشتر دیده می‌شدند و تأثیر آن بر گل آفتابگردان نیز قابل توجه بود. آفتابگردان‌های رو به شرق دانه‌های بیشتر و سنگین‌تری نسبت به بذرهای رو به غرب تولید کردند. و گرده گل‌های آفتابگردان رو به شرق در تولید فرزندان موفق‌تر به نظر می‌رسید.

محققان ضمن مقایسه با آفتابگردان‌های اطراف که فقط دانه تولید می‌کردند و گرده نداشتند و با بررسی آفتابگردان‌های شرقی و غربی اینها را دریافتند. سپس با استفاده از ژنوتیپ تعیین کردند آیا بذرها با گرده شرقی یا غربی گرده‌افشانی شده‌اند. آفتابگردان‌های رو به شرق به طور قابل توجهی فرزندان بیشتری نسبت به گونه‌های رو به غرب تولید کردند.

همه اینها نشان می دهد در حالی که گل‌های رو به شرق ممکن است کلید موفقیت یک گل آفتابگردان نباشد، اما به اندازه کافی آن را تقویت می‌کند تا ارزش این جهت‌گیری را داشته باشد.

محققان در مقاله خود نوشتند «نتایج ما نشان می‌دهد که جهت‌گیری شرقی طبق آفتابگردان بالغ نقش مهمی را در مدیریت محیط زیست گلچه و حصول اطمینان از شرایط صحیح برای گرده افشانی، گرده افشانی و توسعه دانه ایفا می‌کند.»

نتایج این تحقیق در نشریه علمی New Phytologist منتشر شده است.