حنجره‌ای که وقف خدا شد

به گزارش جام جم آنلاین، هنوزم از نیمه شب ماه رمضون به بعد با وجود محدودیت‌های کرونایی همچنان سحوری‌خوانی‌شون شنیده و نیوشیده می‌شه مزید توفیق‌شون باد!چقدر رفتارشون دلپسندو پذیراست. بودن بزرگان نامداری که به قول‌و عهدی که داشتیم وفا‌نکردن و... ولی ایشون در بارها گفت‌وگوهامون از رفتار و اخلاق نیک کم‌نداشتن.

 

از همون بچگی همراه پدرشون هیأت می‌رفتن و می‌خوندن. ازین‌رو این سخن‌شون چه دلنشینه: «پس از انقلاب تغییر و تحولات جدی در مداحی رخ داده تا قبل از آن، مداحی نوع خاصی بود نه دامنه‌اش به این‌همه وسیع بود و نه گرایش افراد به این وادی به اندازه امروز بود.بد نیست اشاره کنم از آفت‌های مداحی بعداز انقلاب شعرهای سبکی است که بعضا می‌خونن. الحمدلله شعر ا زیاد شدن و جوونای بسیاری مدح و شعر و مرثیه میگن کاش اشعارشون رو زود منتشرکنن.

 

اگه این اشعار قبل از این‌که بیرون بیان نزد اهل و خبره فن بررسی‌بشه و اشکالاتش برظرف‌شه هم برای خود سراینده خوبه هم برای مداح تا اینچنین نشده لازمه‌اش اینه که از شعرهای قوی موجود و از شعرای قبل استفاده کنیم. من سعی می‌کنم این کار رو در اشعاری که انتخاب می‌کنم انجام بدم و قصدم اینه که از شعرای قوی بخونم و هر شعری رو هم انتخاب نمی‌کنم البته برای جوونای شاعر بسیار احترام قائلم و از برخی‌شعراشون هم استفاده می‌کنم ولی توصیه ام اینه که به منابع معتبر رجوع کنن، مطالعه و تحقیق کنن.»

توفیق یک عمر مدح اهل‌بیت؟
این راه، معنویه بنابراین باید لطف و عنایت خدا باشه. این لطف خدا و امام‌حسین(ع) درباره بنده هم شامل حال پدر و مادر و از طریق دعاشون نصیب ما شده.
آدم که قدر این کار معنوی رو بدونه؟
 خدا زیادش می‌کنه.
شکرش به چیه؟
به اینه که در راه خدا صرف بشه، یعنی اگر صدایی داره برای خدا بخونه.
 و برای خدا خوندن؟
 به این نیست که نیت‌کنه برای خدا بخونه، بلکه به اینه که اون مطلبی که می‌خونه خداپسند باشه.
حدیثه که الأعمال بالنیات؟
و النیات بالاصابه السنه، این بخش دوم حدیث رو اغلب نمی‌خونن. نیت درست به اینه که طبق سنت باشه.
پس این نیست که هر شعری باشه بخونم و نیت کنم برای خدا؟
چون بحث مداحی می‌کنیم این‌طوری نیست که برای خدا هرچی بگم و به هرطریقی بخوام مردم رو بگریونم. اون محتوا آیا مورد رضایت خداست؟ نیست.
اگه نباشه؟
مثل اینه که نیت کنم برای خدا نماز صبح رو سه رکعت بخونم ارزشی نداره.
و قدرشناسی از این نعمت؟
 در راه خدا صحیح صرف بشه، البته من هم حرفش رو می‌زنم تا عمل خیلی فاصله هست.
اونایی که موندگارشدن در مداحی؟
یک سرش اینچنین بوده که برای خدا می‌خوندن و محتواش هم موردپسند خدا بوده.
تاثیر لقمه و خوراک پاک؟
یک جهت سپاسگزاریش به اینه که مداح به دنبال لقمه حلال بره.
اگر خدا نکرده کفران کنه؟
 کفران انواع و اقسام داره.
توصیه به جوونایی که میخوان مداح بشن؟
اول یه شغل، درآمد و کسب حلال داشته‌باشن بعد به مداحی بپردازن.
 توی مداحی ممکنه مادیاتی هم باشه.
 ولی اگه مداح درآمد داشته باشه این خوندن معنوی رو پای مادیات نمی‌ذاره.
مداح صاحب‌نامی در پاسخ دعوت یکی از شهرستانا گفته‌بود فلان مبلغ رو می‌گیرم!
این همون اشکالیه که عرض می‌کنم. بعضی وقت‌ها یه مبالغ سرسام‌آوری می‌شنویم که خدا کنه درست نباشه.
چنین کار و رفتاری؟
به‌نظرم ضدونقیضه که من بگم برای امام‌حسین(ع) می‌خونم و این‌قدرمی‌گیرم. بابا! اگه این‌قدر می‌گیری که این برای امام‌حسین‌(ع) نیست، برای اون پوله.
به هرحال بانی از ره قدرشناسی در حد توانش یه چیزی میده.
داد، خدا بده برکت. اگه نداد، باز خدا بده برکت.
اتفاقا حاج آقا بهتاش همین رو فرمودن.
بله، مصاحبه جام‌جم‌شون‌رو کامل‌خوندم. تکرار می‌کنم مداحان جوان شغلی داشته باشن بعد برن اونجاهایی که می‌بینن مفیدتره، پسند خداست.
یه تاکید دوباره؟
 دربعضی نقل‌ها خوندم امام‌زمان(عج) از برخی روحانیون (که مداح هم زیرمجموعه روحانیته چه بخواد چه نخواد) به‌شدت گلایه‌کردن که فقط جاهای خوش آب‌وهوا میرن، جاهایی که پیمونه‌اش سنگین‌تر باشه و...
که اینها با معنویت نمی‌خونه.
 حدیث داریم کسی که خورد و خوراکش از علم دینش باشه، فقیر می‌شه. مداحی هم در همین وادی علم دینه.
اگر خدانکرده لقمه‌اش شبهه‌ناک بشه از رهگذر همین چیزهایی که می‌گن و ان‌شاءا... درست‌نباشه؟
 واویلا. توی وادی معنوی، لقمه شبهه‌ناک واویلا داره. باید پرهیز کنه خودش رو به خدا بسپره. خدا هم ان‌شاءا... اداره می‌کنه. زندگی‌ها رو می‌گردونه.
سیاق و سبک شما به‌خصوص در شب‌های قدر؟
پیش از قرآن سرگرفتن، توسلاتی داریم و مطالبی می‌گیم از امام‌زمان یا دعاهایی به مناسبت می‌خونیم. شیوه من اینه و توصیه می‌کنم اینچنین انجام بشه، زیرا گاهی احساس میشه مجلس خسته‌کننده میشه.
حتی دیدیم قرآن از سر بعضی‌ها میفته.
 قرآن سرگرفتن که آغاز می‌شه از آغاز بک یاا... تا بالحجه مطابق فرموده اهل‌بیت پیش میرم و توسل دیگه‌ای انجام نمیدم و اگر پس از این مراسم، فرصتی باشه به امام زمان توسل می‌کنیم یا کسی می‌خونه.
ولی برخی اصلا مطابق روایت پیش نمی‌رن:
 به امام حسین (ع) می‌رسن، گریز مفصلی می‌زنن. به امام کاظم می‌رسن، گریز مفصلی می‌زنن. به آقا امام رضا.... البته اشکال نداره ولی خیلی این‌طرف و اون‌طرف خارج نشن.
کاری که برای شما خیلی سخته؟
خیلی کارها سخته. ما آدم ضعیفی هستیم و سختی زیاده.
ولی اجر و پاداشی که خدا قرار میده؟
 لطف و مرحمتی که می‌کنه سختی‌ها رو ان‌شاءا... آسون می‌کنه. من از خودم نمی‌گم، ولی مداحانی که 30شب مجلس دارن از خدا و پیغمبر می‌گن، کار آسونی نیست. اگه لطف اهل‌بیت نباشه با حساب‌کتابای طبیعی هرگز نمی‌خونه.
 پس خود خوانندگی کار بسیار سختیه؟
 معروفه یه ساعت سخنرانی برابر 5ساعت کار سنگین مثل پتک‌زدنه ولی لطف خدا آسونش می‌کنه ان‌شاءا...
اگه مداحی به هردلیل نتونه بخونه؟
خدا برای هیچ مداحی نیاره که نتونه بخونه. نتونه مجلس بگردونه این بسیار سخت‌تره.
راهی برای خالص موندن و ریا نشدن در چشم مردم؟
باید بسنجه ببینه کجا مورد رضایت خداست. یه‌وقت رضایت خدا در مجلسیه که چهار پنج تا آدم نشستن، یه وقت جاییه با هزاران نفر.
 اگه مجلس چهار پنج نفره طرف رضایت خدا باشه؟
 اونجا بره، خلوص همونه
 حاج‌آقا! فضای مجلس نشون میده مورد عنایته. درسته؟
 آدم این چیزها رو احساس می‌کنه. به هر جهت مکان اثر داره. این‌که بانی مجلس کیه از کجا درآمد داره و خلوص کسانی که برنامه رو اجرا می‌کنن و مستمعین و نیاتشون روی مجلس تاثیرگذاره.
از عنایاتی که به شما شده؟
غرق در عنایات اهل‌بیتیم، همین که ازشون دم می‌زنیم. ما رو چه به دم زدن از امام‌حسین و حضرت‌زهرا.
خوف و رجای مداحانه؟
دعا می‌کنیم مداحی اهل‌بیت رو ازمون نگیرن. دعا می‌کنیم زیادش‌کنن.
دعایی که ویژه در این‌باره می‌خونین؟
دعای چهاربخشی شبانه حضرت‌رسول به روایت ام‌السلمه. خدایا هرگز از کار نیکی که بهم دادی جدام نکن. خدایا هرگز دشمن و حسود سرزنشم نکنن خدایا هرگزا گرفتار اون بدی نشم که ازش رهام کردی. خدایا یه لحظه هم من رو به خودم وانگذار.
شیوه‌تون در انتخاب دوست؟
من چون آموزش و پرورشی‌ام دوستام از این تیپ هستن و چون هیأتی هستیم و مفتخر به نوکری آقا امام‌حسین(ع) یه سری‌شون هم از نوکرها و دوستای امام‌حسین (ع) هستن؛ هرچند با وجود احترامی که برای همه مداح‌ها قائلم، روحیه‌ام این نبود که خیلی قاطیشون بشم.
کدوم طرفی‌ها بیشترن؟
 دوستان امام‌حسینی کم نداریم و ازشون بهره می‌بریم و ان‌شاءا... همیشه در راه امام‌حسین باشیم و از دوستان امام‌حسین(ع).
خب! اخراج دانش‌آموز از کلاس؟
خیلی‌کم اتفاق‌افتاده.
نمره20 زیاد می‌دادین؟
نمره 20 هم می‌دادم و می‌دم. بستگی‌داره.
نمره خودتون پیش اهل‌بیت و خدا؟
من به خودم که نمی‌تونم نمره بدم.
 به خودتون باشه؟
 زیر صفرم.
به فضل خدا باشه؟
 امیدواریم.
کمک در کار منزل؟
کم
شده بچه‌هاتون رو دعوا کرده باشین؟
بی‌هیچی نبوده، ولی ازشون بپرسین، بچه‌ها راضی هستن.
شمام از بچه‌هاتون رضایت دارین؟
بله الحمدا... بچه‌ها خوبن.
 سعی‌تون توی خونه؟
 سعی‌می‌کنم نسبت به زن و بچه، مقررات شرع رو رعایت‌کنم.
برنامه خونگی‌تون؟
مراقبت‌هایی داریم. چون قرآن می‌گه اول خودتون بعد اهل بیت‌تون رو از آتش بگیرین. مداحی هم اولویت‌گذاری بیشتری لازم داره. باید خونواده‌مون باورکنن. ما به روضه و مجلس امام‌حسین(ع) معتقدیم. ما هم سعی خودمون‌رو در این باره کردیم.
از اولویت‌های مداحی که به همکارا هم توصیه می‌کنین؟
برخی مداح‌ها زن و بچه رو رها می‌کنن. این هفته فلان شهرستان مجلسه. مسافرت بیرون کشوره، بهشون میگم پس زن و بچه چی، باید پیش خودم بسنجم وظیفه‌ام چیه، باید پیش خونواده باشم یا نه، اگه برای خدا نباشه می‌بینی عمرت رو گذاشتی توی این شهرستان و اون مجلس و خونواده‌ات رو از دست‌دادی که پسندیده نیست. باید اولویت قائل بشی.
بچه‌هاتون ازتون شنیدن: همین که من میگم والسلام؟
به طورخاص یادم نیست.
شما و اهل‌بیت‌تون؟
 به هرحال توی هرجمعی یکی باید مدیر باشه. مدیریت‌نباشه جمع بهم می‌خوره و ما الحمدا... با همدیگه انیس و مونس هستیم.
بارها شنیدیم برخی‌ها متاسفانه درباره مادر ائمه چیزهایی‌گفتن که شایسته نیست.
متاسفانه ایرادیه که در برخی خووندن‌ها هست. اینه که اهل‌بیت (ع) و خونواده‌شون رو با خودمون مقایسه می‌کنیم.
فرمودن هیشکی رو با ما مقایسه نکنین.
 اصلا هیچ‌کسی نه با حضرت زهرا و ائمه قابل قیاسه نه با اون بچه‌هاشون که جزو ائمه معصوم حتی نیستن. راجع به حضرت زهرا و حضرت زینب باید خیلی دقت‌کنن. گاهی چیزهایی می‌گن که طرف راجع به ناموس خودش نمی‌گه، چه رسد به اونا که ما خاک کف پاشون نمی‌شیم. گاهی دیدم درباره بانوان اهل‌بیت حرف‌هایی می‌زنن که نباید.
برخی همه موضوع مداحی‌شون فقط وصف چهره و قد و بالای بزرگان اهل بیته و همین.
رهبر معظم انقلاب هم یه بار فرمودن حالا فرض‌کن ابروی حضرت ابوالفضل چنینه. ایشون ویژگی‌ها و فضیلت‌هایی دارن که این ظواهر پیش‌شون هیچه.
پس مداحی کار ظریفیه؟
باید دقت‌کنن در انتخاب و گزینش شعر. همچنین کیستی شاعرها. کار دقیق و پرفضیلتیه اگر درست رعایت بشه.
درباره رعایت ادب در پیشگاه اهل‌بیت (ع) هنگام مداحی؟
آدم باید مراقب باشه ادب رو درباره همه رعایت بکنه به ویژه آدم‌هایی که منزلت و مقام والایی دارن. هرکسی در پیشگاه کسانی که ویژگی و رستگاری والایی دارن، خودش‌رو جمع‌وجور می‌کنه. حالا مداح بهترین انسان‌ها باید بسیار در پیشگاهشون مراقب باشه تا خطایی در لفظش، کردار و گفتارش مشاهده نشه. خودش رو واقعا بسپره به خدا.
وقتی مداح چنین دیدی داشته باشه که امام زمان و ائمه حاضر و ناظرن؟
دست و پاش رو جمع می‌کنه. مداحان قدیمی در مجلس‌های خونگی مودبانه می‌ایستادن و با وضو مداحی می‌کردن. عقیده‌داشتن اون مجلس‌ها مورد عنایت امام‌زمان و حضرت‌زهرا و ائمه معصومه است.
 مثال امروزی‌ها؟
 ما مداح‌ها وقتی خدمت رهبر معظم انقلاب می‌خونیم خیلی دست و پامون رو جمع می‌کنیم و مواظبیم چون باور داریم امام زمان (ع) همه‌جا هستن و حاضرن.
روزهایی که مجلسی و مناسبتی نیست چه جور می‌گذرن؟
بیشتر مطالعه می‌کنم. با این‌که بازنشسته شدم یه گوشه‌هایی از کارم هنوز درس و کلاس و کارهای مدرسه‌ایه. زمونی هم که کرونا نبود ورزش می‌کردیم، هفته‌ای چندجلسه در سالن والیبال یکی از مساجد.
اوقاتتون رو چی شیرین می‌کنه؟
متفاوته، ما با امام‌حسین (ع) انس داریم، گریه‌ای و اشکی و آهی... گاهی مطالعات قرآنی و دینی و درسی و دعاهای مختلف.
خاطره‌ای از صحیفه سجادیه؟
آقای مصباح خدا بیامرز در برزیل برای سران مسیحیت از صحیفه سجادیه صحبت می‌کرده. می‌گفت می‌دیدم برخی گریه می‌کردن. مکه بودم از دعاهای امیرالمومنین می‌خوندم از چهره عرب‌ها و اهل‌تسنن می‌خوندم شگفت‌زده بودن که این چه کلامیه. وسیله انس ما اینهاست.
واقعا اگه دعاهای امام‌سجاد(ع) نبود چه جور با خدا حرف می‌زدیم؟
 اصلا نمی‌تونستیم و این آرامش‌بخشه.
قرآن: اطمینان دل‌ها و آرامش با یاد خداست.
 ما هم باید اینچنین‌باشیم و از خدا می‌خوایم که اینچنین باشیم.
پس با این وصف، شما عاشقین دیگه؟
دوستداریم. عاشق که خیلی مرتبه بالاییه. اگه قبول‌کنن ما محب اهل‌بیتیم. عاشق، شیفته است. در همه چی معشوق رو می‌بینه غرق در اونه. عاشق‌ها یه کسانی دیگه هستن.
سخنی بجا در این فراز؟
زخود گذشتم و گشتم ز پای تا سر او/ شد از میان منی و جلوه کرد نحن هو/ من از میان چو شدم دوست در میان آمد/مه آشکار شود ابر چون رود یکسو
برای توفیقاتتون چه جور از خدا تشکر می‌کنین؟
زبانمون واقعا الکنه، ولی خودشون فرمودن الحمدا...بهترین شکره سر به سجده می‌ذاریم و می‌گیم الحمدلک و الشکرلک... و از خدا می‌خوایم این نعمت‌هایی رو که به ما داده نگیره به ناسپاسی ما و زیادشون کنه به فضل و لطفش.
با خودمون چکار کردیم؟
 خودم رو که بررسی می‌کنم و عیب‌های خودم رو به خدا می‌گم می‌بینم خیلی باید بشمرم به شمارش نمیاد. از اون طرف الطاف خدا رو که می‌بینم باز به شمارش نمیاد. از یه‌سو غرق نعمت‌های خداییم، از سوی دیگه مثل منی غرق گناه و ناسپاسیه امیدواریم با فضلش با ما معامله کنه.
از بهترین هدف‌ها؟
هدف اصلی، تقرب به خداست. سیر صعودی ما باید اینچنین باشه، هرکاری برای خدا.
از آرزوهایی که به خصوص...؟
آرزو که زیاده. آرزو بر جوانان عیب نیست. ان‌شاءا... امام‌زمان دستمون رو بگیره یه دستی به سرمون بکشه لبخند رضایتی بزنه. آرزوهای زیادی داریم. امیدواریم برآورده بشه.
چقدر موفق بودین؟
باید دیگرون بگن. ولی لطف خدا خیلی شامل حالمون بوده. اگه به خودمون بود ما باید خیلی پیشتر زمین می‌خوردیم و اصلا به اینجاها راه پیدا نمی‌کردیم.
کاری که خیلی دوست‌دارین همیشه انجام بدین؟
همین محافل و مجالسی که باهاشون انس‌داریم. خدا نیاره که از کسی گرفته بشه. مثل ماهی می‌مونه که از آب بیفته بیرون.
شما رو محرم اسرار دونستن و راز دلشون رو به شما گفتن؟
بالاخره میان میگن.
صدماتی که گاهی در کار خیر پیشامد می‌کنه چی؟
بله گاهی پیش میاد از خدا باید بخواد خودش رو نبازه به خصوص توی این‌موضوع (ازدواج) راهش رو صحیح و سالم بره.
سفر خارج کشور؟
مدینه، مکه و کربلا.
شما و احساس دلتنگی؟
بالاخره بی‌چیزی نیست.
اونی که احساس دلتنگی نمی‌کنه؟
مومن درجه یک که ما نیستیم. درجه ایمانی بالا می‌خواد که ما توی پایه‌اش هم لنگیم.
شما رو با کی میشه مقایسه‌کرد؟
چی بگم؟ هرکسی رو می‌بینی از من بالاتره. همه از من بالاترن.