واكسن‌سازی با پایان باز

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روزنامه جام جم، به غیر از اینها بازهم چند واكسن ایرانی در پیچ و خم مطالعات حیوانی و تلاش برای ورود به سنجش انسانی در صف ایستاده‌اند مثل واكسن دانشگاه علوم پزشكی بقیه‌ا... كه از اردیبهشت ۱۴۰۰ به بعد درباره آن بیشتر خواهیم شنید. این واكسن‌ها قوت قلب این روزهای ما هستند، ایامی كه مقارن است با گفته‌های امیدبخش وزیربهداشت درباره ایران كه به‌زودی درحوزه واكسن كرونا خودكفا می‌شود و دیگر نیازی نیست با التماس و التجا از كشورهای خارجی واكسن بخرد. پرونده ساخت واكسن‌های وطنی خوشبختانه پرونده‌ای با پایان باز است، نه باز به معنای بدش كه باز به معنی پهن بودن یك بساط علمی پیش رونده كه هر روز دستاوردی جدید به آن اضافه می‌شود.

رسم قشنگی است، این‌كه بچه‌های عزیزكرده مسؤولان روی صندلی می‌نشینند، آستین را تا بازو بالا می‌كشند و داوطلب تزریق واكسن‌های ایرانی می‌شوند. این رسم، ترس مرد عادی از واكسن‌های تولید داخل را می‌ریزد و اعتماد به دانشمندان و محققان كشورمان را بالا می‌برد، مثل اعتمادی كه پس از تزریق واكسن به پسر وزیر بهداشت و دختر رئیس ستاداجرایی فرمان امام(ره) جلب شد. دیروز هم پسر یكی از مردان نام‌آور كشورمان، داوطلب دریافت نخستین دوز از واكسن فخرا، ساخت وزارت دفاع شد، واكسنی كه نامش احترامی است به شهید محسن فخری‌زاده، رئیس شهیدِ سپند (سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی).

 

تزریق این واكسن كه درواقع به منزله آغاز مرحله اول كارآزمایی بالینی آن بود، با یك بسم‌ا...‌الرحمن الرحیم شروع و با یك صلوات بر محمد و آل محمد پایان یافت؛ چند ثانیه طلایی كه حاصل تلاش دانشمندان هسته‌ای كشورمان را به نمایش گذاشت. امیدها به واكسن فخرا، اثربخشی‌اش و ایمنی‌زایی‌اش زیاد است، همان‌طور كه به كووایران بركت و كووپارس. پایان تزریق نخستین دوز این واكسن به فرزند شهید فخری‌زاده مصادف بود با گفته‌های امیدواركننده كیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو به ایسنا كه واكسن فخرا را این‌گونه معرفی كرد: این واكسن با فناوری ویروس غیرفعال شده به صورت صددرصد داخلی، مراحل چهارگانه مطالعه حیوانی و پیش‌بالینی را با موفقیت طی كرده و مجوز كمیته اخلاق و سازمان غذا و دارو را برای شروع كارآزمایی بالینی و تست انسانی، دریافت كرده است.

 

درباره این‌كه واكسن مشترك ایران و كوبا، كووپارس یا میلاد نور چه زمانی به تولید انبوه می‌رسند، تا‌به‌حال تاریخ مشخص یا حتی تقریبی اعلام نشده، اما امیدها برای به ثمر نشستن واكسن كووایران بركت فراوان است، همان‌طور كه خیلی‌ها به دست دادن واكسن فخرا تا اواخر تابستان ۱۴۰۰ دل بسته‌اند.  دیروز سخنگوی سازمان غذا و دارو این تاریخ تابستانی را اعلام كرد و گفت كه به نظر می‌رسد تا پایان شهریور سال بعد واكسن فخرا در مسیر تولید انبوه و مصرف عمومی قرار بگیرد. فخرا اما برای این‌كه شر كرونا را از سرمان دور كند، هم راه دور و درازی را طی كرده و هم راهی طولانی پیش رو دارد. این مسیر از اسفند پارسال همزمان با شروع همه‌گیری كرونا در كشورمان آغاز شد، به روایت احمدكریمی، مدیر پروژه واكسن فخرا با جداسازی ویروس كرونا از میان ۳۵ هزار نمونه بیماران ایرانی و كشت ۳۰ ایزوله مناسب برای تولید اولین بذر واكسن. بذر واكسن كه تولید شد، انواع تست‌ها برای تعیین هویت ویروس انجام شد و به این ترتیب ویروس صاحب شناسنامه و پس از آن كاندیدای ساخت واكسن كووید-۱۹ شد.

 

به این ترتیب مراحل كشت سلول، تلقیح، تكثیر، جداسازی و تخلیص، غیرفعال‌سازی و فرمولاسیون در مدت كوتاهی راه‌اندازی و سپس تست‌های حیوانی و انواع تست‌های كنترل كیفی انجام شد. پس از آن فخرا، مراحل آزمایشگاهی و تست‌های حیوانی را كه بر روی بیش از ۶۵۰ حیوان از گونه‌های مختلف موش، خرگوش، خوكچه هندی و میمون انجام شد، با سری بالا و موفق پشت‌سر گذاشت و بی‌ضرری و اثربخشی آن به اثبات رسید. اینچنین شد كه پرونده واكسن فخرا به سازمان غذا و دارو رسید و در آنجا نیز تاییدیه كمیته اخلاق برایش صادر شد.

 

نام واكسن ضدكرونایی كه محققان در دانشگاه علوم پزشكی بقیه‌ا... (عج) رویش كار می‌كنند، هنوز رسانه‌ای نشده، اما این واكسن را فعلا با همین نام باید در زمره امیدهای صنعت واكسن‌سازی كشورمان وارد كرد. حسن ابوالقاسمی، رئیس این دانشگاه می‌گوید مرحله تست حیوانی واكسنی كه این دانشگاه برای مقابله با ویروس كرونا ساخته، به پایان رسیده و امید است تا تست انسانی آن از اردیبهشت سال آینده آغاز شود. پیش از این البته تخمین زده شده بود كه فاز كارآزمایی بالینی و تست انسانی این واكسن اواخر اسفند، یعنی همین روزها آغاز شود كه نشد، حتما به دلیل سختی و حساس بودن كار و البته نوتركیب بودن واكسن دانشگاه بقیه ا...(عج)

 

واكسن‌های نوتركیب، نسل سوم واكسن‌ها محسوب می‌شوند، به این معنی كه پس از واكسن‌‌های ساخته‌شده از ویروس كشته یا تضعیف شده و واكسن‌های ساخته‌شده از پروتئین‌های تخلیص‌شده، سومین نوع واكسنی هستند كه تا‌به‌حال به دست بشر ساخته شده‌اند.  دانستن این نكته بد نیست كه دانشگاه علوم پزشكی بقیه‌ا... (عج) كه بر واكسن نوتركیبش كار می‌كند، همان دانشگاهی است كه در بیمارستان تحت نظرش دانشگاه علوم پزشکی

 

- بقیه‌ا...‌(عج) - و در جبهه مقابله با كرونا تا به حال چهار شهید مدافع سلامت تقدیم كرده و از اسفند پارسال تاكنون بیش از ۶۲ هزار بیمار مبتلا به كرونا را پذیرش كرده است.

 

طبق آمارهای رسمی وزارت بهداشت تاكنون یك میلیون و ۲۶۰ هزار دوز واكسن كرونا از انواع مختلف وارد كشورمان شده و از آنجایی كه تزریق واكسن‌های كرونا به صورت دوزهای دوگانه انجام می‌شود، این میزان واكسن وارداتی برای واكسیناسیون بیش از ۶۰۰ هزار نفر كفایت می‌كند. اگر مبدا واكسن‌های وارداتی را به صورت مجزا شرح دهیم، تابه حال ۴۱۰ هزار دوز واكسن اسپوتنیك روسی، ۲۵۰ هزار دوز واكسن سینوفارم چین و ۱۲۵ هزار دوز واكسن شركت بهارات هندوستان وارد كشورمان شده كه به انضمام ۳۷۵ هزار دوزی كه امروز وارد ایران می‌شود، عدد واكسن‌های ساخت شبه‌قاره به عدد۵۰۰ هزار می‌رسد كه همه اینها را باید به ۱۰۰هزار دوز واكسنی كه از كوبا به كشورمان وارد شده، افزود. همچنین براساس اعلام مسؤولان وزارت بهداشت، قرار است تا پایان سال یا هفته اول فروردین ۱۴۰۰ بیش از سه میلیون دوز واكسن آسترازنكا از سهمیه كوواكس ایران از كره‌جنوبی وارد كشورمان شود. به این ترتیب سال ۱۴۰۰ قطعا با وضعیتی به مراتب بهتر از سال ۹۹ آغاز می‌شود و امسال امیدواركننده‌تر از آنچه كه شروع شد، به پایان می‌رسد. چون امروز كه بیست و هفتمین روز اسفندماه است، محموله دوم واكسن كرونا كوواكسین هند ساخت شركت باهارات بیوتك شامل ۳۷۵ هزار دوز واكسن به تهران می‌رسد و پس از كدگذاری و برچسب‌زنی تحویل شبكه بهداشت كشور می‌شود.