کد بورسی چیست و چگونه دریافت کنیم ؟

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از خانه سرمایه ، نخستین گام در فرآیند ورود به بازار، دریافت کد بورسی است. شاید شما تصور کنید چون خرید و فروش اوراق بهادار به‌صورت آنلاین انجام می‌شود و کارگزار دخالت مستقیمی در آن ندارد، نیازی نیز به اینکار نیست. ولی درهرصورت، کارگزار واسطه بین شما و بازار سرمایه است و داشتن یک کد منحصر به فرد، برای حضور شما در جامعه سهامداری الزامی است. شما با داشتن این کد می‌توانید حساب معاملاتی افتتاح کرده و به‌آسانی به معامله بپردازید. دریافت آن می‌تواند به‌صورت حضوری یا غیرحضوری انجام شود. در مقاله پیش رو قصد داریم، طریقه گرفتن کد بورسی را به‌صورت گام به گام شرح دهیم.

کد بورسی چیست؟

کد بورسی، یک شناسه معتبر و واحد برای هر شخص است. شما با داشتن آن می‌توانید در بازار بورس یا فرابورس به معامله بپردازید. این کد از پنج رقم تصادفی و سه حرف اول نام خانوادگی شما تشکیل شده و شبیه کد ملی است و هر شخص فقط می‌تواند یک کد داشته باشد. شما می‌توانید هر نوع سهام یا اوراق پذیرفته‌شده نظیر اخزا، تسه و… در بازار سرمایه را از با داشتن آن معامله کنید. البته، معاملات بورس کالا و بورس انرژی با کدهای متفاوت و جداگانه‌ای از بورس انجام می شود.

مراحل دریافت کد بورسی

امروزه، دریافت این کد آسان تر از گذشته است. گسترش سامانه‌های معاملاتی و انجام کارها به‌صورت آنلاین، دریافت کد بورسی را برای متقاضیان راحت کرده است. به‌طوری‌که برخی کارگزاری‌ها، بخشی از خدمات دریافت کد را به‌صورت غیرحضوری و آنلاین به مشتریان ارائه می‌دهند. بدین‌صورت که شما وارد وب‌سایت کارگزاری موردنظر می‌شوید. و اقدام به تکمیل کردن فرم‌های مربوطه می‌نمایید. این فرم‌ها از چند بخش تشکیل شده‌اند که شامل موارد زیر است:

• مشخصات فردی
• مشخصات تحصیلی و شغلی
• اطلاعات مالی
• اطلاعات حساب بانکی

اطلاعات شما باید به‌درستی درج شود تا در ادامه فرآیند و بانک اطلاعاتی شما مشکلی پیش نیاید. حساب بانکی که ارائه می‌کنید، همان حسابی است که با آن قرار است معامله کنید. مبلغ حاصل از فروش هر معامله‌ای به‌حساب مذکور، ظرف دو روز کاری واریز می‌شود. بنابراین لازم است با دقت این بخش را تکمیل نمایید. در آخرین صفحه فرم نیز، می‌بایست در آزمون شرکت کنید تا اطلاعات کافی شما درباره بازار سرمایه سنجیده شود. مدارکی که لازم است ارائه دهید شامل موارد زیر است:

مدارک لازم برای دریافت کد بورسی (اشخاص حقیقی):

• اصل و تصویر شناسنامه از صفحه اول و صفحه توضیحات
• اصل و تصویر رو و پشت کارت ملی
• شماره‌حساب بانکی و شماره شبای آن
• تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقیقی

برای انجام معاملات آنلاین لازم است فرم درخواست کد آنلاین را نیز تکمیل کنید. اگر مدرک تحصیلی در اختیار ندارید، نمی‌توانید آنلاین معامله کنید و صرفاً به‌صورت حضوری و آفلاین می‌توانید به معامله بپردازید. کلیه افراد حقیقی می‌توانند کد معاملات (فرابورس) دریافت کنند؛ اما تنها افرادی می‌توانند معاملات آنلاین انجام دهند که حداقل دیپلم آن‌ها احراز شود.

مدارک لازم برای دریافت کد بورسی (اشخاص حقوقی):

• تصویر روزنامه رسمی آگهی تأسیس
• تصویر روزنامه رسمی
• آگهی کلیه تغییرات
• تصویر اساسنامه
• کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت‌مدیره
• تکمیل فرم تعهدنامه
• تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی

همچنین لازم است، فرم مربوط به سامانه سجام را تکمیل کنید تا اطلاعات شما به‌عنوان سهامدار در بانک اطلاعاتی ثبت شود. شما می‌توانید مدارک لازم مانند شناسنامه و کارت ملی را اسکن کرده و در قسمت دریافت کد سایت کارگزاری بارگذاری کنید و برای ادامه ثبت‌نام و احراز هویت غیر حضوری یا حضوری اقدام کنید. چند راه جهت احراز هویت و تکمیل ثبت نام سجام پیش رو شما است:

• احراز هویت غیر حضوری از طریق اپلیکیشن های سیگنال، آپ و کارگزاری آشنا
• احراز هویت از طریق مراجعه به دفاتر منتخب پیشخوان دولت (در این روش می‌توانید به یکی از دفاتر منتخب پیشخوان که نزدیک به محل کار یا منزل شما است، مراجعه کنید.)
• احراز هویت حضوری در شعب کارگزاری مربوطه (در این روش می‌توانید به یکی از شعب کارگزاری که نزدیک به محل کار یا منزل شما است، مراجعه کنید.)

اگر کارگزاری موردنظر شما امکان ثبت‌نام آنلاین نداشته باشد، لازم است حضوری به کارگزاری مراجعه نمایید و از واحد پذیرش شرکت فرم‌های ثبت‌نام و سجام را دریافت کنید. شما فقط یک‌بار این مراحل را طی کرده و صاحب یک کد خواهید شد. این کار را می‌توانید از طریق هر کارگزاری انجام دهید و فرآیند بورسی شدن شما، تأثیری در معاملات آینده شما نخواهد داشت. البته، شما می‌توانید تعداد زیادی کد آنلاین از کارگزاری‌های متفاوت دریافت کنید. برای این کار لازم است همه این مراحل در سایر کارگزاری‌ها انجام دهید.

تفاوت کد بورسی و کد آنلاین چیست؟

منظور از کد آنلاین، کد بورسی آنلاین است که شخص با آن به‌صورت مستقیم به سامانه معاملات آنلاین وارد می‌شود و می‌تواند سفارش‌ها خریدوفروش اوراق بهادار را به‌صورت مستقیم ارسال کند. برخی از افراد دارای مدرک تحصیلی نیستند، و کد آنلاین برای آن‌ها صادر نمی‌شود و فقط می‌توانند به‌صورت تلفنی یا حضوری سفارش خودشان را به کارگزار بدهند. به کد بورسی، کد سهامداری یا معاملاتی نیز گفته می‌شود. شما با داشتن کد آنلاین می‌توانید اوراق، سهام و صندوق‌های قابل معامله را خریداری نمایید. صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک نیازی به کد ندارند و واحدهای آن‌ها به‌صورت غیرحضوری یا حضوری صادر می‌شود. حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها و هزینه ابطال، معمولاً بالاتر از صندوق ETF است. صندوق‌های قابل معامله در بورس یا ETF این صندوق‌ها را مانند سهام خریداری کرد و در زمان دلخواه به فروش رساند. بنابراین این کد صرفاً برای خرید سهام نیست و می‌توانید با آن، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت یا سایر صندوق‌ها را خریداری کنید. با خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به‌طور غیرمستقیم در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید؛ به‌عبارت‌دیگر، صندوق‌ها سرمایه شما را در بورس مدیریت می‌کنند. لازم به ذکر است که صدور کد کاملاً رایگان است و لازم نیست هزینه‌ای به کارگزار پرداخت شود؛ اما چنانچه احراز هویت شما از طریق دفاتر پیشخوان دولت صورت گیرد، مبلغ ۱۲۰۰۰ تومان به‌عنوان کارمزد دفاتر پیشخوان (برای خدمات احراز هویت)، از شما دریافت خواهد شد.

صلاحیت توانایی مشتری برای معامله چگونه انجام می شود؟

طبق دستورالعمل اجرایی سنجش توانایی مشتری مصوب ۰۹/۱۰/۱۳۹۸، صلاحیت داوطلب توسط کارگزار یا کارگزار/معامله‌گر می‌تواند از طریق یکی از روش‌های زیر احراز گردد:

• انجام مصاحبه شفاهی
• برگزاری آزمون کتبی یا الکترونیکی
• دارا بودن هر یک از گواهی‌نامه‌های حرفه‌ای یا گواهی‌نامه‌های کاربردی بازار سرمایه
• دارا بودن گواهی حضور در دوره‌ آموزشی مشخصی که به منظور آشنایی با نحوه انجام معاملات برخط توسط کانون برگزار می‌شود.
• کارگزار/معامله‌گر قبل از ارزیابی صلاحیت داوطلب، باید حداقل منابع آموزشی زیر را به صورت کتبی یا الکترونیکی در اختیار وی قرار دهد:
• راهنمای کاربری نرم افزار معاملات برخط
• دستورالعمل اجرایی معاملات برخط
• آئین نامه ها و دستورالعمل های نحوه انجام معاملات در بورس‌ها
• راهنمای نحوه سرمایه گذاری در بورس
• در صورتی که شخص مورد نظر صلاحیت لازم را داشت، حداکثر سه روز کاری پس از تکمیل مدارک می تواند به سامانه معاملات بر خط دسترسی پیدا کند.