از پایان ماموریت در مریخ تا آغاز بازگشت به ماه

پایان یک فصل 15 ساله!
زمانی‌که در سال 2004، کاوشگرهای دوقلو اسپیریت (Spririt به معنی روح) و آپورچونیتی (Opportunity به معنی فرصت) روی مریخ فرود آمدند، قرار بود هر دو مریخ‌نورد فقط 90 روز روی این سیاره فعالیت کنند. در آن زمان مهندسان تصور می‌کردند، در این مدت چنان حجمی از گرد و غبار روی صفحات خورشیدی کاوشگرها می‌نشیند که عملا امکان تامین انرژی الکتریکی برای ادامه حیات کاوشگرها نیست. اما از بخت خوب، توفان‌های مریخی به صورت دوره‌ای غبار را از روی صفحات خورشیدی کنار می‌زدند و به این شکل هر دو کاوشگر سال‌ها روی مریخ فعالیت کردند!
ماموریت مریخ نورد اسپیریت به دلیل بروز برخی مشکلات فنی در سال 1390/ 2011 پایان یافت. اما همتای دیگرش آپورچونیتی با قدرت به ماموریت خود در سیاره سرخ ادامه داد. آپورچونیتی طی نزدیک به 15 سال حضور در مریخ، بارها از توفان‌های سهمگین این سیاره جان سالم به در برد؛ ولی در نهایت در مقابله با توفان سراسری تابستان گذشته مریخ تسلیم شد و ماه‌ها تلاش مهندسان برای برقراری ارتباط با او بی‌نتیجه ماند. سرانجام مقامات ناسا در 24 بهمن 1397 به طور رسمی پایان ماموریت آپورچونیتی را روی مریخ اعلام کردند.کاوشگری که نه برای یک فصل 90 روزه، بلکه 15 سال در مریخ ماند و نقش انکارناپذیری از شناخت ما از سیاره اسرارآمیز مریخ داشت.
آپورچونیتی در این 15 سال، بیش از 45 کیلومتر روی مریخ حرکت کرد و بیش از 200 هزار عکس و تصویر از این سیاره به زمین فرستاد.
به ماه برمی‌گردیم؛ نه برای یک ردپا!
در سال گذشته میلادی رئیس‌جمهور آمریکا با صدور فرمانی ناسا را موظف کرد مقدمات بازگشت فضانوردان آمریکایی را به ماه تا پیش از پایان دهه 2020 میلادی فراهم کند. ناسا نیز هفته گذشته از همه شرکت‌های فضایی، به‌ویژه بخش خصوصی خواست در برنامه بازگشت انسان به ماه با این سازمان مشارکت کنند. از فرود نخستین انسان در ماه نزدیک به پنج دهه می‌گذرد. اما این بار ناسا نه برای یک نمایش تبلیغاتی و گذاشتن ردپا در ماه، بلکه به منظور ایجاد پایگاه‌های دائمی برای حضور پیوسته انسان در قمر زمین تلاش می‌کند. براساس برنامه اعلام‌شده، بین سال‌های 1403 تا 1407/ 2024 تا 2028، چند ماموریت آزمایشی سرنشین‌دار و بدون‌سرنشین به فضا و مدار ماه انجام می‌شود تا سرانجام شاهد فرود فضاپیمایی سرنشین‌دار در ماه باشیم. اگر همه چیز درست پیش برود، احتمالا در آستانه 60سالگی فرود انسان در ماه، دوباره پای انسانی سطح تنها قمر زمین را لمس خواهد کرد.