به گزارش جام جم آنلاین، بهرام قاسمی در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما افزود: رأیی که امروز توسط دیوان بین المللی دادگستری لاهه صادر شد براساس شکایتی بود که ایران پس از خروج غیر قانونی امریکا از برجام و براساس احکام عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و آمریکا (امضاء شده در سال 1334) انجام داده بود.
وی ادامه داد: دادگاه نهایتاً امروز رأی خود را اعلام کرد و صلاحیتش را برای بررسی این شکایت درخصوص مباحثی که مربوط به بازگرداندن تحریم ها توسط آمریکا در 18 اردیبهشت انجام گرفته و با مسائل حقوق بشری مرتبط است به رسمیت شناخت و قرار موقت را صادر کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه قرار موقت برای دولت آمریکا الزام آور است، اظهار داشت: در این قرار از دولت آمریکا خواسته شده است که برای انجام تعاملات، معاملات و گردش های مالی موانع موجود را برطرف نماید و راه را برای انجام این نوع معاملات مورد نیاز ایران هموار کند.
قاسمی ادامه داد: یکی از این موارد، مباحث مربوط به دارو و تجهیزات پزشکی است که از اهمیت خاصی برخوردار است، موضوع دیگر تأمین محصولات کشاورزی، غذایی و موضوع سوم تأمین قطعات مربوط به هواپیما و مباحث مربوط به نگهداری هواپیما می شود.
وی تأکید کرد: این موارد با توجه به تحریم هایی که آمریکا مجدداً در 18 اردیبهشت برقرار کرده است باید استثنا شود زیرا این موارد با جان انسان ها سر و کار دارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه برای رأی نهایی دادگاه باید صبر داشته باشیم اظهار داشت: پروسه دادگاه زمان بر است، دیوان بین المللی دادگستری لاهه عالی ترین مرجع حقوقی در جهان است که جایگاه ویژه ای دارد و قرارها و همچنین نتایجی که در این مباحث ابلاغ می کند برای همه کشورها لازم الاجرا است و می تواند زمینه ساز این باشد که سایر کشورها به آن چیزی که آمریکا در اجرای تحریم های یکجانبه علیه ایران از آنها خواسته است، عمل نکنند.
قاسمی تصریح کرد: حسن اساسی این قرار موقت این است که کشورهای دیگر در مقطعی که صحبت از اعمال تحریم های آمریکا در آبان ماه مطرح می شود، می توانند براساس رأی دادگاه خواسته آمریکا در اعمال تحریم ها در این سه حوزه را رعایت نکنند.
وی تأکید کرد: قرار موقت بر قطعنامه 2231 شورای امنیت که پشتوانه برجام بود تأکید کرده و براساس یک روال حقوقی معمول در دیوان مجدداً قید شده است که آمریکا نمی تواند در افزایش تنش ها با ایران گام بردارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: یعنی آمریکا از دست زدن به اقداماتی که باعث افزایش تنش میان ایران و این کشور شود منع شده است.
قاسمی با بیان اینکه این قرار موقت یک موفقیت و پیروزی بزرگ برای ایران است اظهار داشت: تیم حقوقی جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور خارجه کار بزرگی انجام دادند و در تاریخ معاصر ما این دومین باری است که می توانیم آرائی را در دیوان به نفع خود کسب کنیم.
وی گفت: اولین رأی دیوان در حمایت از ایران درخصوص ملی شدن صنعت نفت در دولت ملی دکتر مصدق صادر شد که ما با مراجعه به دیوان، رأی آن را به نفع ایران دریافت کردیم و در حال حاضر نیز شاهد صدور قرار موقتی هستیم که در آن الزاماتی برای آمریکا صادر شده است.
قاسمی افزود: این قرار، سایر کشورها را نیز ملزم می کند که در این سه حوزه که مرتبط با مسائل حقوق بشری است به اقدامات محدود کننده دست نزنند.
وی تأکید کرد: آمریکا موظف است درخصوص تعاملات بانکی، مالی و گردش های بانکی در این سه حوزه راه را باز و اجازه دهد تا ایران بتواند در این حوزه ها گام بردارد.
قاسمی گفت: این خبر خوبی برای مردم و جامعه فرهیخته و حقوقدانان ایران است زیرا این رأی نشان داد ما در حدی هستیم که توانستیم بر تمام تلاش های حقوقدان های آمریکایی را که با ادله و تلاش خود می خواستند صلاحیت دادگاه تأیید نشود، فائق آییم و در نهایت این رأی به نفع ما صادر شد.
رأی دادگاه یک بار سیاسی جدی را برای آمریکا ایجاد می کند
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: رأی دیوان با توجه به جایگاه رفیع این نهاد و مقبولیتی که در جهان نزد کشورها دارد، می تواند یک بار سیاسی جدی را برای امریکا ایجاد کند.
بهرام قاسمی درخصوص الزام رأی دیوان برای امریکا افزود: با اینکه دیوان از جایگاه بسیار رفیع و بالایی به عنوان یکی از عالی ترین محاکم در سطح جهان برخوردار است اما ابزار اجرایی لازم را برای اینکه احکام خود را اجرایی کند در اختیار ندارد.
وی ادامه داد: با توجه به جایگاه رفیع دیوان و مقبولیتی که در جهان نزد کشورها دارد، یک بار سیاسی جدی را برای امریکا ایجاد می کند.
قاسمی گفت: امریکا می تواند به احکام دادگاه گوش نکند اما در نهایت با توجه به رأی و جایگاه دادگاه و تأثیر و الزامی که برای سایر کشورها به لحاظ اخلاقی ایجاد می کند، می تواند فضایی را ایجاد کند که امریکا را از رفتن به این سمت که بخواهد در مقابل حکم ایستادگی کند و رأی آن را اجرا نکند، باز می دارد و این خود می تواند نتایج مطلوبی برای ما داشته باشد.
وی تصریح کرد: در نهایت در قرار بعدی یا در روند آینده می تواند دولتی که شکایت کرده است، به شورای امنیت نیز مراجعه و شکایت کند که البته این یک روند دیگری دارد و با توجه به اینکه خود امریکا به عنوان عضو دائم شورای امنیت از حق وتو برخوردار است در نهایت شرایط دیگری را به وجود می آورد که در حال حاضر موضوع امروز ما نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: آنچه امروز برای ما مهم است این است که دادگاه توانست رأی را به نفع ایران صادر کند و نقش، جایگاه و احترامی که دادگاه در جوامع مختلف جهان دارد می تواند آثار مثبت مؤثر خود را داشته باشد.
قاسمی تاکید کرد: امیدواریم امریکا در پی شکست های پی در پی که داشته است با عقلانیت بیشتر و تعقل بهتری به رابطه با ایران فکر کند و بداند که این روند با توجه به شناختی که مردم جهان از این کشور کهن و باتمدن دارند، مسیر غلط خود را ادامه ندهد.
وی افزود: همانگونه که در مجمع عمومی امسال نیویورک و سپس در جلسه شورای امنیت شاهد بودیم، دیدیم که امریکا در کنار سایر کشورها و حتی هم پیمانان خود به حد زیادی منزوی شده و تنهاست.
سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار داشت: انزوای امریکا در بیان من یک شعار نیست، واقعیتی بود که همه جهان آن را احساس کرد و امریکا در این منطقه و در مورد ایران باید تجدید نظر کند و بداند مردم ایران تحت هر شرایطی از ارزش های خود، تمامیت ارضی، فرهنگ و حق حاکمیت و استقلال خود دفاع خواهند کرد.
قاسمی با بیان اینکه مردم ایران ملتی صلح جو و علاقه مند به صلح جهانی و منطقه هستند اظهار داشت: مردم ایران در این مسیر حرکت می کنند و اینکه امریکا بخواهد با یک رفتار عصبی اقداماتی انجام دهد که در نهایت جامعه جهانی نتواند بپذیرد، باید آنها را کنار بگذارد و امیدوارم آمریکا بعد از این وقایع با نگاه خردمندانه مسیر خود را تصحیح کند زیرا ایستادن در مقابل رأی دادگاه نه به مصلحت دولت امریکا و نه به مصلحت مردم این کشور است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد