دموکرات شدن کنگره، سیاست‌گذاری ترامپ علیه ایران را مختل می‌کند اما تغییر نمی‌دهد!

حسن هانی زاده در گفت‌وگو با جام جم آنلاین با اشاره به نزدیکی انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره ایالات ‌متحده به ابعاد داخلی و خارجی نتایج آن پرداخت و گفت: بدون تردید پیامدهای این انتخابات با دیگر ادوار مختلف بسیار متفاوت خواهد بود. چراکه با راه‌یابی دونالد ترامپ نامزد جمهوری‌خواه به کاخ سفید در سال 2016 یک نوع صف‌بندی و خط‌کشی مشهودی میان احزاب دموکرات و جمهوری‌خواه به وجود آمده است. از طرفی وضعیت ناپایدار ترامپ در رأس قدرت، استعفای پیاپی معاونان و اطرافیان وی از اداره امور محوله، برخورد تبعیض‌آمیز او با مسلمانان، اعراب و رنگین‌پوستان، موج نارضایتی‌های داخلی علیه دولت را افزایش داده است.

وی با تأکید بر متغیرهایی که درصحنه داخلی آمریکا به آن اشاره داشت، شانس کسب کرسی‌های بیشتر را برای اعضای افراطی حزب جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان بسیار اندک برشمرد و افزود: در شرایط کنونی اقبال عمومی در ایالات‌متحده نسبت به اردوگاه دموکرات‌ها افزایش‌یافته، اما سنا از آن جمهوری‌خواه‌ها خواهد بود. افزون بر این علاقه ترامپ به اختلاف‌افکنی با ایران، ترکیه، چین، روسیه و اتحادیه اروپا بعلاوه ادبیات پرخاشگرایانه وی در برابر سایر کشورها و مهم‌تر از آن عدم تعادل روحی شخص او بستر مناسبی برای پیروزی حزب جمهوری‌خواه در انتخابات آتی کنگره رقم نخواهد زد.

این کارشناس سیاسی پیشگامی دموکرات‌ها در کارزار انتخابی 15 آبان ماه سال جاری (6 نوامبر) را چالش جدی سیاست خارجی و داخلی دونالد ترامپ دانست و تصریح کرد: پیروزی جریان رقیب در کنگره قطعاً سیاست‌گذاری‌های رئیس‌جمهور آمریکا در کاخ سفید را با مشکل مواجه خواهد کرد، به‌گونه‌ای که اگر دموکرات‌ها هم مجلس نمایندگان و هم مجلس سنا به دست‌گیرند دوره بس دشواری در ادامه ریاست جمهوری ترامپ متصور می‌شود. به‌طور طبیعی در چنین فضایی احزاب مقابل باسیاست‌های لجام‌گسیخته‌ای که تاکنون توسط وی دنبال می‌شده مخالفت می‌کنند و اجازه نمی‌دهند دولت آمریکا در عرصه‌های خارجی و داخلی بیش از این تحقیر گردد.

هانی زاده در ادامه در جواب این پرسش که نتایج انتخابات آبان ماه چه تأثیری در روابط تهران – واشنگتن به‌ویژه در مقوله توافق هسته‌ای خواهد گذاشت، یادآور شد: دموکرات‌ها نگرش چندان مثبتی به سیاست‌های ضد استکباری جمهوری اسلامی ایران ندارند و به روش دیگری اقدامات ضد ایرانی خود ازجمله تحریم، توطئه‌های پس پرده و ایجاد ائتلاف ضد ایرانی اعمال می‌کنند. لیکن اختلاف و شکاف فاحش میان دو حزب می‌تواند تا اندازه‌ای در کاهش سیاست‌های افراطی آمریکا علیه کشورمان تأثیرگذار باشد.

وی در همین راستا با اشاره به انتقادات تند جان کری وزیر وقت امور خارجه آمریکا در خصوص سیاست‌های ترامپ علیه توافق هسته‌ای با ایران اظهار کرد: جان کری اخیراً عنوان کرد با چنین رویکردی که ترامپ در برجام پیش‌گرفته باید این حق را به ایرانی‌ها بدهیم که به ما شیطان بزرگ اطلاق کرده و اطمینان نکنند. این مسئله افزایش عمق شکاف دو جریان حاکم در آمریکا را نشان می‌دهد و بی بدون شک در ماه‌های آتی ما شاهد موج گسترده‌تری از کناره‌گیری‌ها در تیم دونالد ترامپ هستیم.

این کارشناس سیاسی یکی دیگر از تبعات داخلی نتایج انتخاب کنگره در صورت پیروزی حداکثری دموکرات‌ها را ریزش چشم‌گیر آرای الکترال ترامپ برای دور دوم انتخابات ریاست جمهوری برشمرد و خاطرنشان کرد: به‌طورقطع رئیس‌جمهور آمریکا مادامی‌که کلیددار کاخ سفید باشد برشدت تحریم‌های ضد ایرانی خود می‌افزاید، لیکن ورود حداکثری دموکرات‌ها در کنگره این پیام را به ما می‌رساند که دولت ترامپ به‌راحتی امکان اجرایی کردن این تحریم‌ها را نخواهد داشت و لذا پیش‌بینی می‌شود نمایندگان در برابر سیاست‌های کاخ سفید به خاطر حفظ وجهه عمومی خود در جهان ایستادگی کنند.

اما هانی زاده در پاسخ به سؤال درباره نگاه وی به این تحلیل که رشد 4 درصدی اقتصاد و پیشرفت مذاکرات واشنگتن با پیونگ یانگ وزنه انتخابات را به سود ترامپ سنگین می‌کند، چیست، بیان کرد: اولاً رشد اقتصادی 4 درصدی در آمریکا پایدار نخواهد بود، به اعتبار اینکه رئیس دولت آمریکا سیاست باج خواهانه¬ای نسبت به کشورهای عربی و اتحادیه اروپا دارد، به‌نحوی‌که قرارداد تسلیحاتی 500 میلیارد دلاری آمریکا با سعودی‌ها و نیز سرازیر شدن دلارهای نفتی کویت – قطر و دیگر کشورهای خلیج‌فارس، وضعیت گذرایی در اقتصاد آمریکا به وجود آورده و این شیوه‌های مقطعی کسب درآمد همیشگی نیست.

وی جنبه مثبت حکومت‌داری ترامپ را مصادره دلارهای کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس و سهام آن‌ها در شرکت‌های آمریکایی محسوب کرد و افزود: در کنار افزایش نارضایتی‌های مدنی و سیاسی در آمریکا در سال‌های پیش رو ما شاهد سقوط شدید وضعیت اقتصادی در این کشور خواهیم بود. این تحلیل مبتنی بر شرایط موجود در ایالات ‌متحده بوده و افزون بر تغییرهایی که اشاره کردیم بیش از 21 هزار میلیارد دلار بدهی خارجی گریبان دولت ترامپ را گرفته و این‌یک چالش بزرگ پیش روی اقتصاد آمریکا تلقی می‌گردد.

هانی زاده با نگاهی بر مسائل دنیای عرب رویکرد ضد فلسطینی کاخ سفید و انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس را کاملاً به نفع جمهوری اسلامی ایران دانست و گفت: اسلام‌ستیزی ترامپ در جهان عرب بیش از گذشته حقانیت سیاست ضد استکباری جمهوری اسلامی ایران میان ملت‌های مسلمان و همسایگان آشکار ساخته و نمره منفی برای جمهوری‌خواه‌ها منظور می‌کند که بدون شک دموکرات‌ها از آن بهره خواهند جست.

وی در خاتمه در پاسخ به این سؤال که کسب کرسی‌های بیشتر توسط حزب دموکرات در کنگره تا چه اندازه در کاهش منازعات سیاسی بین تهران و کاخ سفید به‌ویژه در بحث برجام مؤثر خواهد بود، اظهار نمود: رئیس‌جمهور آمریکا درهرصورت روی سیاست‌های ضد برجامی خود پافشاری می‌کند. چون وی در جریان پیروزی انتخابات 2016 خود را وام‌دار لابی صهیونیستی آی پک می‌داند. لذا تعهد وی بر حفظ امنیت پایدار اسراییل دشمنی آمریکا با ایران را تداوم می‌بخشد و به نظر نمی‌رسد ترامپ در برجام موضع ملایم‌تری اتخاذ کند. اما تائید می‌کنم در اجرای مصوبات علیه ایران با مشکل قانون‌گذاری روبه‌رو خواهد شد.

محمدرضا شجاعیان/جام جم آنلاین