منافع اروپا چسبندگی ویژه‌ای با آمریکا دارد/ منافع اقتصادی ایران باید تامین شود

محمدصادق کوشکی در گفت وگو با جام جم آنلاین پیرامون الزامات و ویژگی های بسته پیشنهادی اروپا به ایران با ذکر عقبه ای از مناسبات کشورهای اروپایی با آمریکا گفت: باید این واقعیت را بپذیریم مبادلات تجاری و صنعتی و روابط سیاسی اروپا و آمریکا حجم بسیار بالایی را در بر می گیرد و عملا اقتصاد این دو را به شکل فزاینده ای در هم تنیده است. از این رو هر گونه تصمیم گیری در خصوص ارایه راه کارهای ادامه همکاری با ایران در قالب برجام، استقلال رای طرف غربی از نظر آمریکایی ها زیر سئوال می برد.

وی افزود: با وجود همه نزدیکی هایی که اتحادیه اروپا در حوزه اقتصادی- سیاسی- تجاری و فناوری با آمریکا دارد، اما جمهوری اسلامی ایران در مقوله ارایه بسته حمایتی از این برجام این توقع را از آنها دارد که مستقل از رویکردهای ضد ایرانی ایالات متحده تصمیم گیری کند و پیشنهادهای بسته به گونه ای باشد که نیازی های ما در حوزه اقتصادی- مالی- جذب سرمایه و انتقال فناوری نوین و نیز و رابط بانکی ما و اروپا را تامین کند.

وی در پاسخ به این سوال که با وجود قرابت های عمیق سیاسی اقتصادی مابین کشورهای اروپایی با واشنگتن پس چرا اروپا تا این اندازه علاقه‌مند به حفظ برجام بوده و برای آن بسته حمایتی تدوین کرده است، تصریح کرد: اروپا بر اساس واقعیت های موجود خودشان اعم از تمامیت خواهی و انحصار طلبی مایل به حفظ برجام هستند چون مایلند محدودیت های هسته ای ایران همچنان باقی بماند و به هین دلیل حامی توافق هسته ای با ما هستند. از طرفی آنها می دانند که مابه ازای این محدودیت ها یک سری داده ها باید به ایران ارایه دهند.

این کارشناس سیاست خارجی با بیان اینکه داده های مزبور در حدی نخواهد بود تمام نیازهای ما را رفع کند، خاطر نشان کرد: بحث فرش نفت یکی از الزامات مهمی است که باید مد نظر دولت های غربی قرار گیرد بویژه اینکه ارایه خدمات بیمه ای در رابطه با صدور نفت و کالاهای ما به سایر کشورها بسیار مبحث مهمی است و اساسا اگر قرار باشد همچون زمان تحریم ها با چالش بیمه ای مواجه شویم فروش نفت و کالا بطور خودکار به بن بست می انجامد.

وی با اشاره به دیگر بایسته های موجود در بسته پیشنهادی غرب به ایران در حمایت از برجام، گفت: موضوع روابط بین بانکی – سوییفت و بازگشایی اعتبارات از جمله مواردی که ذیل برجام بوده و با وجود اینکه جز نص صریح توافق هسته ای ذکر شده اما همچنان مغفول مانده است. افزون بر این پیشنهادهای غرب باید در برگیرنده انتقال سرمایه و ارز به کشور و نیز مجوز صدور تکنولوژی های‌ تک به کشورمان باشد.

کوشکی با تاکید بر اینکه حتی اروپا باید فروش کالاهایی که از نگاه آمریکایی ها قابلیت دوگانه دارند (نظیر ابزار سنجش و ماشین های پیچیده فنی) تسهیل گرداند، ابراز داشت: انتظار جمهوری اسلامی ایران از این بسته نیازهای متنوعی را در بر می گیرد. اما واقعیت آن است که آنچه تا کنون در خلال مذاکرات و از نتایج برجام حاصل شده است اروپا قصد دارد در قبال پرداخت امکانات محدود به ما در مقابل، محدودیت های بیشتری در حوزه فعالیت هسته ای بر ما اعمال کند.

وی در پاسخ به این سئوال که یکی از موارد مهم در بسته پیشنهادی موضوع تضمین اجرایی بندهای آن است و این تضمین ها چطور عملیاتی خواهد شد، بیان داشت: خانم فدریکا موگرینی بعنوان سخنگوی اروپای متحد عملا بارها عنوان کرده است، اتحادیه اروپا هیچگاه نمی تواند تضمین قطعی و حقوقی در راستای تامین نیازهای ایران ارایه دهد. لذا واقعیت آن است ناظر بر آنچه اشاره شد اروپایی ها بخاطر همان چسبندگی سیاسی اقتصادی که با آمریکا دارند این امکان را ندارد تا هر آنچه مورد خواست جمهوری اسلامی ایران است را منتفع کند.

کوشکی بسته پیشنهادی که فردا به ایران ارایه خواهد شد را به مثابه یک مشوق برای جلوگیری از خروج ایران از برجام خواند و افزود: بطور نمونه اینکه یک دولت اروپایی همچون اتریش یا سوییس به یکباره اعلام کند من به سیاست های آمریکا توجه ای ندارم و قصد همکاری با ایران را دارم عملا خارج از ذهن است. چون هم اتریش و هم سوییس کشورهای محاط در خشکی هستند و چون فاقد بندر هستند نفت خام ما باید از مبادی آلمان ایتالیا فرانسه و دیگر متحدان آمریکا عبور کند تا بدست آنها برسد. پس آیا دولت های مذکور، حاضر به همکاری با ما برای انتقال نفت به کشوری که توجه ای به رابطه با آمریکا ندارد هستند؟!

وی با بیان اینکه نمی توان به قول های شفاهی روسای جمهور اتریش و سوییس در خصوص همکاری های گسترده با ایران خوش بین بود، تصریح کرد: حجم مبادلات تجاری ما در حدی هم نیست که بتواند نیازهای جامع ما را مرتفع کند و احتمال اینکه بسته برجامی بتواند در این امر برای ما مفید واقع شود بسیار ناچیز است.

این کارشناس سیاسی در جواب این پرسش که چرا مقامات اتریش و سوییس بحث غیر مرتبط با برجام همچون ضرورت به رسمیت شناختن اسراییل از سوی ایران مطرح می کند و آیا در صورت تایید بسته این مسئله به محل جرزنی سیاسی و خلف وعده تبدیل نمی شود، گفت: اصل قضیه همین جاست، اگر خاطرتان باشد سال گذشته وزیر اقتصاد آلمان به صراحت اعلام کرد مادامی که جمهوری اسلامی ایران اسراییل را به رسمیت نشناسد ما هیچ همکاری اقتصادی با ایران نخواهیم داشت و مهمترین امتیازی که به ما دادند این بود که گفتند لوازم مصرفی همچون خودرو و لوازم خانگی به ایران بفروشند.

وی خاطر نشان کرد: مطرح شدن موضوع رژیم صهیونیستی بیانگر این مطلب است که طرف های اروپایی در اجرای تعهدات و مذاکرات خود نسبت به ایران تا چه اندازه جدی و مستقل از سیاست های ایالات متحده عمل می کنند. لذا به پیش کشیدن بحث مشروعیت اسراییل گویای این مطلب است محتوای بسته پیشنهادی به ما را چندان جدی نگرفتند چون آنها به خوبی می دانند امکان به رسمیت شناختن موجودیت رژیم اشغالگر قدس از سوی جمهوری اسلامی در حد صفر است.

کوشکی افزود: اگر بخواهیم صادقانه تحلیل کنیم اروپا نیازمند برقراری رابطه با ما نیست و از طرفی هم تمایل ندارند از بازار بزرگ فروش کالا به ایران نمی خواهند چشم پوشی کنند. اما افزون به یک بازار بزرگ فروش هم به ایران نگرش ندارد و باید قبول کنیم ما در نزد آنها بعنوان یک شریک بزرگ تجاری و همکار اقتصادی بشمار نمی آییم و این در حالی است اقتصاد اروپا و آمریکا مکمل یکدیگر است.