دنیای کودکان آلوده به ایدز

بیماری ایدز در سراسر دنیا، قربانیان بسیاری گرفته و در این میان کودکان نیز سهم بسیاری داشته‌اند؛ اما خوشبختانه در سال‌های اخیر، با ارائه مراقبت‌های مناسب، از تعداد کودکان مبتلا کاسته شده است. از سال 2010 تاکنون تعداد کودکانی که در دنیا به بیماری ایدز مبتلا شده‌اند، تقریبا نصف شده و کاهش 47 درصدی نشان داده است. در سال 1995، تقریبا 6/1 میلیون کودک به HIV مبتلا بودند که با کنترل بیماری مادران مبتلا به ایدز، هنگام بارداری و شیردهی از تعداد کودکان مبتلا کاسته شد. بیشتر این کودکان مبتلا، تقریبا 3/1 میلیون نفر، بین سال‌های 2010 و 2015 مبتلا شده بودند.

کد خبر: ۱۰۹۸۳۶۷

برخلاف پیشرفت مناسب در کنترل ایدز میان کودکان، هنوز هم آمار مبتلایان بالاست. در سال 2016، 24 درصد از زنان باردار مبتلا به ایدز، اقدامات پیشگیرانه انجام نداده و نوزادان مبتلا به ایدز به دنیا آوردند. در واقع همان سال، 160 هزار، یعنی روزانه 438، کودک به ایدز مبتلا شد.

بیشتر کودکان مبتلا در آفریقا، جایی که بیماری ایدز عامل اصلی مرگ و میر میان نوجوانان است، زندگی می‌کنند. کشورهای سوازیلند، بوتسوانا، زیمبابوه و لسوتو از کشورهای آفریقایی هستند که بیشترین کودکان مبتلا به ایدز را دارند. سال 2016، سراسر دنیا، بیش از 120 هزار کودک بر اثر ابتلا به بیماری‌های ناشی از ایدز، جان خود را از دست دادند. در حقیقت کودکان تا زیر چهار سال بیشتر از کودکان دیگر بر اثر این بیماری فوت می‌کنند. علاوه بر اینها، میلیون‌ها کودک دیگر به طور غیرمستقیم تحت تاثیر شیوع بیماری ایدز میان خانواده و همچنین جامعه شان هستند.

برنامه‌های پیشگیری ابتلای کودکان به ایدز

سال 2011، برنامه مشترک ملل متحد در زمینه ایدز، برنامه حذف این بیماری را میان کودکان تا سال 2015 تنظیم کرد و آن را در 22 کشور که عمدتا آفریقایی بودند، به اجرا گذاشت. همچنین سال 2016، برنامه دیگری در زمینه پیشگیری، درمان، مراقبت و خدمات حمایتی کودکان، نوجوانان و مادران جوان ارائه کرد. از این برنامه‌های پیشگیرانه می‌توان به پیشگیری انتقال بیماری از مادر به کودک اشاره کرد.

پیشگیری انتقال بیماری از مادر به کودک

این برنامه که بیشتر روی پیشگیری تاکید داشت، در بسیاری از کشورها مانند ارمنستان، بلاروس و تایلند، با موفقیت اجرا شد و به کمک آن تقریبا انتقال بیماری از مادر به کودک به طور کامل حذف شد. تا سال 2015، هفت کشور در شرق و جنوب آفریقا توانستند برنامه پیشگیری انتقال بیماری از مادر به کودک را در 90 درصد از مناطق کشور خود اجرا کرده و آمار ابتلای نوزادان به ایدز را از 18 درصد در سال 2010 به 6 درصد در سال 2015 کاهش دهند. دراین میان، خاورمیانه و آفریقای شمالی، چندان پیشرفتی را شاهد نبوده و در سال 2015، تقریبا یک سوم مادران باردار، ویروس ایدز را به کودکان خود منتقل کردند. همچنین نرخ کودکان مبتلا از 10 درصد متوسط جهانی در این مناطق بالاتر بود.

همچنین برنامه‌های جهانی درمان زنان باردار مبتلا به ایدز در کاهش ابتلای نوزادان به این بیماری بسیار موثر بوده است. از طرفی مادران باردار در بیش از نیمی از کشورهای آفریقای سیاه از 2009 تا پایان سال 2015 توانستند از خدمات مددکاران بهداشت بهره‌مند شوند و مراقب سلامت نوزادان خود باشند. در واقع از هر ده زن باردار، هفت نفر تحت پوشش این خدمات قرار گرفتند. این برنامه‌های بهداشتی توانست از کودکان مبتلا به ایدز تا 900 هزار نفر کاهش دهد. برنامه‌های آموزشی زمان بارداری و وضع حمل و همچنین پس از بارداری و شیردهی، آمار کودکان مبتلا به ایدز در کشورهای اتیوپی، کنیا، لسوتو، مالاوی و روآندا را تا 10 درصد کاهش داد.

نپال

این کشور برای بزرگسالان و کودکان برنامه‌های آموزشی پیشگیرانه ارائه و سیستم‌های بهداشتی و اجتماعی خود را برای اقدام سریع در برابر انتشار ویروس ایدز تقویت کرده و به این ترتیب توانسته آمار ابتلای کودکان به ایدز را کاهش دهد.

تایلند

　اولین کشوری که در آسیا به حذف انتقال بیماری ایدز و هپاتیت از مادر به فرزند تلاش کرد، تایلند بود. تایلند با استفاده از برنامه‌های پیشگیرانه سازمان جهانی بهداشت توانست زندگی هزاران زن و کودک مبتلا به ویروس ایدز را بهبود بخشد. این کشور در برنامه‌های مراقبتی کودکان و اقدامات پیشگیرانه، بودجه‌های کلانی تخصیص داد. در تایلند، سال 2000 کودکانی که از طریق مادر به ویروس ایدز مبتلا می‌شدند، بیش از یکهزار نفر بودند که تعداد این کودکان در سال 2015، به 85 نفر ـ یعنی بیش از 90 درصدـ کاهش پیدا کرد. این موضوع برای کشوری که بنابر آمار 2014، بیش از 450 هزار نفر مبتلا به ایدز داشت، موفقیت مهمی محسوب می‌شود.

پاکستان

　در دو استان از این کشور برنامه‌های مراقبتی و حمایتی در اختیار خانواده‌ها و کودکان قرار دارد. همچنین خدمات غیردولتی در کنار دولت به آموزش مادران باردار در پیشگیری از بیماری به نوزاد خود و آموزش کودکان بویژه نوجوانان می‌پردازد.

نیجریه

در این کشور با تنظیم برنامه‌های کمک به کودکان و خانواده‌های آسیب‌پذیر تا حد امکان از ابتلای کودکان به ایدز پیشگیری می‌شود. آنها با اجرای ‌برنامه‌ای پنج ساله توانستند وضعیت بیش از 500 هزار مبتلا به ایدز را سروسامان دهند.