جایگزینی برای برجام در منطقه نیست / غنی سازی یک روز هم تعطیل نشد

به گزارش جام جم آنلاین از ایرنا، سید عباس عراقچی روز چهارشنبه در سمینار بین المللی روندهای تسلیحاتی و امنیت منطقه ای درغرب آسیا اظهار داشت: روندهای تسلیحاتی در منطقه غرب آسیا نگران کننده است.

وی در توضیح دیدگاه خود به تبیین این مساله در سه حوزه تسلیحات متعارف، تسلیحات غیرمتعارف و تسلیحات غیرمتقارن اشاره کرد.

عراقچی گفت: در حوزه تسلیحات متعارف واقع امر این است که غرب آسیا به بزرگترین بازار تسلیحاتی دنیا تبدیل شده است به طوری که از سال 2012 فروش تسلیحات در دنیا 10 درصد افزایش یافته است که این امر بعد از جنگ سرد بی سابقه است.

معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه اضافه کرد: یک سوم از این تسلیحات از سوی آمریکا، یک چهارم از سوی روسیه و بقیه توسط چین و برخی از کشورهای اروپایی تامین می شود.

وی بزرگترین بازار تسلیحات متعارف را خاورمیانه عنوان کرد و اظهار داشت: بزرگترین خریداران تسلیحات متعارف عربستان، قطر، امارات و ترکیه هستند.

عراقچی تمایل غرب به فروش سلاح و منافع اقتصادی سرشار آن را از جمله عواملی عنوان کرد که زمینه ساز تمایل آن ها به ایجاد بحران و تنش و امنیت سازی در منطقه خاورمیانه است.

وی یادآور شد در بحران های پی در پی و درگیری های منطقه در همه جا ردپای فروشندگان سلاح را می توان دید.

معاون وزیر امور خارجه خلا امنیتی را دلیل دیگر افزایش بی سابقه فروش سلاح های متعارف در منطقه خواند و در ادامه به تهدیدات جدید ناشی از تروریسم اشاره کرد که زمینه را برای فروش تسلیحات بیشتر فراهم کرده است.

عراقچی مسائل داخلی کشورها و نگرانی آن ها از آینده خود را دلیل دیگر افزایش خریدهای تسلیحاتی در منطقه عنوان کرد و گفت:عاملی که اخیرا اضافه شده است تمایل برخی کشورها برای جلب نظر رییس جمهور جدید آمریکا و خرید سیاست های آمریکا با پول های نفتی و معاملات تسلیحاتی است.

وی با اشاره به قرارداد 400 میلیارد دلاری آمریکا و عربستان گفت : قول خرید 400 میلیارد دلار تسلیحات داده می شود برای اینکه اولین سفر ترامپ به یک کشور مشخص باشد و وقتی هم به این کشور سفر می کند به بقیه رهبران خیلی روشن می گوید که آیا شما نمی خواهید از این سلاح های زیبا بخرید.

معاون وزیر امور خارجه افزود: از همه این ها مهمتر نگرانی هایی است که برخی از کشور های منطقه نسبت به محور مقاومت پیدا کرده اند و فکر می کنند مقابله با محور مقاومت با خرید تسلیحات بیشتر و مجهز کردن خود به سلاح بیشتر امکان پذیر است.

وی یادآور شد: در هر حال مجموعه این عوامل باعث شده است که غرب آسیا شاهد رقابت تسلیحاتی بسیار سنگین بین کشورها باشد و خاورمیانه به بزرگترین بازار تسلیحات خارجی تبدیل شود.

سلاح های هسته ای رژیم صهیونیستی

عراقچی افزود: در این بین رژیم صهیونیستی هم به سیاست خود ادامه می دهد به طوری که بیش از 18 میلیارد دلار هزینه نظامی این رژیم است و با سیاست هایی که اتخاذ شده درگیری ها در منطقه به سمت اهداف غیرصهیونیستی سوق داده می شود و در این فضا این رژیم به سیاست خود ادامه می دهد.

معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در حوزه سلاح های نامتعارف، برآورد ها نشان می دهد که رژیم صهیونیستی بین 85 تا 400 کلاهک هسته ای دارد. اگر غرب آسیا را هم در این منطقه حساب کنیم کلاهک های پاکستان هم حدود 100 کلاهک برآورد می شود و البته گفته می شود مواد لازم برای تامین 200 کلاهک را دارد.

وی در بخش دیگری از سخنانش به ایده خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای اشاره کرد و گفت: این ایده شاید از دهه هفتاد در منطقه مطرح بوده و مصر و ایران بنیانگذار این ایده بوده اند با این حال مانع اصلی رژیم صهیونیستی بود که اجازه نداد منطقه عاری از سلاح های هسته ای شکل بگیرد.

معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: در کنفرانس بازنگری NPT در سال 2010 این ایده به طور جدی مطرح و قرار شد در سال 2012 کنفرانس بین المللی در این خصوص شکل بگیرد اما با کارشکنی رژیم صهیونیستی و حمایت های امریکا این امر محقق نشد.

عراقچی گفت: تلاش ها ادامه یافت تا در سال 2015 و نوبت بعدی کنفرانس بازنگری برگزار شود که این کنفرانس هم شکست خود و رژیم صهیونیستی اجازه نداد این ایده به جایی برسد.

وی گفت: احتمال شکست مجدد کنفرانس بازنگری در سال 2020 هم وجود دارد با این حال تمهیداتی اندیشیده شده تا از شکست آن جلوگیری کنند.

استفاده جریانات تروریستی از سلاح های شیمیایی

عراقچی در ادامه به سلاح های شیمیایی اشاره کرد و گفت: رژیم صهیونیستی و مصر عضو کنوانسیون منع سلاح های شیمیایی نیستند و سوریه هم عضو این کنوانسیون نبود و سلاح شیمیایی داشت اما در جریان بحران اخیر سوریه به عضویت کنوانسیون در آمد و سلاح ها ی خود را نابود کرد.

معاون وزیر امور خارجه اضافه کرد: با این حال هنوز هم در سوریه گاه و بی گاه از این سلاح ها استفاده می شود و مهم دسترسی تروریست ها به این سلاح است.

وی با بیان اینکه دلایل روشنی برای استفاده جریانات تروریستی و داعش از سلاح های شیمیایی وجود دارد اظهار داشت: سوریه برای جلوگیری از بهانه جویی به عضویت این کنوانسیون در آمده است.

برجام؛ تنها تحول مثبت

این دیپلمات عالی رتبه کشورمان به سلاح های نامتعارف و نگرانی های ناشی از آن اشاره کرد و گفت تنها تحول مثبت در این حوزه برجام است و برجام توافقی است که در حوزه عدم اشاعه صورت گرفته است.

به گفته عراقچی، برجام توافقی است که در آن یک کشور به اراده خود نسبت به عدم دست یابی به سلاح هسته ای اعتماد سازی می کند و در مقابل حق آن کشور برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای و اجرای آن به رسمیت شناخته می شود.

وی یادآور شد: ایران فقط برای سال های محدودی، محدودیت هایی را پذیرفته است تا ماهیت صلح آمیز برنامه خود را نشان دهد و در مقابل به حق جمهوری اسلامی برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای بخصوص در حوزه غنی سازی احترام گذاشته شود.

عراقچی اضافه کرد: این امر توسط شورای امنیت مورد پذیرش واقع شد، ما سابقه نداریم که شورای امنیت به کشوری چراغ سبزی بدهد مگر در قطعنامه 2231 برای ایران.

غنی سازی یک روز هم تعطیل نشد

وی با بیان اینکه برای یک روز هم غنی سازی در ایران تعطیل نشد، گفت: برجام به غنی سازی احترام می گذارد و شورای امنیت هم به کشورها توصیه می کند که در بخش صلح آمیز با ایران همکاری کند.

معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: ضمیمه 3 برجام مربوط به همکاری های صلح آمیز هسته ای با ایران است و این کارها مشروع شده است، در واقع شورای امنیت برنامه ایران را از یک برنامه ممنوعه به یک برنامه مشروع به شمول غنی سازی تبدیل کرده و به آن احترام می گذارد و در مقابل ایران برای زمان محدود اقداماتش را محدود می کند تا اعتماد سازی کند.

بدون برجام کلیت نظام عدم اشاعه به خطر می افتد

عراقچی اضافه کرد: تمام محدودیت ها دو مشخصه دارد، نخست اینکه دوره زمانی محدود دارد و هیچکدام دائمی نیست و دیگر این که هیچ نیازی از کشور را تعطیل نمی کند و محدودیت ها بعد از یک دوره زمانی که نیازهای ما هم از آن سال ها شروع می شود، برداشته می شود.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام با تبیین ابعاد و پیامدهای منطقه ای و بین المللی برجام اظهار داشت: برجام بخشی از رژیم عدم اشاعه شده و اهمیت آن از بحث هسته ای کاملا فراتر رفته است. بدون برجام کلیت نظام عدم اشاعه به خطر می افتد و برای همین جامعه بین الملل از آن حمایت می کند.

وی یادآور شد: بنابراین برجام مسئله ای فراتر از ایران و حتی منطقه است ؛ بحث نظام عدم اشاعه است و اینکه می شود با مذاکره، تفاهم و اعتماد سازی به نقطه ای رسید که کشوری تعهد کند به سمت سلاح ممنوعه نرود و در مقابل حق آن کشور مورد شناسایی و احترام واقع شود.

عراقچی تصریح کرد: در واقع توازنی بین حقوق و تکالیفی که در NPT است، در برجام کاملا رعایت شده است.

انتحاریون و سلاح های نامتقارن

وی در بخشی دیگری از سخنانش به سلاح های نامتقارن اشاره کرد و اظهار داشت: این سلاح ها، سلاح هایی هستند که توسط گروه های تروریستی استفاده می شود و در یک عملیات انتحاری فردی می تواند کاری بکند که شلیک موشک نمی تواند انجام دهد.

معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: فرد انتحاری می تواند در حساسترین نقاط و بین جمعیت خود را منفجر کند، در این حوزه یک وانت می تواند به سلاح تبدیل شود و این ها مفاهیم و ابزارهای جدیدی برای کشتن دیگران است که متاسفانه منطقه ما درگیر این پدیده است.

عراقچی توسعه نیافتگی، فقر و فاصله طبقاتی از جمله معضلات منطقه عنوان کرد و افزود: گزارش توسعه منابع انسانی نشان می دهد که در منطقه غرب آسیا وضع چگونه است و نتایج خطرناک آن را می توان مشاهده کرد. مجموع درآمدهای بیست کشور عربی از تولید ناخالص یک کشور کوچک اروپایی کمتر است.

وی گفت توسعه نیافتگی همراه با جمعیت جوان و معضلاتی که در منطقه وجود دارد و رژیم های سرکوبگر از معضلات دیگری است که نتایج آن را در جنگ یمن، سوریه، بحرین، لبنان، عراق می توان دید.

معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: کره ای ها در دیدارهایی که با هم داریم از وضعیت شبه جزیره کره گلایه می کنند اما من به آن ها می گویم شما نگران نباشید و خدا را شاکر هم باشید چرا که در منطقه ما چندین کره وجود دارد که با هم می جنگند.

وی در ادامه به تنش های جدیدی اشاره کرد که در منطقه ایجاد شده است و اظهار داشت: این تنش ها بین کشورهایی ایجاد می شود که کسی انتظار ندارد برای مثال بحران قطر و عربستان کاملا غیرمنتظره بود و حتی بدبین ترین تحلیلگران فکر نمی کردند که اوضاع قطر و عربستان این چنین شود.

عراقچی گفت: اشتباه محاسباتی متعدد بازیگران بخصوص عربستان در یمن، سوریه، حمایت از گروه های تروریستی و اخیرا در لبنان از جمله مسائلی است که در منطقه وجود دارد.
وی تاکید کرد: عربستان در قضیه لبنان اشتباه کاملا بچه گانه ای کرد و البته به اعتراف منابع غربی خردمندترین بازیگر منطقه، ایران بوده است.

برجام تنها تجربه حل یک بحران پیچیده از طریق مذاکره

عراقچی در بخش دیگری از سخنانش گفت: در این اوضاع تنها تجربه ای که وجود دارد و یک بحران پیچیده با مذاکره حل شده است برجام است و این تجربه ای است که جامعه بین الملل نمی خواهد آن را دست بدهد.

وی گفت: برجام پیمان مستحکمی است و استحکام آن را می بینید که 10 ماه است ترامپ می خواهد آن را پاره کند اما نمی تواند، علت اول این است که برجام متکی به قطعنامه شورای امنیت و حتی بیشتر، قطعنامه شورای امنیت است.

معاون وزیر امور خارجه افزود: برجام بخشی از قطعنامه و تصمیم شورای امنیت سازمان ملل است، قعطنامه 2231 بزرگترین و طولانی ترین قطعنامه شورای امنیت است که 160 صفحه دارد و اگر آمریکا بخواهد آن را نقض کند و پاره کند قطعنامه شورای امنیت را نقض کرده است.

عراقچی دلیل دیگر پایداری و ماندگاری برجام را حمایت جامعه بین الملل و اروپا عنوان کرد و افزود: علت دیگر پایبندی جمهوری اسلامی ایران است که هیچ بهانه ای دست هیچ کس نداده است و 9 گزارش پی در پی آژانس پایبندی ایران را تایید کرده است و هوشمندی ایران باعث شده است که آمریکا در انزوا قرار گرفته است.

عراقچی گفت آمریکایی ها تصور می کنند جمهوری اسلامی ایران بعد از برجام به مراتب قوی تر از گذشته شده است.

معاون وزیر امور خارجه افزود جمهوری اسلامی ایران با برجام، با اعتماد به نفس و پذیرش بی المللی به جامعه بین الملل بازگشته است و سیاست خود را برای صلح به کار می برد.

ایران پس از برجام هم به سیاست های ضد سلطه ادامه می دهد

معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه ایران بعد از برجام سیاست ضد سلطه خود را ادامه می دهد و این سیاست تغییر نکرده است گفت: برجام باعث شده است ایران نفت خود را بفروشد؛ کشتی ها و هواپیماهایش راه بیفتند؛ بانکهایش با فراز و نشیب فعالیت را گسترش دهند.

وی افزود: اینکه چرا آمریکا نمی تواند برجام را پاره کند به این دلیل مهمتر است که جایگزینی برای آن نیست برجام بخشی از نظام عدم اشاعه و بخشی از قطعنامه شورای امنیت است که جایگزینی ندارد.

عراقچی تصریح کرد: هیچ جایگزینی برای برجام در منطقه نیست، آمریکا اگر فکر می کند برجام بدترین توافق در تاریخ آمریکا است و اگر بخواهد آن را پاره کند باید پاسخ دهد که آیا خاورمیانه بدون برجام منطقه ای امن تر است یا نه.

رییس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: این نکته ای است که رییس جمهوری هم در سخنان خود در سازمان ملل به ظرافت بیان کرد که اگر کسی تصور می کند خاورمیانه بدون برجام منطقه باثبات تری است امتحان کند.

منافع اقتصادی اروپا در حفظ برجام موثر نیست

وی ادامه داد: این وضعیت منطقه و تحولی که برجام ایجاد کرده ، اروپا را به طور مشخص به این نتیجه رسانده است که برجام با امنیت منطقه سر و کار دارد.

عراقچی افزود: کسانی که فکر می کنند اروپا به خاطر منافع اقتصادی از برجام حمایت می کند، اشتباه می کنند، بازار ایران در مقابل بازار آمریکا خیلی کوچک است و هیچ اروپایی حاضر نمی شود به خاطر تجارت با ایران، بازار آمریکا را از دست بدهد.

معاون وزیر امور خارجه یادآور شد اروپایی ها جرائم سنگینی پرداخت کردند تا بازار آمریکا را از دست ندهند، آمریکا، اروپا را مخیر کرده است که بین ایران و آمریکا یکی را انتخاب کند، بنابراین بحث اقتصادی مطرح نیست.

وی اضافه کرد: اگر به آخرین بیانیه شورای وزیران و سران اتحادیه اروپا مراجعه کنید به طور مشخص برجام را به امنیت اروپا گره زدند. آنها درک می کنند که بدون برجام امنیت خاورمیانه مثل سابق نمی شود و هر تنش جدید در خاورمیانه تبعات جدید برای همه و بویژه اروپا دارد.

این دیپلمات عالی رتبه کشورمان گفت: آمریکا هم قطعا درک می کند که اگر برجام را از بین ببرند باید بگوید که آیا خاورمیانه بدون برجام امن و باثبات است یا نه.

ریشه ناامنی منطقه باید به درستی شناخته شود

وی تصریح کرد: سیاست ایران در غرب اسیا مبتنی بر صلح و ثبات و آرامش است و ما از هر گونه سیاستی که به کاهش تنش و درگیری منجر شود استقبال می کنیم و حتما در آن مشارکت خواهیم کرد اما ریشه ناامنی و عدم ثبات در منطقه را باید به درستی شناخت.

عراقچی سیاست های رژیم صهیونیستی را ریشه ناامنی و عدم ثبات در منطقه عنوان کردو اظهار داشت اگر محور مقاومت باید تقویت شود، برای مقابله با منشا اصلی بی ثباتی در منطقه است که به اعتقاد ما رژیم صهیونیستی و شاخ و برگ های آن یعنی گروه های تروریستی است که دائم منطقه را به سمت بحران می برد.

وی گفت: تقویت محور مقاومت، تقویت صلح و ثبات است چرا که محور مقاومت با ناامنی مقابله می کند، متاسفانه برخی از کشورهای منطقه این نکته را درک نکردند و منطقه را به سمتی می برند که برنده نهایی آن رژیم صهیونیستی خواهد بود.

عراقچی در پایان گفت منطقه باید به سمت ثبات برود و باید با ریشه اصلی ناامنی برخورد شود، اگر محور مقاومت مورد حمایت ایران است برای این است که هیچ راهی برای صلح و ثبات در منطقه جز مقاومت وجود ندارد.

سمینار بین المللی روندهای تسلیحاتی و امنیت منطقه ای در غرب آسیا با همکاری پژوهشکده مطالعات منطقه ای دانشگاه شهید بهشتی و کنفرانس امنیتی تهران برگزار شده است.