به گزارش جامجم، سیستانِ زخمی از خشکسالی و بیآبی، سیستانِ درمانده از ریزگردها و توفانهای بیامان شن و سیستانی که بهدلیل شیوع بالای سل، نفسش به شماره افتاده، مدتی است که با مشکل دیگری هم دست و پنجه نرم میکند؛ مشکلی به نام سگهای ولگرد که امان مردم پنج شهرستان زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز در این منطقه را بریده است. تعداد سگهای ولگرد سال به سال و ماه به ماه در مناطق شهری و پرجمعیت خطه سیستان در شمال استان سیستان و بلوچستان بیشتر میشود و آمار حمله آنها به مردم و گزیدگی و هاری هم بالاتر میرود، بدون آنکه چارهای اندیشیده و عزم جدی برای جمعآوری این سگها مشاهده شود.
آنطور که معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی زابل به جامجم میگوید: سال گذشته 1300 مورد حیوانگزیدگی (زخمی شدن توسط سگ)، در سطح پنج شهرستان منطقه سیستان ثبت و گزارش شد، در حالی که از اول سالجاری تاکنون یعنی فقط حدود پنج ماه، 1938 نفر (نزدیک به 2000 نفر)، بهدلیل گزیدگی توسط سگهای ولگرد، به مراکز درمانی سیستان مراجعه کرده و مورد درمان قرار گرفتهاند که این آمار نشاندهنده افزایش چند برابری سگهای ولگرد و به تبع آن افزایش گزیدگی و ابتلا به هاری است.
جواد اکبریزاده میافزاید: اکنون بهدلیل وجود هزاران سگ در مناطق شهری بویژه سطح شهر زابل، ویروس هاری در منطقه وجود دارد و علاوه بر اینکه باعث فوت هفت نفر شده، تلفات زیادی را هم بین دامهای روستاییان (از جمله گاو، گوسفند و بز) به جا گذاشته است.
به گفته وی، اگرچه مسئولان مربوط و بویژه شهرداریها از جمعآوری سگهای ولگرد خبر میدهند، اما آمار و مستندات ما نشان میدهد که از ابتدای سال تاکنون فقط 4700 سگ ولگرد جمعآوری شده که در مقایسه با سگهای موجود که بالغ بر 45 هزار سگ میشود، رقم بسیار ناچیز و غیرقابل قبولی است. اکبریزاده تاکید میکند اگر قرار به مهار ویروس هاری در منطقه باشد، باید 70 درصد این سگها یعنی حدود 30 هزار سگ جمعآوری شود، در حالی که این کار انجام نشده و اکنون شرایط بسیار بحرانی و نگرانکنندهای در منطقه حاکم است.
ایجاد رعب و وحشت
معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی زابل، ایجاد رعب و وحشت در میان مردم را یکی دیگر از پیامدهای افزایش سگهای ولگرد عنوان کرده و میگوید: اگر این روزها به شهر زابل و سایر شهرستانهای سیستان سری بزنید، براحتی گلههای 10 و 20 تایی سگهای ولگرد را مشاهده میکنید که بویژه در تاریکی شب، حضورشان تقریبا در همه نقاط شهر قابل مشاهده است، طوری که نه تنها زنان و کودکان که مردها هم دیگر جرات بیرون آمدن از خانه در تاریکی شب را ندارند. این شرایط وقتی نگران کننده تر میشود که بدانیم بزودی مدارس باز خواهد شد و کودکان زیادی باید راهی مدارس و خیابانها شوند، از سویی با سرد شدن هوا دسترسی سگها به غذا هم کمتر شده و از طرفی فصل زاد و ولد آنها نیز میرسد.
تحمیل هزینه میلیاردی درمان
اکبریزاده، با اشاره به رایگان بودن تمام مراحل درمان هاری، تحمیل هزینه سنگین درمان بر دوش دولت را یکی دیگر از پیامدهای جمعآوری نکردن سگهای ولگرد اعلام کرده و میافزاید: هزینه هر واکسن و سرم ضدهاری، حدود یک میلیون تومان است که توسط دولت پرداخت میشود و درمان دو یا چند هزار نفر حیوان گزیدگی و مشکوک به هاری، یعنی تحمیل هزینه میلیاردی بر دوش دولت.
این مقام مسئول توصیهای هم به شهروندان سیستانی دارد و آن اینکه درصورت گزیده شدن توسط هر حیوان؛ اعم از سگ، روباه و شغال (که اخیرا چند مورد وجود داشته) و حتی دامهای اهلی، سریع به مراکز بهداشتی و درمانی که در سرتاسر سیستان وجود دارد، مراجعه کنند، زیرا در صورت مراجعه و دریافت واکسن ضدهاری، از مرگ حتمی نجات پیدا خواهند کرد.
وعده جمعآوری سگهای ولگرد
احمدعلی کیخا، نماینده مردم زابل، اما به اندازه معاون درمانی دانشگاه علوم پزشکی زابل نگران نیست، زیرا در گفتوگو با جامجم یادآور میشود که حدود یکی دو ماه پیش بحث جمعآوری سگهای ولگرد را با مقاماتی همچون وزیر کشور در میان گذاشتهاند و وزیر نیز قول تخصیص اعتبار به شهرداریها برای مقابله با این سگها را داده است.
کیخا میگوید از آنجا که در تهران سکونت دارد، خبری از وجود شرایط بحرانی در شهر زابل ندارد، اما طبق اخباری که شهرداریها ارائه میکنند، حتما در حال پیگیری و جمعآوری سگها هستند و با مشکل کمبود منابع مالی نیز مواجه نیستند.
وی دلیل افزایش سگهای ولگرد در سطح شهرها را، مهاجرت بیوقفه روستاییان به حاشیه شهرها و رها کردن سگهای دام خود در بیابانها اعلام میکند؛ سگهایی که گرسنه و ناگزیر راهی شهرها میشوند.
از آنجا که شهرداریها و اعضای شورای شهرها هماکنون در حال تغییر و تحول بوده و شهرداریهای سیستان نیز تغییر کردهاند، خبرنگار جامجم نتوانست موضوع جمعآوری سگها را از این نهادها پیگیری کند، اما اکبریزاده، معاون بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی زابل در این خصوص در واکنش به ادعای نماینده زابل مبنی بر جمعآوری سگها، گفت که این طرح یا اجرا نمیشود و یا اینکه اجرای آن بسیار کند و ناامیدکننده است.
فاطمه مرادزاده
ایران
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد