من اسپارتاکوس هستم!

قبل از بلند شدن خود اسپارتاکوس برای معرفی، برده‌ای بلند شده و می‌گوید من اسپارتاکوس هستم. به دنبال او برده‌های دیگر هم تک تک بلند شده و خود را اسپارتاکوس معرفی می‌کنند. صحنه‌ای پرمعنی و تاثیر گذار است.

حالا نیم قرن پس از نمایش عمومی موفقیت آمیز فیلم، کرک داگلاس بازیگر نقش اسپارتاکوس خاطرات خود از این اثر ماندگار تاریخ سینما را در کتابی تحت عنوان «من اسپارتاکوس هستم» بازگو کرده است.

از آن جا که خود فیلم در تاریخ سینما از اهمیتی ویژه برخوردار است، خاطرات بازیگر اصلی آن که اتفاقا تهیه‌کننده‌اش هم هست، بسیار جذاب به نظر می‌رسد.

انتشارات ققنوس ترجمه این کتاب 248 صفحه‌ای را در 1100 نسخه و با قیمت 15 هزار تومان به بازار کتاب ارائه کرده است. ترجمه خوب و روان محمد اسماعیل فلزی از روایت داگلاس هم، مطالعه آن را جذابتر می‌کند.

همگان از اختلاف داگلاس و استنلی کوبریک در زمان تولید اسپارتاکوس خبر دارند. اما نکته مهم تر در کتاب، بازگویی انتخاب فیلمنامه‌ای از دالتون ترومبو برای کار است. این فیلمنامه‌نویس چپگرای هالیوودی یکی از ده نفری بود که در دادگاه فرمایشی کمیته فعالیت‌های ضدآمریکایی شرکت نکرد و فلسفه وجودی این دادگاه را با تکیه بر قانون اساسی آمریکا، غیرقانونی خواند. او و 9 نفر از دیگر همکاران هنرمندش، در فهرست سیاه (بلک لیست) قرار گرفتند و تا سال‌ها اجازه کار و فعالیت در هالیوود را نداشتند. جسارت داگلاس برای همکاری با ترومبوی تحریم شده، چیزی است که جورج کلونی در مقدمه همین کتاب آن را تحسین می‌کند. در حقیقت، اقدام شجاعانه داگلاس نقطه پایانی بر مک‌کارتیسم و عذرخواهی از هنرمندانی بود که به‌دلیل توهم نفوذ روس‌ها، برای سالیان طولانی نتوانستند فعالیت هنری کنند. کتاب داگلاس با ذکر جزئیات، درباره شرایط آن روز سینما و مک کارتیسم و بلک لیست صحبت می‌کند. خواننده کتاب هم با مطالعه این خاطرات، با زوایای تازه‌ای از دوران تاریک تاریخ هالیوود آشنا می‌شود.

کیکاووس زیاری