رقابت خانواده‌ها در مسابقه «فامیلی»

ضمن این‌که شرکت‌کنندگان در این مسابقات هم عموما از افراد عادی و ناشناخته جامعه هستند و این عامل خود در همذات‌پنداری بینندگان با آنها و سهیم شدن در ترس از شکست و شادی از بردشان تاثیری دوچندان دارد.

در این سال‌ها مسابقه‌های پربیننده زیادی را از رسانه ملی شاهد بوده‌ایم؛ مسابقه‌هایی که معمولا همه در نامی مشترک در تیتراژشان با هم یکسان بوده‌اند؛ نام حسین فردرو به عنوان تهیه‌کننده و طراح این مسابقات که او را به یکی از باسابقه‌ترین تهیه‌کنندگان در ساخت مسابقات سرگرمی‌ساز تلویزیون مطرح کرده است. حالا قرار است فردرو از امشب با مسابقه‌ای جدید مهمان خانه‌های مخاطبان باشد. مسابقه فامیلی سه‌شنبه، چهارشنبه و پنجشنبه هر هفته به مدت یک ساعت از شبکه پنج سیما روی آنتن می‌رود.

جذب گروه‌های سنی گوناگون

حسین فردرو، تهیه‌کننده مسابقه تلویزیونی فامیلی است که با ساخت مسابقات تلویزیونی گوناگون، به نظر می‌رسد شناخت خوبی را از نیازهای مخاطبان این نوع برنامه‌ها کسب کرده است و هر بار با دستی پر و خلاقیت‌هایی تازه به آنتن سیما بازمی‌گردد.

او درخصوص چگونگی ساخت این مسابقه تازه می‌گوید: ایده اولیه این مسابقه یک سال پیش از سوی آقای زین‌العابدین (مدیر شبکه پنج) با من درمیان گذاشته شد و ایشان درخواست ساخت مسابقه‌ای با محوریت شرکت خانواده‌های ایرانی را در آن داشتند.

برنامه‌ای که در عین سرگرمی‌سازی بتواند طیف مخاطبانی با گروه‌های سنی گوناگون را هم به خود جذب کند؛ اطلاعات عمومی‌شان را بالا ببرد و مشارکت و با هم بودن را به آنها بیاموزد. لذا من طرح این مسابقه را به شبکه پیشنهاد دادم. ساختار فامیلی به گونه‌ای طراحی شده که مخاطبان گروه سنی ده سال به بالا می‌توانند تماشاچی برنامه شده و از آن استفاده کنند. ضمن این‌که طیف سنی خاصی هم مد نظرمان نیست و به نظرم همه اعضای خانواده و فامیل در کنار هم می‌توانند به تماشایش بنشینند. حتی نام برنامه هم نمایانگر این رویکرد و هدف ماست.

استفاده از مهارت‌های نظری و عملی

مسابقه فامیلی از دو بخش نظری و عملی تشکیل شده است و به این ترتیب مهارت‌های گوناگون شرکت‌کنندگان در آن را به چالش می‌کشد. تهیه‌کننده این برنامه معتقد است: ما این مسابقه را بر دو محور کلی نظری و عملی تشکیل دادیم. در بخش نظری سوالات مختلفی را طراحی کرده‌ایم که ساختاری کاملا ایرانی دارند و در قالب اپلیکیشن‌هایی هستند که در خانه هم می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. مسابقاتی چون ساعت الفبا، جدول هشت خانه، نام‌ها و نشانه‌ها و... که همه به گونه‌ای طراحی شده‌اند که هیچ‌کس در آن بی‌سواد جلوه نمی‌کند و به ساختار مسابقه‌سازی و طراحی سوال روز دنیا هم نزدیک‌تر است.

فردرو به این نکته هم تاکید می‌کند که: به عقیده من تقلید از مسابقه‌های روز دنیا به ذات خود هیچ اشکالی ندارد، آن چیزی که اهمیت دارد این است که الگو را به اقتباس بگیریم اما محتوا متعلق به خودمان باشد و آن ایده را به شکلی ضعیف و بی‌مایه ارائه ندهیم. ما کارکرد سوالات و تاثیرات آنها در زندگی‌ مخاطبان را هم بررسی کرده‌ایم و برای مثال سوالاتی در زمینه‌های تربیتی و روان‌شناسی و مهارت‌های خانواده در برنامه گنجانده‌ایم که با توجه به این‌که همه اعضای خانواده بیننده برنامه‌مان هستند، می‌تواند برایشان مفید باشد.

این تهیه‌کننده با اشاره به بخش مهارت‌های عملی مسابقه هم ادامه می‌دهد: تاکیدمان در این بخش بر شایسته‌سالاری است و از خانواده‌های شرکت‌کننده در برنامه می‌خواهیم به انتخاب خودشان کسی را که مهارت ورزشی بالاتری دارد، برای شرکت در آن بخش انتخاب کنند. واقعیتش را بخواهید من از این‌که می‌بینم هیچ تفریح مشترکی میان خودم و جوان بیست ساله‌ام وجود ندارد، خسته شده‌ام و با طراحی این بخش از مسابقه دلم می‌خواست تفریحات مشترک را به جمع خانواده‌ها بازگردانم.

فردرو تاکید می‌کند: از نکات جالب مسابقه ما این است که علاوه بر برنده اصلی، بازندگان هم جوایزی را دریافت می‌کنند و هیچ‌کس دست خالی از مسابقه‌مان به خانه نمی‌رود.

علاقه به اجرای بداهه

جواد مولانیا، مجری اصلی مسابقه فامیلی است که بناست در کنار حسن ریوندی اجرای این برنامه را عهده‌دار باشد. مولانیا که اجرای مسابقات مختلفی در شبکه‌های دیگر سیما را هم تجربه کرده، درخصوص این مسابقه می‌گوید: هیجان مهم‌ترین عنصر اصلی در این مسابقه و عاملی است که جای خالی‌اش را در بسیاری از برنامه‌های مسابقه‌ای تلویزیون احساس می‌کردیم. وقتی صحبت از اجرای این مسابقه به میان آمد، بر اساس اعتمادی که به حسین فردرو داشتم اجرای برنامه را پذیرفتم و با توجه به معلومات و اطلاعاتی که در طراحی سوالات مسابقه به کار رفته بود، احساس کردم درگیر این چالش هیجان‌انگیز هستم.

این مجری ادامه می‌دهد: در این مسابقه شرکت‌کنندگانی حضور پیدا کرده‌اند که یک خانواده هستند و همه با هم نسبت‌هایی فامیلی دارند، در عین حال باید با هم رقابت هم داشته باشند و این هم خود جذابیتی دیگر محسوب می‌شود که برایم جالب توجه بود.

از دیگر چالش‌های اجرای مسابقات تلویزیونی، عدم اتکای آن به متن و اتفاق افتادن همه چیز در لحظه است. مولانیا توضیح می‌دهد: این نوع از اجرا هم سختی‌های خودش را دارد و باید در همان لحظه برای چیزی که می‌خواهی بگویی، تصمیمت را بگیری. چون همه چیز در همان موقع رخ می‌دهد و اگر بخواهیم برداشتی را تکرار کنیم، جذابیت و حالت طبیعی آن ازدست می‌رود و تازگی‌اش گم می‌شود. لذا همان‌طور که گفتم کار سختی است اما با توجه به علاقه خودم به اجراهای بداهه، از این نوع اجرا لذت بیشتری می‌برم و علاقه‌مند به آن هستم.

یک مسابقه با محور همبستگی در خانواده

مهدی خلج، مدیر گروه اقتصاد و جامعه شبکه پنج در توضیح چرایی و اهمیت ساخت مسابقه فامیلی می‌گوید: مهم‌ترین هدف شبکه از ساخت این مسابقه، توجه به محور همبستگی و نزدیکی و صمیمیت بین خانواده‌هاست. لذا شرکت‌کنندگان حتما از بین اعضای خانواده‌ها انتخاب می‌شوند و در قالب گروهی در مسابقه شرکت می‌کنند. در بخش سوالات و آیتم‌های گوناگون مسابقه هم بحث آموزش و شناخت را مد نظر قرار داده‌ایم و سوالاتی طراحی شده‌اند که هم شرکت‌کنندگان و هم مخاطبان را به شناختی بیشتر از جامعه و فرهنگ و مفاخر کشور و موارد دیگر می‌رساند و البته در صدر اهداف‌مان توجه به سبک زندگی اسلامی - ایرانی را گنجانده‌ایم.

خلج می‌افزاید: ایجاد تفریح و سرگرمی برای مخاطبان‌مان یکی دیگر از اهداف ما در گروه اقتصاد و جامعه است. لذا مسابقه فامیلی تنها مسابقه‌ای نیست که در این راستا طراحی کرده‌ایم و احتمالا در آینده‌ای نزدیک یک مسابقه تلفنی را هم در دستور ساخت خواهیم داشت.

زهرا غفاری - رادیو و تلویزیون جام جم