مرهم بیمه بر زخم اعتیاد

رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی ‌نیز تاکید می‌کند برای حل معضل معتادان متجاهر تلاش می‌کنیم یارانه درمان اعتیاد افزایش پیدا کرده و‌ بیمه‌ها نیز‌‌ هزینه‌های موارد غیردارویی برای درمان اعتیاد را پوشش دهند.‌

بی‌توجهی بیمه‌ها به اعتیاد قرار است به پایان برسد و دیگر قرار نیست بیمه‌ها فقط درمان‌های سرپایی یا متادون درمانی را پوشش بدهند.

به نظر می‌رسد تلاش‌ها برای افزایش حمایت از معتادان بی‌بضاعت وارد مرحله تازه‌ای شده است.

مجید رضازاده، رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی دیروز در گفت‌وگو با میزان اعلام کرد: بحث بیمه درمانی معتادان از جمله مواردی است که از سوی مسئولان سازمان بهزیستی کشور با جدیت پیگیری می‌شود و در تلاش هستیم علاوه بر هزینه‌های دارویی معتادان در حال ترک، موارد غیردارویی آنها را نیز تحت پوشش بیمه قرار دهیم.

او گفت: تا پایان امسال بیمه معتادان اجرایی خواهد شد. با این حال رضازاده، مهر قطعیت را از گفته‌هایش درباره اجرایی کردن بیمه معتادان تا پایان سال برداشت و با این حال به جام‌جم توضیح داد برای حل مشکل معتادان متجاهر‌ باید خدمات مناسبی از سوی بیمه‌ها ارائه شود. چراکه مشکل معتادان نیازمند که نمی‌توانند مراحل درمان را بدرستی پشت سر بگذارند متعدد است؛ برای نمونه آنها نیازمند یک سری از خدمات درمانی هستند، از مشاوره بگیرید تا خدماتی که باید همزمان با بستری شدن آنها در مراکز درمانی ارائه شود.

رضازاده از این می‌گوید که مسئولان سازمان بهزیستی کشور با جدیت برای حل این مشکل در تلاش هستند به همین دلیل قرار است سازوکاری فراهم شود تا یارانه‌های درمان افزایش یافته و ‌موارد غیردارویی نیز مانند هزینه‌های دارویی معتادان در حال ترک‌ ‌تحت پوشش بیمه قرار گیرد.

توجه ویژه بیمه‌ها

‌سابقه ورود بیمه‌ها به درمان اعتیاد به سال 89 و زمانی برمی‌گردد که مجمع تشخیص مصلحت نظام مصوبه‌ای در این باره تصویب کرد یعنی براساس تبصره 2 ماده 15 اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر دولت باید‌ خدماتی مناسب برای درمان معتادان بی‌بضاعت ارائه کند.

محسن روشن‌پژوه، معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور نیز با اشاره به این که این قانون تکالیفی را به عهده دولت گذاشته، به جام‌جم می‌گوید: دولت باید درمان معتادان بی‌بضاعت را تحت پوشش بگیرد و تمام هزینه‌های ترک اعتیاد را مشمول بیمه‌های پایه و بستری قرار دهد بنابراین می‌توان گفت دولت موظف است هر سال در لایحه بودجه اعتبارات لازم را در این باره پیش‌بینی کند.

مرگ قانون با دستورالعمل

تحت پوشش قرار گرفتن درمان اعتیاد از سوی بیمه‌ها با تاخیر‌ آغاز شد، اما دستورالعملی که در این باره تهیه شد نیز شرایط را برای درمان معتادان بی‌بضاعت دشوار کرده است، چراکه براساس دستورالعملی که تنظیم شده بیمه معتادان به بخش دولتی و سرپایی محدود شده و افزن بر آن فقط درمان نگهدارنده با متادون را پوشش می‌دهد.

به همین خاطر بسیاری از معتادان بی‌بضاعت نمی‌توانند از خدمات مناسبی استفاده کرده و اعتیادشان را درمان کنند.

معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی ادامه می‌دهد: برای اصلاح این دستورالعمل تلاش‌هایی انجام شد، اما در نهایت در شورای عالی بیمه کنار گذاشته شد و دوباره بیمه‌ها دستورالعمل پیشین را مد نظر قرار دادند.

بنابراین وقتی رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی از این خبر می‌دهد که تلاش‌ها برای ارائه خدمات مناسب‌تر به معتادان بی‌بضاعت در حال پیگیری است باید این اتفاق را به فال‌نیک گرفت و یادآور شد دستورالعمل‌ها در این خصوص با توجه به نیاز معتادان بی‌بضاعت تنظیم شود، زیرا اگر حمایت‌های لازم از آنها به عمل نیاید چنین اقداماتی را باید شعاری و نمایش‌هایی دانست که هدف اصلی‌شان تسهیل درمان اعتیاد نیست.

بودجه‌ها کجا می‌روند؟

برای درمان اعتیاد معتادان بی‌بضاعت هر سال ردیف بودجه مشخص می‌شود، اما به نظر می‌رسد محل هزینه شد این اعتبارات مشخص نیست. رامین رادفر، پژوهشگر اعتیاد نیز چنین نظری دارد، او می‌گوید حدود سه سال است ردیف بودجه‌ای به این منظور در نظر گرفته می‌شود، اما‌ نمود عینی آن در جامعه مشخص نیست.

رادفر معتقد است مناسب عمل نکردن بیمه‌ها سبب شده مراکز درمانی تمایلی به همکاری با آنها نداشته باشند، چراکه ‌بیمه‌ها طلب آنها را چند ماه است پرداخت نکرده‌اند.

گروهی دیگر از کارشناسان نیز از این می‌گویند که برخی اعتیاد را بیماری نمی‌دانند به همین دلیل لزومی نمی‌بینند شرکت‌های بیمه درمان آن را تحت پوشش قرار دهند‌. اما فعالیت کشورهای موفق گواهی است بر این که حمایت بیمه‌ها از درمان اعتیاد می‌تواند به بهبود شرایط جامعه منجر شود، برای نمونه در کشوری مانند آمریکا ‌چند سالی است درمان اعتیاد تحت پوشش بیمه قرار گرفته است‌.

مساله دیگری که در این بین باید به آن توجه کرد این است که مراکز درمانی‌ اعتماد زیادی به عملکرد بیمه‌ها ندارند.

هرچند کارشناسان معتقدند بین بیمار و سیستم درمانی نباید ارتباط مالی مستقیمی وجود داشته باشد، اما برخی مسئولان مراکز درمانی ادعا می‌کنند آنها هزینه‌های جاریشان را از طریق پولی که مراجعان به شکل مستقیم می‌پردازند، تامین می‌کنند؛ زیرا یارانه‌های دولتی و هزینه‌ای که بیمه‌ها باید به آنها پرداخت کنند بموقع در اختیارشان قرار نمی‌گیرد و اگر پولی که مراجعان پرداخت می‌کنند نباشد آنها با مشکلات جدی روبه‌رو خواهند شد.

بنابراین با توجه به نکاتی که کارشناسان به آن اشاره می‌کنند باید تاکید کرد که برای حل مشکل معتادان بی‌بضاعت باید یارانه‌های درمان را افزایش داد و شرایطی را ایجاد کرد که بیمه‌ها خدمات مناسبی ارائه کنند؛ خدماتی که مراکز درمانی نیز از آن استقبال کرده و براساس آنها شرایط برای درمان معتادان بی‌بضاعت مهیا شود، زیرا اگر این روند در کشورمان نهادینه نشود باید در انتظار آسیب‌های بیشتر اعتیاد بود، آسیب‌هایی مانند افزایش تعداد معتادان متجاهر، سرقت و فروش کودک از سوی مادران معتاد.

مهدی آیینی - جامعه