دوره استخدام و حقوق ثابت تمام شده است

محمد ابوالحسنی، تهیه‌کننده برنامه دیرین‌دیرین 42 سال دارد و در رشته عمران درس خوانده، اما بعد به انیمیشن‌سازی روی ‌آورده و اکنون تهیه‌کننده یکی از پربیننده‌ترین انیمیشن‌‌هایی است که در فضای مجازی منتشر می‌شود و برخی از آنها از تلویزیون نیز به نمایش درمی‌آید.

او این روزها تلاش می‌کند دیرین دیرین را به استان‌‌های مختلف برده و محتوای آن را بومی کند. ابوالحسنی می‌گوید، اگر در این کار موفق شود، می‌تواند فضای کسب و کار خوبی برای علاقه‌مندان هر استان ایجاد کند. البته او بر این باور است که باید موانع هم از سر این‌گونه فعالیت‌ها برداشته شود که یکی از آنها سایتی داخلی است که ویدئوهای تولیدی مردم و دیگر شرکت‌ها و سازمان‌ها را به اشتراک می‌گذارد و از قِبل پخش آنها و گرفتن تبلیغات درآمد بالایی کسب می‌کند، اما هیچ حقی به صاحبان ویدئوها نمی‌دهد. با این کارآفرین درباره کسب و کار در فضای مجازی هم‌صحبت شدیم.

در دوره‌ای که برخی بر این باورند بیکاری در کشور ما تبدیل به بحران شده، چگونه می‌شود شغل و درآمد داشت یا حتی کارآفرین شد؟

نگاه ما به کسب و کار سنتی است، اما واقعیت این است بسیاری از کارشناسان معتقدند در بیست سال آینده، شغل‌های جدیدی جایگزین 70 درصد شغل‌های کنونی می‌شود. اکنون هم پیشرفت فناوری اطلاعات باعث شده شغل‌های جدیدی به وجود بیاید. به مرور نوع کار و شغل تغییر می‌کند و دیگر نمی‌توان انتظار داشت که برای داشتن شغل در اداره یا سازمانی استخدام شویم و ماهانه حقوق ثابتی دریافت کنیم. به مرور و با پیشرفت فناوری می‌توانیم برای خودمان کسب و کارهای کوچک راه‌اندازی کرده و آن را توسعه دهیم.

استفاده از اینترنت و فناوری‌های روز در ایجاد کسب و کار در کشورمان را چطور ارزیابی می‌کنید؟

خیلی خوب و رو به پیشرفت است. اگر در گذشته برای گرفتن تاکسی باید به آژانس زنگ می‌زدی و مدت زیادی منتظر می‌ماندی الان با نصب یک نرم‌افزار و اپلیکیشن می‌توان خیلی سریع از تاکسی‌های اینترنتی استفاده کرد. حتی غذا را هم می‌توان به صورت اینترنتی سفارش داد. استفاده از اینترنت برای ایجاد شغل در کشور ما شروع شده و خیلی زود جای خود را بین مردم و کسانی که اهل کسب و کار هستند، باز خواهد کرد. ما در برنامه دیرین‌دیرین از روشی جهانی استفاده کردیم؛ تولید محتوا و ارائه پیام‌های اجتماعی، فردی و... در قالبی جذاب. در کنار تولید محتوای جذاب، کسب درآمد هم می‌کنیم.

در کشور ما تب مدرک‌گرایی خیلی بالاست بدون این که مهارتی یادگرفته شود، اما گویا این سیستم جواب نمی‌دهد به نظرتان برای تغییر این شرایط چه باید کرد؟

اگر از این زاویه نگاه کنیم، نظام آموزشی مدارس هم اشتباه است. در مدارس همه دانش آموزان یک درس می‌خوانند بدون این که به استعداد و علاقه آنها توجه شود. آموزش مهارت باید از کودکی و دوران دبستان آغاز شود. دانشگاه رفتن فی نفسه خیلی خوب است و فضای وسیع‌تری را مقابل ما قرار می‌دهد، اما واقعیت این است باید توجه کنیم درسی را که در دانشگاه می‌خوانیم، به ما چه کمکی در یافتن شغل و درآمد‌زایی می‌کند. نباید به این فکر کنیم که بعد از فارغ‌التحصیلی کارمند شویم، بلکه باید به فکر کارآفرینی باشیم و به این بیندیشیم که خودمان چه شغلی می‌توانیم ایجاد کنیم. اگر دانشگاه این تفکر را در دانشجویان تقویت کند، در آینده آنها بسیار موثر خواهد بود، اما متاسفانه این کار را نمی‌کند.

از تجربه خودتان بگویید و این که دیرین دیرین چطور شکل گرفت؟

از دوران دانش‌آموزی به فکر درآمدزایی بودم. ما فامیل بزرگی داریم که کلی بچه محصل داشتند. قبل از شروع مدرسه به بازار بزرگ می‌رفتم و لوازم‌التحریر می‌خریدم و با کمی قیمت بالاتر به فامیل می‌فروختم. دانشگاه هم که رفتم از روش‌های مختلف پول در می‌آوردم. سال 83، حدود 12 نفر دور هم جمع شدیم و شرکت تولید انیمیشن راه‌اندازی کردیم. در سال 88 این گروه به تیمی 180 نفری تبدیل شد که شعبه‌ای هم در بیروت داشتیم. در این دفتر برای کشورهای حوزه خلیج فارس برنامه‌سازی می‌کردیم و تا سال 88 بنا به سفارش مشتریان برایشان انیمیشن می‌ساختیم، اما مالک محتوا نبودیم و بیشتر کارمان خدماتی بود. بعد به این فکر کردیم که تولید محتوا کنیم. سال 88 انیمیشن‌های «حیات وحش؛ حیوانات منقرض شده» را ساختیم و فقط در فضای وب و مجازی منتشر کردیم، در این انیمیشن‌ها به نکته خاصی اشاره نمی‌شد و هدفمان فقط تولید برنامه‌‌های کوتاه و جذاب بود. از این انیمیشن‌‌ها بشدت استقبال شد و چند جایزه هم گرفت. در سال 92 تصمیم گرفتیم همان‌گونه که روزنامه‌‌ها، کاریکاتور روز دارند، ما هم انیمیشن روز تولید کنیم و براساس اتفاقات روز، انیمیشن‌‌های جذاب تولید کرده و در فضای مجازی منتشر کنیم. سه گروه شکل دادیم؛ یکی برای تولید محتوا، یکی برای انتشار محتوا و گروهی هم برای بازاریابی و تولید. بنابراین دیرین دیرین را شروع کردیم که تا امروز نیز ادامه دارد.

برگ برنده شما این است که برای تولید دیرین دیرین، سراغ طنز رفتید؛ چیزی که مردم به آن نیاز دارند.

ما برای تولید این مجموعه ده شاخصه تعریف کردیم که یکی از آنها طراحی شخصیت‌ها و داستان‌هایی است که بتوان به صورت نامحدود این مجموعه را تولید کرد. شاخصه دوم این بود که هر قسمت کوتاه و طنز باشد و در زمان بسیار کوتاهی بتواند لبخندی را شکل دهد. از ابتدا می‌دانستیم مردم طنز را دوست دارند و مایلند اتفاقات پیرامون خود را در قالب طنز ببینند به همین دلیل چارچوب کار را بر اساس کمدی و طنز پایه‌ریزی کردیم.

برخی معتقدند که ادبیات خاص دیرین دیرین به مرور روی ادبیات فارسی و ایرانی تاثیر می‌گذارد و شاید به آن آسیب بزند، نظرتان در این باره چیست؟

ما برای دیرین دیرین ادبیات خاصی درنظر گرفته‌ایم، اما این که این ادبیات به مرور، ادبیات فارسی را متاثر می‌کند، قبول ندارم. ادبیات فارسی سابقه چندین هزار ساله دارد و به این راحتی خراب نمی‌شود. معتقدم فرهنگستان زبان فارسی باید ورود چند لغت به زبان فارسی را بپذیرد همان‌طور که همه دنیا این اتفاق را پذیرفته‌اند و سالانه لغات جدیدی را وارد فرهنگستان خود می‌کنند.

طاهره آشیانی - جام‌جم