برای نمونه از همکاری با روسیه در سوریه و مقابله با داعش سخن گفته است. بر این اساس ترامپ اعلام کرده که حاضر به همکاری با روسیه در سوریه است و اولویت وی از بین بردن داعش است. بعید است که در دوره وی جنگهای آمریکا در منطقه پایان یابد.
در دوره حضور او در کاخ سفید روابط واشنگتن با کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان سعودی حفظ خواهد شد.
گرچه درخصوص عربستان مواضع سر سختانهای را اعلام کرده ولی بعید است در عمل به آن شعارها عمل کند.
اگر ترامپ در موضوع سوریه با روسیه همکاری کند در این صورت این باعث ناخشنودی عربستان سعودی خواهد شد.
در رابطه با توافق هستهای با ایران نیز وی ابتدا سخن از پاره کردن توافق هستهای میکرد بعدها اعلام کرد باید مذاکرات دوبارهای انجام شود.
به نظر نمیرسد توافق هستهای را بر هم بزند اما در دوره وی شاهد افزایش تحریمهای ایران در قالبهایی چون حقوق بشر و تروریسم خواهیم بود.
همچنین احتمالا تحریمهای مرتبط با رئیسجمهوری آمریکا که اوباما آنها را لغو کرده بود را احیا خواهد کرد؛ هر چند آن تحریمها شامل برخی موارد جزئی میشود.
از طرف دیگر باید توجه داشت که برجام توافقی بینالمللی است و تنها توافقی میان ایران و آمریکا نیست لذا سخن گفتن از نقض آن یا انجام مذاکره مجدد به زبان ساده خواهد بود اما در عمل سخت و دشوار است.
نکته دیگر در ارتباط با ناتو است. ترامپ در کمپینهای انتخاباتی اعلام کرده است که اروپاییان باید سهم خود از ناتو را بپردازند. در حال حاضر آمریکا 75 درصد از سهم ناتو را میپردازد.
این در حالی است که کشورهای اروپایی از دادن سهم خود به این سازمان امتناع کردهاند. بر اساس توافق صورت گرفته اروپاییان باید دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینههای دفاعی و امنیتی کنند اما در سال گذشته پنج کشور اروپایی چنین کاری کردهاند.
ترامپ یک تاجر است و با شعارهایی که داده اعلام کرده آنچه هزینههای بیجای آمریکا در سایر نقاط جهان است را صرف داخل کشور خود خواهد کرد.
بر همین اساس بود که سفیدپوستانی که از تحصیلات بالا و شغل مناسبی برخوردار نبودند و مهاجران و رنگین پوستان را مانع پیشرفت خود میدانستند به او رأی دادند.
منطق سیاست خارجی ترامپ در آسیا پاسیفیک هم شبیه اظهارات او در خصوص اروپا یا پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی «نفتا» است.
او فقط بر این تأکید دارد که آمریکا بیجهت هزینههای امنیتی و تجاری پیمانهای نظامی یا پیمانهای تجاری متحدانش را نخواهد پرداخت.
بر همین اساس بود که او از هزینههای امنیتی واشنگتن در کشورهایی چون ژاپن و کرهجنوبی انتقاد کرده است و خواستار این شده که ژاپن هزینه بیشتری برای وجود پایگاه آمریکا در ژاپن بپردازد.
برای همین بود که «شینزو آبه» نخست وزیر ژاپن سفری به آمریکا داشت و با ترامپ دیدار کرد. در واقع این اولین دیدار ترامپ با یک مقام خارجی بود که از سوی دیگر نشان از نگرانیهای ژاپن داشت.
با وجود همه اظهارات ترامپ، به نظر میرسد که سیاست امپریالیستی آمریکا در سایر نقاط جهان کماکان ادامه خواهد داشت و این سیاست و استراتژی آمریکا ربطی به اینکه چه کسی رئیس جمهور شود ندارد.
ترامپ از سیاستهای منطقهای اوباما انتقاد فراوان کرده است. برای نمونه او از سیاست اوباما در خاورمیانه انتقاد شدید کرده است.
حال باید منتظر ماند و دید که او چه سیاست خارجی را در نقاط مختلف جهان از جمله خاورمیانه اعمال خواهد کرد.
استفن لندمن / نظریهپرداز آمریکایی
ضمیمه جام سیاست روزنامه جام جم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد