یکسوم جمعیت شهر بجنورد در حاشیهها و سکونتگاههای غیررسمی این شهر سکونت دارند و با مشکلات عدیدهای روبهرو هستند اما کارشناسان و صاحبنظران اعتقاددارند مشکل مهاجرت به حاشیهها هنوز حلنشده است.
بجنورد ۲۶ سکونتگاه غیررسمی دارد که ۸۰ هزار نفر را در خود جای داده است ساکنان آن مشکلات مختلف و آسیبهای زیادی را بر دوش دارند و با کمبودهای بسیاری دستوپنجه نر میکنند.
جاذبههای بیپایان حاشیهنشینی
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری خراسان شمالی دراینباره با اشاره به اینکه هنوز هم حاشیهنشینی در استان در حال رشد است، میگوید: یکی از مهمترین علتهای توسعه حاشیهنشینی، جاذبههایی است که سبب مهاجرت میشود.
علی همتی اظهار میدارد: در سالهای اخیر خشکسالیها و به دنبال آن کاهش درآمد روستاییان، موجب شده تا ساکنان روستا به شهرها مهاجرت کنند.
وی میافزاید: مهاجرت روستاییان به شهر بهیقین با حاشیهنشینی گره میخورد زیرا توان مالی روستایی به حدی نیست که بتواند هزینههای تأمین مسکن و سکونت در هسته مرکزی شهر را بپردازد.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری خراسان شمالی میگوید: اکنون هم نگرانیهایی برای توسعه حاشیهنشینی در استان وجود دارد و آن روستاهای اطراف و نزدیک به شهر هستند.
همتی تصریح میکند: روستای فرتان در اسفراین، خانلق در شیروان و محمدعلی پهلوان در بجنورد یکی از روستاهای مهاجرپذیر در حاشیه شهر هستند که بهسرعت در حال رشد هستند و شاهد ساختوسازهای غیرمجاز در آن هستیم.
وی میافزاید: در این روستاها ساختوسازهای غیرمجاز و به دور از نظارتها بسیار مشاهده میشود. این روستاها چه بخواهیم و چه نخواهیم به شهرها ملحق شده و در محدوده شهر قرار میگیرند بنابراین از اکنون باید مشکلات پیشبینی و مدیریت شود.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری استان اظهار میدارد: تا یک دهه پیشازاین دولت برنامه و اعتقادی به خدماترسانی به حاشیههای شهر نداشت اما پسازآن رویکردها دراینباره تغییر کرد و برنامههایی برای ساماندهی این مناطق در دستور کار قرار گفت.
وی تصریح میکند: در این میان باید جاذبهها برای ماندن در روستاها بیشتر شود تا کمتر شاهد مهاجرت روستاییان به شهر باشیم.
حاشیهنشینی و آسیبهای اجتماعی
مدیرکل بهزیستی خراسانشمالی نیز با ابراز نگرانی از تبعات ناشی از توسعه و رشد حاشیهنشینی میگوید: حاشیهنشینی و رشد آن سبب بروز آسیبهای اجتماعی در جامعه است.
رضا الهوردی اظهار میدارد: باید سیاستهایی اعمال شود که در کنار خدماترسانی به ساکنان سکونتگاههای غیررسمی، از توسعه آن جلوگیری شود.
اله وردی میافزاید: این خدمات باید به گونه باشد که عامل تشویقی برای رشد حاشیهنشینی نباشد.
وی میگوید: البته حاشیهنشینان نباید از گرفتن خدمات محروم شوند اما این خدمات باید بهگونهای باشد که سبب گسترش حاشیهنشینی نشود.
تمام افراد نیازمند خدمات هستند
عضو شورای اسلامی شهر بجنورد نیز میگوید: بهیقین هیچ فردی حاضر نیست وطن و محل سکونت خود را رها کرده و در شرایطی همچون حاشیههای شهر ساکن شود و از بسیاری از خدمات محروم بماند. بهیقین علتهایی، روستایی را وادار به مهاجرت میسازد که باید این علتها شناسایی و رفع شوند.
علیرضا باغچقی میافزاید: اساسیترین راهکار برای جلوگیری کردن از مهاجرت این است که روستاهای ما به لحاظ اقتصادی توانمند شوند و حمایتهای لازم از روستایی برای ماندن در روستا مبذول شود.
وی اظهار میدارد: با ایجاد شغل و اشتغالزایی در روستاها، روستایی برای ماندن در روستا راغب میشود.
این عضو شورای شهر بجنورد تصریح میکند: البته ساماندهی حاشیهنشینان نیز باید موردتوجه قرار گیرد اکنون یکسوم جمعیت بجنورد در حاشیهها سکونت دارند اما اعتباری که برای بهبود وضعیت این مناطق منظور شده، تطابقی با این جمعیت ندارد و سهم آنان بیشتر از این میزان اعتبار است.
باغچقی میگوید: جبران کمبودها نیاز بهصرف اعتباری معادل چند برابر اعتبار سایر مناطق است و باید تا چند سال، اعتبار ویژهای برای حواشی شهر بجنورد در نظر گرفته شود تا ساماندهی این مناطق سرعت گیرد