پایکوبی شهاب‌ها در‌ آسمان ایران

براساس گزارش سازمان بین‌المللی شهاب (IMO) پیش‌بینی می‌شود اوج بارش شهابی برساوشی به وقت ایران فردا جمعه 22 مرداد از ساعت 17 و 30 دقیقه تا20:00 رخ دهد که در این زمان خورشید در کشور ما هنوز غروب نکرده و روز است. پس از غروب نیز به علت حضور هلال ماه شب دهم و غروب دیرهنگام آن در ساعاتی پس از بامداد، بیشترین بخت برای تماشای درخشش شهاب‌ها در آسمان ایران را به ساعات بامدادی جمعه 22 و شنبه 23 مرداد موکول کرده است. در این زمان با طلوع صورت فلکی برساوش از افق مشرق و اوج گرفتن کانون بارش شهابی، بخت بالایی برای دیدار با شهاب‌های درخشان و پرسرعت برساوشی در آسمان شب خواهیم داشت که به نظر می‌رسد تعداد آنها در بهترین شرایط به حدود 150 شهاب در ساعت (ZHR) برسد.

شهاب‌هایی که در قالب بارش‌های شهابی در برخی شب‌ها در آسمان شب با تعداد بیشتری مشاهده می‌شوند، ذرات جدا شده در ابعاد دانه‌های ریگ از دنباله‌دارهای در حال گردش به دور خورشید هستند که با مدار گردش زمین به دور خورشید در طول سال برخورد می‌کنند. اصطکاک حاصل از برخورد این ذرات با جو متراکم زمین و یونیزه شدن اتم‌های جو و سوختن ذره اولیه بر اثر گرمای حاصل از این اصطکاک موجب پدیدار شدن شهاب‌ها در آسمان شب می‌شود. از آنجا که توده ذرات به جا مانده از مسیر دنباله‌دار با سرعت و جهتی یکسان در حال گردش به دور خورشید هستند، با زاویه‌ و سرعتی مشابه به جو زمین برخورد می‌کنند و از این رو به نظر می‌رسد از محل بخصوصی در آسمان پدیدار می‌شوند. گفتنی است سرعت ذرات غباری سازنده شهاب‌های بارش برساوشی هنگام برخورد به جو زمین حدود 56 کیلومتر بر ثانیه است و این ظهور برق درخشان آنها در ارتفاع 70 تا صد کیلومتری سطح زمین رخ می‌دهد.

مطابق رویه معمول در سال‌های اخیر، امشب و فردا شب علاقه‌مندان پرشماری در گوشه گوشه ایران در قالب گروه‌های چند نفره خانوادگی یا گروه‌های بزرگ‌تر تیمی با وسایل نقلیه گوناگون خود را به مناطق روستایی کویری و کوهستانی بهره‌مند از آسمان تاریک می‌رسانند تا بتوانند بخت رصد و عکاسی از شهاب‌های برساوشی را داشته باشند. چنانچه شما هم سودای چنین سفری را در سر دارید، لازم است در انتخاب رصدگاه خود بیش از هر چیز به مقوله امنیت توجه کنید و برای رسیدن به منطقه‌ای تاریک و دور از شهر حتی‌الامکان مناطق امن شناخته شده در اطراف روستاها را با راهنمایی ساکنان محلی و پرس‌وجو از نیروی انتظامی پیدا کنید. بعلاوه توصیه می‌کنیم برای سفر حتما در قالب گروهی با تعداد نفرات بیشتر از پنج نفر اردوی شبانه خود را زیر آسمان شب در مناطق بکر طبیعی تشکیل دهید.

کاظم کوکرم

دانش