روزهای خوب آقای ماسک

اگر تا امروز، گران‌قیمت بودن، قدرت پایین و شارژ ناکافی برای طی مسافت‌های طولانی از مهم‌ترین عوامل توفیق نیافتن خودروهای الکتریکی در تصاحب بازار خودروهای جهان شمرده می‌شد، اکنون وقت آن رسیده که افکار خود را به روز کنیم. با نگاهی به دستاوردهای شرکت‌های خودروساز بزرگ جهان و در رأس آنها تسلاموتورز (Tesla Motors) باور می‌کنیم تا اواخر دهه آینده باید کم‌کم با چاله‌سرویس‌های روغنی مکانیکی‌ها و پمپ بنزین‌ها خداحافظی کنیم. موتورهایی که قوای محرکه‌شان را از انفجاری به دست می‌آورند که سوختش بنزین و گازوئیل است، بزودی کنار موتورهایی که با بخار و زغال‌سنگ کار می‌کردند، قرار خواهند گرفت تا مگر از این پس بشریت توسعه فناوری را در بستری پایدار و سازگار با محیط‌زیست تجربه کند. این رویایی است که تسلاموتورز می‌خواهد محقق‌اش کند. تسلا موتورز خودروسازی آمریکایی است که کارش تولید خودروهای الکتریکی، قطعات موردنیاز قطارهای برقی و تولید باتری لیتیوم ـ یون برای سایر خودروسازها مانند تویوتا و دایملر آ گ است. مارتین ابرهارد، جفری استرابل و ایلان ماسک این شرکت را سال 2003 تاسیس کردند و در حال حاضر مدیر عامل و رئیس هیأت‌مدیره آن ایلان ماسک است. مرد پر آوازه‌ای که همزمان مالک شرکت‌های فناورانه عظیم دیگری همچون اسپیس ایکس و پِی‌پَل نیز هست. هدف اصلی تسلا از ابتدا تجاری کردن خودروهای الکتریکی بوده است و در این مسیر فقط در سال گذشته 50 هزار و 580 دستگاه خودرو الکتریکی از نوع مدل اس در بازار عرضه کرده است.

گام بلند تسلا موتورز

ایلان ماسک، پنجشنبه دوازدهم فروردین در لس‌آنجلس از خودروی تسلا مدل 3 رونمایی کرد. خودرویی که نسبت به نمونه‌های قبلی اس (S) و ایکس (X) بسیار ارزان‌قیمت‌تر است. تسلاموتورز قیمت محصول جدید را 35 هزار دلار (حدود 122 میلیون تومان) اعلام کرده است؛ عددی که به قیمت طیف وسیعی از خودروهای کره‌ای و ژاپنی که این روزها در خیابان‌های شهرهای بزرگ کشورمان تردد می‌کنند، نزدیک است. با این تفاوت که تسلا مدل 3 خودرویی کاملا الکتریکی است. در ایالات متحده برای خرید خودروهای الکتریکی تسهیلات 7500 دلاری در نظر گرفته شده و با توجه به متوسط قیمت خودرو در آمریکا که 33 هزار دلار است، به نظر می‌رسد قیمت 35 هزار دلاری تسلا مدل 3، بسیاری از اقشار متوسط آمریکایی را به خرید آن ترغیب کند.

استقبال از پیش فروش

تصور کنید خودرویی دارید که به جای پر کردن باکش با بنزین، هر هفت تا ده روز یکبار کافی است وقتی شب خودرو را به پارکینگ می‌برید دوشاخه‌اش را به پریز برق وصل کنید تا صبح که می‌خواهید استارت بزنید باتری‌هایش کاملا شارژ شده باشد؛ فرآیندی شبیه آنچه فعلا در مورد گوشی‌های تلفن همراه هوشمندمان تجربه می‌کنیم.

ایلان ماسک می‌گوید: تسلا مدل 3 در حال حاضر با یک بار شارژ کامل می‌تواند تا ۳۴۶ کیلومتر را یک ضرب بپیماید که از این نظر رکورد بسیار خوبی برای یک خودروی الکتریکی ارزان‌قیمت محسوب می‌شود. برای مقایسه تصور کنید در حال حاضر با یک بار سوخت‌گیری کامل باک 37 لیتری پراید، حدود 410 کیلومتر را در شهر می‌توان پیمود.

جمع شدن چنین امکاناتی در خودرویی پنج نفره با شکل و شمایل متعارف موجب می‌شود مسیر راه یافتن خودروهای الکتریکی به زندگی مردم عادی در سرازیری مطلوبی قرار گیرد. اگر رویای فشردن پدال این خودرو را در سر می‌پرورانید از حالا باید آن را پیش‌خرید کنید تا در نیمه دوم سال 1396 در اختیارتان قرار گیرد. تا آن زمان با رشد و توسعه هر چه بیشتر فناوری این خودرو در تسلا موتورز، به احتمال زیاد با هر بار شارژ کامل، مسافت بیشتری را هم می‌توان پیمود. پیش‌فروش تسلا مدل ۳، از دوازدهم فروردین در وبگاه شرکت تسلا آغاز شده و مشتاقان آن برای خرید علی‌الحساب باید هزار دلار هنگام ثبت نام بپردازند.

جالب است بدانید در پایان مراسم رونمایی با حضور ایلان ماسک 115 هزار سفارش در وبگاه تسلاموتورز ثبت شد! آقای ماسک همچنین یک روز پس از معرفی این محصول در حساب کاربری توئیتر خود اعلام کرد ثبت سفارش برای مدل 3 به عدد 180 هزار رسیده است. فعلا گفته می‌شود این محصول علاوه بر ایالات متحده قرار است در انگلستان، ایرلند، برزیل، هند، چین و نیوزیلند عرضه شود.

ویژگی‌های فنی

در شرایطی که خودروهای بنزینی معمولی نظیر پژو پارس، 206، سمند و تندر 90، ظرف 11 تا 14 ثانیه از حالت متوقف به سرعت صد کیلومتر بر ساعت می‌رسند، این زمان برای تسلا مدل 3 فقط شش ثانیه طول می‌کشد. شتاب مافوق تصوری که گفته می‌شود در انواع گران‌قیمت‌تر و بهینه همین مدل بیشتر هم خواهد شد.

دو نکته جالب در طراحی تسلا مدل 3 به سقف شیشه‌ای یک تکه و صندوق‌های بزرگ آن مربوط می‌شود. در این خودروها علاوه‌بر صندوق عقب رایج، از آنجا که موتور حجیم بنزینی و متعلقات مکانیکی مربوط را ندارند از فضای جلوی خودرو هم به عنوان صندوق جلو استفاده می‌کنند. به این ترتیب تسلا مدل 3 نسبت به هر خودروی دیگری در رده خود، از فضای صندوق و ظرفیت حمل بار بیشتری بهره می‌برد.

تسلا موتورز می‌گوید مدل 3 در دو فرم دیفرانسیل عقب و چهار چرخ متحرک به بازار عرضه خواهد شد. هم از این نظر و هم از بابت سقف کاملا شیشه‌ای می‌توان مدل 3 و مدل اس را به هم شبیه دانست. بهره‌گیری از نمایشگر 15 اینچ لمسی به جای نمایشگر 17 اینچی که پیشتر در مدل‌های اس و ایکس تسلا نصب شده بود از دیگر تفاوت‌های محصولات جدید با نمونه‌های قبلی محسوب می‌شود. این خودرو تا حدودی از ویژگی‌های خودروهای بدون راننده یا خودران بهره می‌برد و در مواقع خطر امکانات ایمنی آن بدون دخالت راننده به‌طور خودکار فعال می‌شوند.

شارژ معمولی و سوپر شارژ

فرآیند شارژ خودروهای الکتریکی هرچند در حالت معمولی و با اتصال به پریز برق شهری چند ساعت به طول می‌انجامد، اما با استفاده از فناوری شارژ سریع در جایگاه‌های مخصوص و شبیه پمپ بنزین‌ها، می‌توان این خودروها را مدت زمان بسیار کوتاه‌تری به طور کامل شارژ کرد تا مجدد آماده طی مسافت طولانی شوند؛ این قابلیتی است که در سفرهای طولانی با این خودروها بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. تسلا مدتی است شبکه سوپرشارژ را راه‌اندازی کرده است و با سرعت زیاد می‌تواند خودروهای این شرکت را به طور رایگان شارژ کند. قرار است تا زمان عرضه تسلا مدل 3 به بازار، تعداد ۷۲۰۰ ایستگاه سوپرشارژ در ایالات متحده راه‌اندازی شود تا مشتریان تسلا از بابت تأمین شارژ الکتریکی خودروی خود در شرایط اضطراری نگرانی نداشته باشند.

رقبای قدرتمند

اگر فکر می‌کنید فناوری تسلا موتورز در عرضه خودروهای الکتریکی ارزان بی‌همتاست و همه خودروسازان با عرضه مدل 3، انگشت به دهان مانده‌اند سخت در اشتباهید. یکی از اصلی‌ترین رقبای تسلا مدل 3 که در نمایشگاه محصولات فناوری سی‌ئی‌اس 2016 هم به نمایش در آمد شورولت بولت است. خودرویی در اندازه کوچک و با قیمت 30 هزار دلار (حدود 105 میلیون تومان) که با یک بار شارژ کامل 320 کیلومتر را طی می‌کند و صفر تا صد آن هم حدود هفت ثانیه است. این یعنی اگر پای ماسک و مهندسانش در ترسیم نقشه پیشرفت محصولات تسلا لحظه‌ای بلغزد، شرکت باسابقه‌ای همچون شورولت آماده است گوی سبقت را از آنان برباید.

بی‌ام‌و آی‌3 (BMW i3)، نیسان لیف اس‌وی (Nissan Leaf SV)، تـویـوتا میرای (Toyota Mirai)، فولکس واگن ئی‌-گلف ‌اس‌ئی (Volkswagen E-Golf SE)، رنو زوئی (Renault Zoe) و بی‌وای‌دی کین ئی‌وی300 (BYD Qin EV300) از مهم‌ترین خودروهای الکتریکی هستند که در فهرست محصولات رقیب تسلا مدل 3 و شورولت بولت قرار دارند.

موفقیت امروز ایلان ماسک در ارائه مدل 3 نتیجه برنامه‌ریزی ده ساله مشاوران و مهندسان او در تسلا موتورز است. آنها پله پله پیش رفتند و اول تسلا رودستر (Tesla Roadster) را ساختند. سپس محصول ارزان‌قیمت‌تر مدل اس را تولید کردند و حال در گام فعلی مدل 3 را تولید کرده‌اند که از مدل اس هم ارزان‌قیمت‌تر است. اگر استقبال از مدل 3 مطلوب باشد، با گردش مالی ناشی از فروش آن قطعا آینده صنعت خودرو نه فقط در تسلا که در شرکت‌های خودروساز دیگر نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت تا کم‌کم خودروهای با سوخت فسیلی پس از حدود 150 سال یکه‌تازی در صنعت حمل و نقل در موزه‌ها بازنشسته شوند.

تسلا مدل 3، خودروی برقی مردمی

تسلا موتورز پیشتر مدل‌های اس و ایکس را با قیمتی بالاتر از صد هزار دلار راهی بازار کرده بود. اما بجز قشری خاص، استفاده از آن به علت قیمت بالا میان مردم عادی عمومیت پیدا نکرد. حالا قرار است مدل 3 محصول پرفروشی باشد که لذت رانندگی ایمن با خودرویی الکتریکی را نصیب مردم عادی هم می‌کند.

منابع: The Verge و BBC

کاظم کوکرم