هدف از فشارهای بین‌المللی تضعیف استقلال ایران است

درباره چگونگی مواجهه با این فشارها با دکتر احمد نقیب‌زاده ، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

با توجه به تهدیدات اخیر ایران به تشدید تحریم‌ها به دلیل رزمایش موشکی، به‌نظر شما ایران چگونه می‌تواند در دوران پسابرجام، چنین فشارهایی را با هدف تعامل بهتر با جهان خنثی کند؟

جامعه بین‌المللی با پشتوانه سرمایه‌داری نسبت به همه بلوک‌هایی که بر استقلال خود تاکید می‌کنند، حساسیت دارد و می‌خواهد همه بلوک‌ها را در دل خود حل کند. اگر کشوری بخواهد روی استقلال خود تاکید داشته باشد، جامعه سرمایه‌داری در پی آن است که آن کشور را در وضعیتی مانند کره شمالی قرار دهد. اما ایران در منطقه‌ای قرار دارد که نه می‌توان این سیاست را در قبال آن اعمال کرد و نه اراده‌ای بر آن استوار است که ایران را شبیه کره شمالی کند. اراده جمهوری اسلامی از اول بر پایه تعامل با جهان استوار بوده است. فشارهایی که به ایران وارد می‌شود، بهانه‌اش مواضعی است که ایران در قبال اسرائیل یا آمریکا می‌گیرد. هدف اصلی، تضعیف استقلال ایران است. واقعیت این است که از اول معلوم بود این حکایت، حکایت پر و بال ما بریدن و در قفس گشودن است.

یعنی تعمدی برای به نتیجه نرسیدن برجام و در تنگنا قرار دادن ایران وجود دارد؟

هدف آنها این است که دست و پای ایران را در منطقه ببندند تا کشور فرصت فکر کردن به موارد دیگر را پیدا نکند. اگر دقت کنید، می‌بینید که دور تا دور کشور با مناطق آشوب‌زده‌ای همسایه‌ایم که به هر حال امنیت ما اقتضا می‌کند، موضع فعالی در رابطه با آن بگیریم. اتخاذ موضع فعال هم انرژی بسیاری از ما می‌گیرد.

فشارها محدود به موضوع تروریسم نیست. بحث‌های حقوق‌بشری را هم شامل می‌شود. نمونه‌اش هم گزارش اخیر احمد شهید است. در این باره چه باید کرد؟

ایران از ابتدا نسبت به تحقق حقوق بشر حساسیت داشته و دارد، منتها زمینه‌هایی برای اجرایی شدن حقوق بشر لازم است. در مورد وضعیت معیشتی و اجتماعی، جمهوری اسلامی ایران تلاش زیادی می‌کند و خود این مسائل زمینه تحقق حقوق بشر را در کشور فراهم می‌کند. منتها در سیاست کشورهای غربی، حقوق بشر ابزاری برای سیاست اعمال فشار است. چون آنان می‌دانند که جهان سوم و کشورهای در حال رشد، نمی‌توانند مسائل حقوق بشر را آن طور که آنها مدنظر دارند، رعایت کنند. البته کشورهای غربی به‌رغم ادعاهایشان در مورد رعایت حقوق بشر، وقتی پای مسائل امنیتی‌شان به میان می‌آید، خودشان هم ناقض حقوق بشر می‌شوند.

با توجه به این اوضاع به نظر شما ایران چه راهکاری می‌تواند در پیش بگیرد که ضمن تعامل بیشتر با جامعه جهانی، بر استقلال خود تاکید کند؟

یکی از روش‌ها مساله شعارها و اعلام مواضع است. ما باید در اعلام مواضع، دیپلماتیک عمل کنیم تا بهانه‌ای را به دست دیگران ندهیم و در عین حال ضرروتی ندارد بحث‌هایی را پیش بکشیم که دیگران بتوانند از آن سوءاستفاده کنند.