نقش رسانه‌ ملی در پژواک انقلاب اسلامی

یکی از اهداف مهم انقلاب اسلامی که در بدو پیروزی آن مطرح شد، صدور انقلاب بود.

امام‌خمینی(ره) در این‌باره فرمودند: می‌خواهیم اسلام را صادرکنیم، به وسیله دستگاه‌هایی که داریم، به وسیله همین صداوسیما و مطبوعات، به وسیله گروه‌هایی که به خارج می‌روند، اسلام را آن‌طوری که هست به دنیا ارائه دهیم و همین خودش از هزارها توپ و تانک، بیشتر می‌تواند مؤثر باشد. (امام‌خمینی، 9 اسفند 1362).

از منظر امام راحل(ره) مفهوم صدور انقلاب در واقع انتقال ارزش‌های معنوی و الهی آن و رسالت رساندن این پیام به گوش جهانیان از طریق ابزارهای ترویجی و رسانه‌هاست که در این میان نقش رسانه ملی از سایر ابزارها متمایزتر جلوه می‌کند.

در دهه اول انقلاب به دلیل تحمیل جنگی ناخواسته به جمهوری‌اسلامی‌ایران، بیشتر توان و نیروی سازمان صدا وسیما معطوف به مقابله با این رویداد تلخ بود، بنابراین رادیوها و کانال‌های متعددی از جمله سیمای انتفاضه و صوت‌العراق و سیمای عربی برای مقابله و تاثیرگذاری بر افکارعمومی کشور متجاوز(عراق) راه‌اندازی شد که نقش بسزایی در این میان ایفا کردند اما ازدهه دوم به بعد و پس از پایان جنگ تحمیلی، رسانه ملی با تاسیس رادیوها و کانال‌های متعدد تلویزیونی تمرکز خود را بر ورود بیش از پیش به عرصه بین‌المللی گذاشت.

این امر در دهه‌های سوم و چهارم نیز با قوت استمرار یافت، به گونه‌ای که امروزه شاهدیم رسانه ملی با آرایشی نوین در این سپهر رسانه‌ای توانسته در عرصه‌های مختلف از صدور مفاهیم ارزشی انقلاب گرفته تا دیپلماسی عمومی و مقابله با دسیسه‌های دشمنان در زمینه‌های اسلام‌هراسی، ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی، ایفای نقش کند.

در واقع جایگاه رسانه‌ ملی در عرصه بین‌المللی هیچ‌گاه به قوت و وسعت امروز نبوده و بیان نقش این دستگاه فرهنگی در انتقال مفاهیم و ارزش‌های انقلاب اسلامی مجالی بس وسیع می‌طلبد، لیکن به اندازه مجال این نوشته، فقط به صورت فهرست وار به ذکر برخی از اقدامات رسانه ملی در ترویج گفتمان انقلاب اسلامی و تبدیل گفتمان مقاومت به گفتمان غالب در منطقه اشاره می‌شود.

امروزه صدا وسیما با راه‌اندازی شش شبکه تلویزیونی (سحر، العالم، پرس‌تی‌وی، الکوثر، آی‌فیلم و هیسپان‌تی‌وی) و بیش از 35 رادیو به 30 زبان دنیا، بر نشر مفاهیم و ارزش‌های انقلاب با زبانی ساده، علمی و رسانه‌ای تمرکز کرده است.

علاوه بر این، رسانه ملی با تقویت بنیان‌های تولیدی و خبری، بسط و توسعه حضور تیم‌های خبری و دفاتر محلی و منطقه‌ای توانسته است با تشکیل اردوگاه رسانه‌ای محور مقاومت (با محوریت رسانه‌های بین‌المللی جمهوری‌اسلامی‌ایران)، با گفتمان حاکم رسانه‌های منطقه و جهانی مقابله کند.

از راهبردهای اساسی و مهم رسانه‌های بین‌المللی صداوسیما، تمرکز بر معرفی آموزه‌های اسلام ناب‌ به‌دور از تحریف و زدودن غبار اتهامات مطرح شده توسط محور عربی، عبری، غربی و مخاطب قراردادن فطرت‌های پاک و تشنه معارف اصیل انسانی و اسلامی است.

از سوی دیگر، به ‌منظور ارائه الگوی بی‌بدیل در تاریخ معاصر، به معرفی دستاوردهای مادی و معنوی انقلاب‌اسلامی با تکیه بر اصل عزت و استقلال پرداخته است، به گونه‌ای که امروزه گفتمان رسانه‌ای جمهوری اسلامی‌ ایران نزد افکار عمومی منطقه و جهان کاملاً متمایز و دارای هویت، جلوه نموده است.

تبیین اندیشه‌های معمار انقلاب و رهبر ‌معظم انقلاب و ترویج آنها در کشورهای هدف با بهره‌گیری از ابزارهای سنتی و نوین و متناسب با شرایط هر کشور و منطقه از دیگر اقدامات این رسانه است؛ اندیشه‌هایی همچون حمایت از مظلومان و محرومان جهان، تقویت روحیه خودباوری، نفی سلطه و ظلم‌ستیزی و ترویج شریعت سمحه و سهله از جمله محورهای مورد توجه رسانه ملی بوده است.

حمایت از مردم فلسطین و مقاومت شرافتمندانه درکشورهای پیرامونی در برابر رژیم صهیونیستی از جمله مبانی اساسی برنامه‌های خبری و تولیدی و تحلیل‌های روزانه رسانه‌ ملی بوده است که استمرار آن را در رویکرد حمایت از بیداری اسلامی در منطقه و ترویج فرهنگ نفی ذلت با محوریت تقویت وحدت ملی و ترویج اندیشه تشکیل امت واحده شاهد بوده‌ایم.

این موارد فقط نشان‌دهنده سمت و سوی حاکم بر رسانه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی‌ایران است که از بدو تاسیس شبکه‌ها و رادیوها در قالب برنامه‌های مختلف و از طرق مختلف به افکار عمومی منطقه و جهان منتقل شده است.

امروزه رسانه‌های مذکور با درک اثرگذاری ابزارهای جدید و رسانه‌های نوین، به‌صورت گسترده از این قابلیت‌ها بهره می‌برند که آخرین نمونه آن را در انتشار نامه ‌دوم رهبر معظم انقلاب خطاب به جوانان اروپایی شاهد بودیم که ظرف مدت دو هفته، فقط در رسانه‌های اجتماعی شبکه‌ العالم بیش از هفت میلیون بازدید داشته است.

دکتر سید احمد سادات - مدیر شبکه العالم