وام‌های 25 میلیونی خودرو، یکی پس از دیگری نقد می‌شود

بر اساس عرف نانوشته یکی دو دهه اخیر، ماه‌های پایانی سال یکی از پررونق‌ترین مقاطع بازار خودرو بوده است. با این حال تقریبا دو سال است که به علت رکود سنگین، در این دوره زمانی خبری از رونق نیست و بسیاری از فعالان بازار خودرو با نگرانی از آینده بازارشان، مشغول سپری کردن روزگار هستند.

این در حالی است که در دو ماهه گذشته، دولت برای حمایت از صنعت خودروسازی کشورمان اقدام به اعطای وام بی‌سابقه 25 میلیون تومانی کرد و بیش از یکصد هزار دستگاه خودروی سازندگان داخلی کشورمان را به متقاضیان فروخت. اما اگر از بدقولی‌های گسترده خودروسازان نسبت به تحویل خودروهای فروخته شده با تسهیلات خاص دولت بگذریم، امروز احتمال بروز بحرانی مشابه آنچه خودروسازان در نیمه اول سال جاری با آن دست به گریبان بودند، بالا گرفته است، چون نه تنها پس از فروش خودروهای پارکینگی تولیدکنندگان داخلی رونقی در تولید و بازار ایجاد نشد بلکه راه و رسمی جدید برای معامله خودرو در این بازار مکاره پا به عرصه وجود گذاشته به نوعی که برخی می‌گویند وام‌های خودرو یکی پس از دیگری در حال نقد شدن هستند.

باز هم خودروسازان مشکل‌دار شدند

اگر به دنبال اخبار مربوط به صنعت خودرو بوده‌اید، بدون تردید آمار ارائه شده از روند تولیدی خودروسازان کشورمان را دیده یا مطالعه کرده‌اید. همه اخبار حکایت از روند افزایشی تولید می‌دهند و مدیران فروش در این زمینه اظهارنظرهای متفاوتی داشته‌اند، اما اگر کمی دقیق‌تر به موضوع افزایش تولید خودروسازان توجه کنیم در میان سطرهای متراکم اخبار بورسی می‌توان نشانه‌هایی از کاهش تولید خودرو در دو خودروساز بزرگ کشورمان دید، چون سهام این خودروسازان داخلی کشورمان که زمانی موتور محرکه تالار شیشه‌ای بود، امروز از نفس افتاده و نمی‌تواند نیروی لازم را برای سبزپوش شدن شاخص‌ها و البته گردش اقتصادی خودشان ایجاد کند.

اطلاعات موجود در معاملات بورسی، بیانگر آن است که شرکت ایران خودرو که در ابتدای سال پیش‌بینی سود 221 ریال را برای سهامدارانش در سال جاری اعلام کرده بود، امروز این رقم سود را تقریبا به یک چهارم، یعنی 57 ریال کاهش داده است.

این در حالی است که دومین خودروساز بزرگ کشورمان، یعنی سایپا نیز درگیر چنین شرایطی شده است، چون گزارشی تائید شده از سوی مدیرعامل و اعضای هیات مدیره این خودروساز بیان می‌کند سهامداران این شرکت بزرگ برای سال 1394 به جای سود 57 ریالی، باید منتظر سودی تنها معادل 45 ریال باشند.

از سوی دیگر علی ارسلان منصوری، نماینده اتاق اصناف در کمیسیون تخصصی خودروی ایران با تاکید بر وجود رکود در بازار خودرو به خبرنگار ما گفت: بر خلاف آنچه قبلا تصور می‌شد که وام 25 میلیون تومانی خودرو می‌تواند این بازار را از رکود خارج کند، اما امروز مشخص‌شده این طرح بی‌تاثیر بوده و تنها باعث خالی شدن موقت پارکینگ تولیدکنندگان شده است.

منصوری افزود: امروز با مشخص شدن نتیجه پرداخت وام خودرو و بی‌نتیجه بودن آن در صنعت خودروسازی ایران بسیاری از واحدهای صنفی زیرمجموعه این اتحادیه به دلیل رکود بسیار سنگین موجود در بازار در حال تعطیل شدن هستند، چون توان تامین مخارج و هزینه‌هایی مثل مالیات را ندارند.

وی به موضوع تحویل و ارائه خودرو به افرادی خاص از سوی کارخانه اشاره کرد و گفت: اگر خودروسازان تصمیم به ایجاد رونق و خروج از بحران‌های فعلی دارند، باید علاوه بر تغییر نگاه مدیریتی خود نسبت به کنترل سیستم فروش نیز بسیار دقیق‌تر عمل کنند، زیرا اگر قرار باشد همچنان خودروسازان برای ایجاد منافع بیشتر به صورت رانتی خودروهای خود را به افرادی خاص تحویل دهند، مشکلات بیشتر خواهد شد و بازار حرکتی مثبتی را از خود نشان نمی‌دهند.

منصوری درباره افزایش خریدوفروش خودروهای وکالتی بخصوص آنهایی که با وام 25 میلیونی خریداری شده‌اند تصریح کرد: نمی‌توان این پیش‌فرض را تائید یا رد کرد، اما با توجه به این‌که روند معاملات وکالتی در بازار روبه افزایش است به خریداران توصیه می‌شود حداقل برای انجام معامله‌هایی با این شرایط به واحدهای صنفی دارای پروانه کسب و مجاز مراجعه کنند تا در صورت بروز هرگونه مشکل در آینده بتوانیم از حقوق آنها دفاع کنیم نه این‌که با استفاده از آگهی‌های بدون مجوز یا خرید از افراد نامعتبر برای خود دردسرهایی غیرقابل جبران ایجاد کنند.

در همین حال احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان با ادعای رونق فروش خودروسازان به خبرنگار ما گفت: با توجه به اجرای سیاست فروش اقساطی دولت، این بازار رونق یافت و تولیدات خودروسازان افزایش پیدا کرد که فروش هم می‌رود، چون خود شرکت‌های خودروسازی نیز اقدام به ارائه تسهیلات خاص و شرایط ویژه فروش کرده‌اند.

وی پر شدن پارکینگ‌های خودروسازان را تکذیب کرد و افزود: با توجه به سیاست وزارتخانه و استقبال مردم، تولید خودرو روبه رشد بوده و آمار مربوط به ماه آذر نسبت به ماه قبل آن یعنی آبان نیز گواه این موضوع است، بنابراین کاملا طبیعی است پارکینگ‌ها دوباره محل نگهداری خودروهای تولیدشده جدید باشد، نه این‌که بگوییم پارکینگ‌ها پر شده است.

همچنین بانک مرکزی از تحویل 97 هزار خودروی اقساطی به خریداران خبر داد.

وامدارها راحت‌تر معامله می‌شوند

از سوی دیگر رامین رمضانی‌نژاد، یکی از فعالان بازار در محدوده خیابان امام حسین(ع)به خبرنگار ما گفت: یکی دو هفته است که تقاضای خرید خودروهای دست دوم دچار تحولاتی شده اما جالب است که بیشتر خریداران به دنبال خرید خودروهای وامدار به صورت وکالتی هستند، چون در این صورت نیازی نیست پول را یکجا بپردازند و شروع به پرداخت اقساط می‌کنند. رمضانی‌نژاد افزود: با توجه به این‌که تقاضای خرید برای وکالتی‌ها رونق گرفته بسیاری از خریداران خودروهای وامدار برای فروش به بنگاه‌ها مراجعه می‌کنند تا در صورت وجود خریدار، خودروهایشان را به فروش برسانیم که در این بین حدود 500 هزار تا یک میلیون تومان حق‌العمل برای بنگاه خواهد داشت، اما توصیه می‌کنیم خریداران به مشکلات قانونی این‌گونه خرید‌ها خوب دقت داشته باشند و با دید باز وارد بازار شوند. وی درباره افزایش فروش وکالتی‌ها معتقد است تا چند روز گذشته مردم و خریداران خودروهای وامدار درباره چگونگی دور زدن قوانین زیاد مطمئن نبودند، ولی زمانی که خلأ قانونی در این زمینه مشخص شد و راهکارهایی برای نقد شدن وام‌های 25 میلیونی شناخته شده، هر روز شاهد افزایش تقاضای خرید از سوی متقاضیان بازار هستیم به عنوان مثال، حداقل روزانه سه تا چهار مورد معامله در این زمینه صورت می‌دهیم.

این فعال بازار خریدوفروش خودرو به اخبار مربوط به احتمال افزایش قیمت خودرو از سوی خودروسازان اشاره کرد و گفت: این بازی سیاسی از سوی خود خودروسازان است که قصد دارند در ذهن مردم این شرایط را ایجاد کنند که اگر امروز خرید نکنند در آینده نزدیک باید گران‌تر خودرو بخرند، ولی در عمل هیچ تمایلی برای خرید خودروی گران آن‌هم با این کیفیت‌های موجود در میان مردم نیست و احتمالا این سیاست باعث از افزایش رکود در بازار خواهد شد.

عماد عزتی