ضرر میلیارد دلاری سعودی‌ها از قطع رابطه با ایران

　بنابراین باید مبادلات تجاری دو کشور را مورد بررسی قرار داد تا به این نتیجه رسید که کدامیک زیان بیشتری می‌کند.

بررسی‌ها و آمارهای در دسترس نشان می‌دهد ما کالای خاصی از عربستان نمی‌خریدیم، زیرا عربستان اصولا تولیدکننده نیست که کالاهایش به درد بازار ایران بخورد. اگر هم کالایی تولید می‌کند، کیفیت آن در حد سایر تولیدکنندگانی که ایران از آنها واردات می‌کند، نیست.

اقتصاد عربستان صرفا یک بخش پتروشیمی دارد که محصولات آن مشابه همین محصولات پتروشیمی ایران است. هر دو کشور این محصولات را تولید و به بازارهای جهانی عرضه می‌کنند. در واقع در محصولات پتروشیمی ما به نوعی رقیب عربستان هم بوده و برای بازارهای فروش جهانی با یکدیگر در رقابت هستیم، بنابراین نیاز چندانی به محصولات پتروشیمی عربستانی نداشته و نداریم. صنعت پتروشیمی ایران به حد کافی قوی و بزرگ هست.

اما از منظر دیگر که به روابط اقتصادی دو کشور نگاه کنیم، کفه ترازو به نفع ما سنگین می‌شود. ‌ما در سال حدودا یک میلیون حاجی به عربستان می‌فرستادیم که خرج سفر هر کدام از این حاجی‌ها حدودا هزار دلار می‌شود. یعنی در مجموع فقط از محل سفر زوار ایرانی به عربستان، این کشور حداقل یک میلیارد دلار درآمد کسب می‌کرد. این پولی که ایرانیان خرج می‌کردند مستقیم به بازار عربستان می‌رفت و اقتصاد این کشور از آن بهره می‌جست. بنابراین با قطع روابط، عربستان زیان فراوانی از عدم‌النفع سفر حجاج ایرانی می‌کند. البته خودشان هم به این واقعیت واقفند و به همین دلیل گفته‌اند قطع روابط شامل حال حجاج نمی‌شود.

حتی گفته‌اند که حجاج ایرانی می‌توانند از کشورهای ثالث برای سفر به عربستان ویزا بگیرند، یعنی عربستانی‌ها هم می‌دانند که قطع سفر زوار ایرانی زیان اقتصادی بالایی به عربستان می‌زند.

یعنی فارغ از جنبه‌های دیپلماتیک و سیاسی، از جنبه اقتصادی هم قطعا این عربستان است که زیان می‌کند.

دکتر مسعود دانشمند

دبیر کل خانه اقتصاد ایران