فضای مجازی، طلاق را به شهرستان‌ها آورد

با این همه اما، دیروز انتشار خبری نادرست و تحلیل نشده درباره افزایش طلاق در سه استان کرمان، سیستان و بلوچستان و کهگیلویه و بویر احمد باعث نگرانی بسیاری از کارشناسان و مردم این استان‌ها شد؛ حال آن‌که سازمان ثبت احوال می‌گوید باید از سیاه‌نمایی پرهیز کرد، چرا که علت اصلی این پدیده ثبت وقایع طلاق در مدت محدودی بوده است.

طلاق دیگر فقط در کلانشهرها بیداد نمی‌کند، این روزها پای آسان آشنا شدن و آسان جدا شدن به استان‌های دیگر نیز باز شده است.

گواه این ادعا نیز آمار سازمان ثبت‌احوال است که تحقیقات جام‌جم ثابت می‌کند بر اساس آن طلاق در استان‌های گیلان، خراسان رضوی و کرمانشاه نسبت به جمعیت‌شان در 9 ماهه گذشته رشد داشته و به اعتقاد کارشناسان دلایلی مانند ناآگاهی از شیوه‌های برقراری تعامل مثبت بین زوج ها، اعتیاد، فقر اقتصادی و فرهنگی و از همه مهم‌تر استفاده نادرست از فضای مجازی و گسترش برنامه‌های ماهواره‌ای که در آنها طلاق را امری معمولی و آسان جلوه می‌دهند، در گسترش آن نقش داشته است.

تا مدتی پیش که سازمان ثبت‌احوال آمار شش‌ماهه اول سال را منتشر کرد همه نگرانی و هشدار‌ها به این ختم می‌شد که در استان‌هایی مانند تهران و البرز از هر 2.8 ازدواج یکی به طلاق می‌انجامد یا 13.3 درصد طلاق‌ها در کشور در سال اول زندگی مشترک همسران اتفاق می‌افتد؛ اما آمار

9 ماهه گذشته امسال سازمان ثبت‌احوال خبر از این می‌دهد که مسئولان باید دغدغه افزایش طلاق در استان‌های محروم را نیز داشته باشند، زیرا شرایط طلاق خارج از کلانشهرها نیز نگران‌کننده است.

علی‌اکبر محزون، مدیرکل دفتر اطلاعات، آمار و مهاجرت سازمان ثبت‌احوال درباره رشد طلاق در استان‌های کشور به جام‌جم می‌گوید: در 9ماه گذشته در استان‌های گیلان، خراسان رضوی و کرمانشاه نسبت به جمعیت‌شان بیشترین تعداد طلاق ثبت شده، اما تحلیل نهایی درباره علل شرایط آنها در پایان سال باید ارائه شود.

رشد 4.2 درصدی طلاق

براساس اطلاعاتی که سازمان ثبت‌احوال در اختیار جام‌جم قرار داده، می‌توان گفت در 9ماه گذشته 122 هزار و340 واقعه طلاق در کشور به ثبت رسیده،این درحالی است که در مدت مشابه سال گذشته 117هزار و 384 واقعه طلاق در کشور ثبت شده بود، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت در 9 ماهه امسال طلاق در کشور 4.2 درصد رشد داشته است.

علاوه براین در این مدت 16 هزار و 110 واقعه طلاق یعنی حدود 13.2 درصد از طلاق‌ها در کمتر از یک سال زندگی مشترک اتفاق افتاده و 47.3 درصد از طلاق‌ها نیز در پنج سال اول زندگی مشترک افراد ثبت شده است.

این در حالی است که خبرگزاری مهر دیروز در گزارشی ادعا کرد سه استانی که رشد بیشتری در ثبت طلاق داشته اند به ترتیب استان کرمان با 3731، کهگیلویه و بویراحمد با 1094 مورد و سیستان و بلوچستان با 1381 مورد بوده اند که به ترتیب از رشد 49.8 درصدی، 40.1 درصدی و 32.3 درصدی روبه‌رو بوده‌اند. اما مدیرکل دفتر اطلاعات، آمار و مهاجرت سازمان ثبت احوال معتقد است عاملی که سبب شده رشد طلاق دراین استان‌ها قابل توجه باشد عملکرد دفاتر ثبت است نه افزایش طلاق دراین استان‌ها؛ چون ممکن است گزارش طلاق‌ها در مدت محدودی به ثبت رسیده باشد به همین دلیل برای تحلیل درست این اتفاق باید منتظر آمار کلی طلاق در پایان سال بود.

استفاده اشتباه از فضای مجازی

کارشناسان دلایل زیادی برای افزایش طلاق در استان‌های کشور بیان می‌کنند، از فقر اقتصادی و فرهنگی گرفته تا نبود آموزش و مشاوره پیش از ازدواج؛ اما عاملی که کارشناسان در تمامی استان‌های کشور از آن به عنوان دلیل طلاق یاد می‌شود، چیزی نیست جز استفاده نادرست از فضای مجازی.

محمدرضا امیری‌کهنوج، نماینده کرمان در این باره به جام‌جم می‌گوید: رواج استفاده از ماهواره و فضای مجازی تاثیری زیادی روی خانواده‌ها داشته، این عوامل در گذشته مطرح نبود، اما این روزها فراگیر شده و چون بیشتر خانواده‌ها نحوه استفاده درست از فناوری را فرا نگرفته‌اند تحت تاثیر نکات منفی آن قرار گرفته و دستخوش آسیب می‌شوند. اغلب کارشناسان معتقدند نحوه استفاده نادرست از ظرفیت‌های فضای مجازی سبب شده اعضای خانواده از یکدیگر فاصله گرفته و نسبت به مشکلات یکدیگر بی‌تفاوت شوند در نتیجه این روزها بزرگان و ریش سفیدان فامیل مانند گذشته برای حل مشکلات اعضای خانواده پادرمیانی نمی‌کنند.

محمدرضا زاهد‌شیخی، روان‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد زاهدان نیز در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: شبکه‌های ماهواره‌ای و استفاده نادرست از شبکه‌های اجتماعی به افزایش طلاق در استان زاهدان دامن زده است.

این درحالی است که با آموزش نحوه درست استفاده از شبکه‌های مجازی می‌توان آمار ازدواج را افزایش داد و از آمار طلاق کاست، برخی کارشناسان معتقدند باید تلاش کرد تا محله‌های قدیم در فضای مجازی شکل گرفته و اعضای محله‌ها با حضور در شبکه‌های مجازی از احوال یکدیگر باخبر شده و نسبت به رفع مشکل همسایه‌های خود اقدام کنند.

دکتر سعید محمدی‌صادق، جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد زاهدان نیز دراین باره به جام‌جم می‌گوید: فناوری به تمامی استان‌های کشور وارد شده، اما برای رواج فرهنگ درست استفاده از آن تلاشی صورت نگرفته، به همین دلیل در سیستان و بلوچستان پس از بحث مواد مخدر دومین عامل طلاق استفاده نادرست از فضای مجازی است که در بین تحصیلکرده‌ها و سایر گروه‌های جامعه رایج شده است.

نبود مشاوره و آموزش

در کنار استفاده نادرست از فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای باید یادآور شد برخی کارشناسان معتقدند نبود برنامه‌های آموزشی و کلاس‌های مشاوره سبب شده جوانان برای شروع زندگی مشترک آمادگی لازم را به دست نیاورند. در واقع نظام آموزشی کشور به شکلی طراحی نشده که افراد توانایی حل مساله را به دست بیاورند؛ به همین دلیل مسائل پیش پا افتاده نیز در زندگی مشترک به طلاق ختم می‌شود.

محمدباقر اسلامی، معاون فرهنگی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان کرمان نیز به جام‌جم توضیح می‌دهد: براساس آمار هشت ماهه گذشته در استان کرمان پرونده‌های مربوط به مشکلات خانوادگی نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 10درصد کاهش داشته است.

اسلامی درباره دلایل طلاق گرفتن زوجین در این استان یادآور می‌شود: مسائل اقتصادی و ارائه نشدن آموزش‌های پیش از ازدواج سبب شده زوج‌های جوان خیلی زود به مشکل برخورده و برای گرفتن طلاق پیشقدم شوند.

به گفته وی، در استان کرمان قضات دلیل اصلی طلاق را مشکلات اقتصادی و تجمل‌گرایی و پایین آمدن سطح درآمد مردم می‌دانند؛ علاوه بر این استفاده نادرست از فضای مجازی نیز سبب بی‌اعتمادی اعضای خانواده نسبت به یکدیگر شده است.

این درحالی است که برخی جامعه‌شناسان نیز معتقدند دولت باید از خانواده‌ها حمایت بیشتری کند، زیرا دیگرمانند دوره کشاورزی و دامداری سود تلاش خانواده‌ها برای پرورش فرزندان به والدین نمی‌رسد.درواقع در دنیای مدرن نتیجه تلاش والدین برای پرورش کودکان به دولت‌ها می‌رسد، به همین خاطر دولت‌ها باید بیش از گذشته نیاز خانواده و جوانان را برآورده کنند.

تغییر سبک زندگی

گروهی دیگر از کارشناسان نیز تاکید می‌کنند که برای کاهش طلاق باید سبک زندگی خانواده‌ها را تغییر داد و شرایطی را ایجاد کرد که آنها نسبت به ارزش‌ها وفادار بمانند.

غلام محمد زارعی، نمایند بویر احمد و دنا در مجلس نیز در گفت‌وگو با جام‌جم عنوان می‌کند: مسائل فرهنگی و اقتصادی در افزایش طلاق بی‌تاثیر نیست؛ اما باید شیوه‌های صحیح زندگی نیز به افراد آموزش داده شود.

وی می‌افزاید: اکنون سبک زندگی مردم به شکلی است که به مسائل فردی بیشتر توجه می‌کنند، این درحالی است که برای بهبود شرایط باید سبک زندگی شهروندان تغییر کرده و خانواده محور شوند. افزون براین، برای اصلاح دیدگاه برخی جوانان نیز باید تلاش کرد؛ زیرا بر خلاف گذشته برخی از آنها معیار‌های اشتباهی برای ازدواج در نظر می‌گیرند.

مهدی آیینی - جامعه