او را بیش از مردان مقید کرده در محیط جامعه و در مقابل نامحرم در رفتارهایش عفت و حیا را رعایت کند و طوری راه برود و لباس بپوشد و صحبت کند که نمایشگاه نگاههای هرزه و خیالهای هوسآلود نشود.
در واقع اگر اسلام زن را مقید به رعایت یکسری از آداب دینی کرده به این دلیل است که وقتی در جامعه فعالیت میکند بتواند در نهایت آرامش و امنیت، با آزادی محض، همگام با مردان آن جامعه فعالیت کرده و پیشرفت کند.
اگر زن پوشیدگی لازم را نداشته باشد آن وقت است که آزادی او در جامعه سلب میشود. چشمهای بیمار و هوسآلود، تعرض افراد هرزه و فاقد اخلاق، آرام و قرار زن را سلب میکند و آن وقت است که زن خود را بردهای در بند جنس مخالف میبیند.
به گفته امین کشوری نویسنده کتاب حجاب من در فرهنگ غرب، آزادی را در بهرهمندی هر چه بیشتر از لذتهای جسمانی و پیروی از هوسرانیهای نفسانی معنا میکنند.
اما اسلام آزادی را در سایه حفظ ارزشهای انسانی و نه حیوانی معنا میکند به گونهای که سلامت روان، جنس، جسم، اخلاق و امنیت فرد و جامعه تامین شود.
اما در مورد حجاب انتقادی وارد است و آن اینکه چرا همه نهادهای مرتبط با این مقوله برای فرهنگسازی و برخورد حکیمانه بسیج نشدهاند؟
در جامعه ما اغلب زنان به سبب آشنا نبودن به روحیات، خلقیات و سرشت جنس مخالف نمیدانند با آرایش و پوششهای نامناسب و محرک موجب فشارها و نیازهای جنسی در مردان میشوند و در این خصوص طرز تفکر مردان نسبت به خود را نمیدانند.
متاسفانه این ناآگاهی موجب کمرنگ شدن عفت در جامعه امروز ما شده و به تبع و به مرور زمان میتواند بر عملکرد جامعه نیز تاثیر سوء گذارد.دکتر مریم محمودزاده، استاد حوزه و دانشگاه و مشاور خانواده در اینباره میگوید:
یکی از راههای رسیدن به آرامش، موفقیت و پیشرفت جامعه حفظ عفت و حیا از جانب مردان و زنان آن اجتماع است. منظور از حیا و عفت، خویشتنداری از ورود به حوزههای ممنوع و ملاحظات لازم جهت حفظ حدود شرعی است.
از دیدگاه اسلام عفت در لغت به معنای حفظ نفس از تمایلات و شهوات نفسانی است و کسی که نفس خود را از تمایلات ممنوع و شهوات باز دارد عفیف و باحیا شناخته میشود.
عفت و حیا مرد و زن را دربرمیگیرد و به گفته دکتر محمودزاده علاوه بر زنان، مردان هم لازم است باحیا باشند و حدود شرعی را رعایت کنند تا در جامعه فضای سالمی بین زنان و مردان برقرار شود و از اختلاط بپرهیزند تا از آسیبهای احتمالی خانوادهها جلوگیری شود.
لازم است بدانید عفت در روابط جنسی، عفت در کلام، عفت در پوشش، عفت در نگاه، عفت در راه رفتن و عفت در خودنمایی از شاخصههای حیا به شمار میرود.
عفت در غرایز جنسی
مهمترین شاخصه عفت، مهار غرایز جنسی است. دین اسلام منحصر ساختن برقراری روابط، امیال و خیالپردازیهای جنسی به همسر را از جمله ویژگیهای مردان با ایمان ذکر میکند.
به گفته دکتر محمودزاده حساسیت یک مرد نسبت به رعایت حدود شرعی و جنسی در مورد خودش، همسرش، بستگانش و افراد جامعه و قرار دادن حد و مرز در ارتباطات زن و مرد را از نشانههای عفیف بودن معرفی میکند که تعصب و غیرت مرد را نسبت به خانواده و افراد جامعه نشان میدهد.
وقتی مرد عفت و حیا را در گفتوگو و روابط جنسی با نامحرمان مراعات نکند، در حقیقت نیاز غریزی خود را از مسیر غیرهمسر تامین کرده که باعث میشود
فرد احساس نیاز کمتری به همسر خود داشته و حتی موجب شود همسر خود را با دیگران از لحاظ زیبایی و سایر جذابیتها مقایسه و از داشتن چنین همسری احساس خوبی نداشته باشد.
اما مردی که لذتها و کامجوییهای گوناگون جنسی را به همسر خود منحصر بدارد، زن او نیز حس خودنمایی و تبرّج خویش را به همسر خود منحصر میکند و در اشتیاق بازگشت همسر به منزل لحظهشماری کرده و با آراستگی جنسی و روحی، مهر و محبت همسر را به انحصار خود درمیآورد.
در روایات آمده است زن عفیف، زنی است که در برابر شوهرش با تبرج و زینت و در برابر دیگران پاکدامن و باحیا ظاهر شود و بدترین زن کسی است که در مقابل شوهر بیمیل و در مقابل دیگران با تبرج و زینت حاضر شود.
عفت در نگاه
اسلام تقوا و پارسایی فرد را از عفت او در نگاه میداند. نگاه، تقاضای جنسی را که غریزهای نیرومند است افزایش میدهد و زمینهساز انحرافات جنسی و ارتباطات نامشروع همین نگاهپراکنیها یا چشمچرانیهاست که آرامش روح و جسم انسان را سلب میکند
و فرد را دائم به فکر کردن به صحنههای گناه وامیدارد. اغلب مردان بیمار با کوچکترین بهانهای حتی یک نگاه تحریک میشوند و صبر و تحمل آنان در برابر غریزه جنسی بسیار کم است.
به گفته دکتر محمودزاده، دامنه عفت در نگاه باید به حدی گسترده باشد که در ذهنیات و خیالپردازیها وارد شود. زیرا همین خیالات زمینهساز گناه و آلودگی اخلاقی و... میشود.
عفت در پوشش
متاسفانه پوشش نامناسب یکی از معضلات جامعه امروز است. این نوع پوشش که ظرافتهای بدنی یک زن را به نمایش میگذارد موجب شده که ارزش یک انسان را تنها ناشی از رفتار یا جذابیتهای جنسی او بدانند و خصوصیات دیگر او را در نظر نگیرند و فرد تبدیل به کالایی برای استفاده جنسی دیگران شود.
به گفته دکتر محمودزاده عفت در پوشش به این معناست که یک زن نقاط حساس و تحریکبرانگیز خود را از دید افرادی به غیر از همسر خود بپوشاند و حجاب شرعی را رعایت کند.
همچنین حفظ حجاب در زنان سالخورده نیز بهتر است رعایت شود که البته حدود آن مانند حجاب زنان جوان نیست، اما به توصیه این استاد حوزه، اگر آنها نیز در پوشش خود عفت پیشه کنند، نهتنها برای خودشان بهتر است بلکه میتوانند الگوی خوب و تاثیرگذاری برای جوانان باشند.
نتیجه حیا و غیرت در زندگی همسران
از ویژگیهای عفت و حیای همسر این است که او را در حفاظی قرار میدهد که از ارتکاب هر عمل منافی عفت با شئون انسان بازمیدارد.
حیا به واسطه اینکه فکر و ذهن را معطوف و متمرکز به همسر میکند بر میزان توجه میافزاید و موجب ایجاد محبت و علاقه میان همسران میشود و چنین فردی هرگز اجازه خیانت به همسر خود را نمیدهد.
اما چه عواملی سبب ایجاد و تثبیت حیای همسر میشود؟ رعایت نظافت و آراستگی زن و مرد زمینهساز تحقق حیای همسران است. در روایات آمده است آمادگی و زینت مرد و همین طور زن باعث پاکدامنی همسر میشود.
زنان خود را دوست بدارید و خود را برای آنها آماده کنید. پیرایش، آرایش، نظافت و ارتباط مطلوب از عوامل ایجاد و حفظ عفت همسر و زمینه سازگاری همسران شمرده شده است.
یکی از شاخصههای اصلی ایجاد حیا، غیرت است. در روایات آمده است ارزش هر کس به اندازه همت اوست و عفتش به اندازه غیرت اوست.
مرد با غیرت از آنجا که به همسر خود علاقهمند است، به دیگران اجازه مشارکت در امور مربوط به او را نمیدهد.
فردی که به عفت همسر خود اهمیت نمیدهد تا جایی که او به اعمال منافی عفت روی میآورد بویی از غیرت نبرده است.
غیرت و توجه به عفت و پاکدامنی همسر زمینهساز حفاظت از آلودگیهای مختلف و موجب سازگاری هر چه بیشتر همسران خواهد شد.
به گفته دکتر محمودزاده منظور از غیرت مردانه این است که نسبت به بیبند و باری و هرزگی، تعرض به ناموس خود و دیگران، اعمال و گفتار خلاف عفت و امنیت اخلاقی جامعه حساسیت داشته و در این خصوص عکسالعمل مناسب، البته به دور از خشونت و بیادبی نشان دهد.
این استاد حوزه و دانشگاه درخصوص تعصب افراطی برخی مردان میگوید: تعصب بیجا و زیاده از حد باعث از هم پاشیدگی خانواده میشود و زنان را نسبت به زندگی خانوادگی دلسرد و فرزندان خانواده را دچار آسیبهایی میکند.
در روایات آمده است غیرت در غیر جایگاه خود سبب دوری از عفاف و پاکدامنی میشود و فرد را به انحراف و بیماری میکشاند.
فاخره بهبهانی
ضمیمه چاردیواری
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد