ضرورت هوشیاری نسبت به چالش‌های اجرای برجام

اقبال گسترده شرکت‌ها، کارخانجات و سرمایه‌گذاران اروپایی به برداشته شدن تحریم‌ها، عامل شتاب‌زا در مقابل برداشته شدن دو دسته از محدودیت‌ها یعنی تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل در قالب قطعنامه‌های موجود و تحریم‌های ایالات متحده آمریکا از سوی دیگر است.

علاوه بر این نباید از یاد برد که با اجرایی شدن برجام هنوز نوعی فضای جنگ سرد، حتی در حوزه اجرای برجام بین طرفین ایرانی و آمریکایی وجود دارد و به‌طور خاص طرف آمریکایی سعی خواهد کرد مزایای شکست تحریم‌ها را به‌صورت قطره‌چکانی وارد اقتصاد ایران کند تا این موضوع به جهش در اقتصاد ایران منجر نشود، زیرا بر اساس پیش‌بینی اکونومیست، توافق هسته‌ای باعث می‌شود ایران بزرگ‌ترین جهش توسعه‌ای در میان کشورهای جهان سوم را تجربه کرده و با فائق شدن بر بسیاری از مشکلات راه پیشرفت را به سرعت پیش گیرد.

هرچند دولت آمریکا در تصویب برجام با نئومحافظه‌کاران دچار چالش شد اما این شکاف در آینده به نوعی تبانی بین گروه‌های سیاسی تبدیل خواهد شد تا بر سر قطره‌چکانی کردن بازگشت مزایای تحریم به ایران همصدا باشند.

قطعا دولت اوباما با نئومحافظه‌کاران به این نقطه‌نظر مشترک دست خواهد یافت که به‌تدریج تحریم‌ها شکسته شود و همین اقدام، زمینه‌ساز کارشکنی‌های متعدد خواهد بود، از این رو به‌نظر می‌رسد بهترین واکنش، تاکید بر رابطه با کشورهای اروپایی و پایان دادن به فضای روانی شکل گرفته در قالب دیپلماسی عمومی باشد.

نباید از یاد برد که در آینده، بازیگران مخالف برجام از جمله کشورهای مرتجع عرب منطقه سعی خواهند کرد با بحران‌های مصنوعی شرایطی را ایجاد کنند که امکان بازی نرم را از ایران بگیرند.

بر این اساس رژیم صهیونیستی یا دولت عربستان با دامن زدن به جنگ‌های منطقه‌ای از هم‌اکنون تلاش جدی را از آغاز کرده‌اند بنابراین جمهوری اسلامی ایران باید تلاش کند تا افراطیون منطقه‌ای اعم از ارتجاع عرب و صهیونیست‌ها با مشکلات درونی ناشی از افراطیگری و فشارهای درونی و بیرونی در حاشیه قرار گیرند.

نباید از یاد برد که برجام حد مقدوری برای جمهوری اسلامی ایران و نه یک آرمان برای کشورمان بود اما با همه چالش‌های موجود، اجرای آن، بخشی از سیاست کشور بود که به وقوع پیوست.

دکتر حشمت‌الله فلاحت‌پیشه - استاد دانشگاه