جان دوباره فناوری در خزان

در این نمایشگاه 212 شرکت و واحد تولیدی داخلی و 80 شرکت خارجی یا نمایندگی‌هایشان از 18 کشور جهان، آخرین دستاوردهای خود را در زمینه ارتباطات، مخابرات و فناوری اطلاعات در معرض دید کارشناسان و علاقه‌مندان قرار دادند.

اسلواکی، امارات متحده عربی، ایتالیا، آلمان، تایوان، ترکیه، جمهوری چک، چین، روسیه، سنگاپور، سوئیس، صربستان، فرانسه، کرواسی، لهستان، لیتوانی، مالزی و هند در شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنایع مخابرات و اطلاع‌رسانی حضور و مشارکت داشتند که رشد 30 درصدی را نسبت به سال گذشته نشان می‌داد.

بازگشایی به دور از چشم وزیر

شانزدهمین تلکام، سومین نمایشگاهی بود که در دولت یازدهم برگزار می‌شد؛ اما برخلاف دو دوره قبلی خبری از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در روز افتتاح نبود، زیرا او همراه رئیس‌جمهور به سفر نیویورک رفته بود.

تلکام امسال در حالی افتتاح شد که همچنان شکاف بین مخابرات و وزارت ارتباطات از میان نرفته است.

در غیاب وزیر دکتر ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی ـ که به‌تازگی به این سمت منصوب شده ـ نمایشگاه را افتتاح کرد و برای نخستین بار در برابر اصحاب رسانه حاضر شد.

او ابتدای سخنانش با اشاره ضمنی به فعالیت‌های استارت‌آپی در کشور اظهار کرد: «بازار فضای مجازی برآمده از تلکام بازار بسیار بزرگ و رو به جلویی محسوب می‌شود که در این فضا تلاش و فعالیت جوانان آن هم با رویکرد جاه‌طلبانه می‌تواند آینده خوبی را برای کشور رقم بزند.»

تلکام و وعده‌هایی برای عمل نکردن

طی برگزاری نمایشگاه‌های تلکام وعده‌های زیادی از سوی مسئولان داده می‌شود، اما تاکنون کمتر به این قول‌ها عمل شده است.

از مهم‌ترین وعده‌های تلکامی می‌توان به بحث اعطای پروانه، تعرفه‌ها، شبکه‌های پیام‌رسان در سال‌های اخیر اشاره کرد.

در تلکام سال گذشته یکی از برجسته‌ترین اخبار مربوط به صحبت‌های واعظی درباره شبکه‌های پیام‌رسان بود که کندی سرعت اپلیکیشن وایبر را به دلیل استفاده از نرم‌افزار فیلترینگ هوشمند به وزارت ارتباطات نسبت داده بودند.

او در این زمینه گفت: «از نظر ما سرعت وایبر کند نشده و این‌که می‌گویند ما قصد کند کردن این نرم‌افزار را داریم به هیچ وجه درست نیست.» باوجود این، پس از گذشت یک سال پیام‌رسان بنفش به قدری کند شد که کاربران ایرانی آن را به سوی استفاده از تلگرام کشید.

یکی دیگر از وعده‌های تلکام در یکی دو سال اخیر تلویزیون اینترنتی (IPTV) بوده که با وجود سرمایه‌گذاری برخی شرکت‌ها و فراهم بودن زیرساخت، هنوز اندر خم یک کوچه است و به سرانجامی نرسیده است.

در تلکام امسال بازگشت نظام ثبت قانونی (رجیستریشن) از سوی وزارت ارتباطات با همکاری مخابرات رونمایی شد و همان‌طور که در گزارشی مفصل در کلیک شماره 534 به آن پرداختیم، گام‌هایی برای تحقق آن برداشته شده است.

گشت و گذار در تلکام

با ورود به فضای نمایشگاه تلکام امسال بیش از هر چیز رنگ‌ها، هیاهو و صفوف ایجاد شده در برابر غرفه‌های فضای باز هر سه اپراتور به چشم می‌آمد.

شرکت مخابرات استان تهران با ظاهری متفاوت نسبت به سال‌های گذشته در سالن 6 حاضر شده بود و از سرویس جام جهان‌نما رونمایی کرد.

در این سرویس خدمات گوناگونی ارائه شده که یکی از مهم‌ترین آنها مربوط به سلامت بود. این سرویس مشترک می‌تواند با ارسال مشخصات پزشکی خود مانند جواب آزمایش مشاوره لازم را دریافت کند.

از دیگر محصولات مخابرات در تلکام امسال سرویس آوای انتظار تلفن ثابت و ارسال پیامک با تلفن بود.

جیرینگ یا سامانه پرداخت اینترنتی مبتنی بر موبایل، یک سامانه الکترونیک جدید خدماتی بوده که با ترکیب قابلیت‌ بسترهای اینترنتی و تلفن همراه، نسبت به ایجاد درگاه امن پرداختی، تهیه و عرضه شده است.

از مزایای جیرینگ می‌توان به بی‌نیاز بودن به اینترنت طی مرحله پرداخت بهای محصول در هر نقطه تحت پوشش شبکه همراه اول با قابلیت تله‌پرداز، رفع نگرانی امنیتی ناشی از سرقت اطلاعات کارت بانکی، جلوگیری از سوء‌استفاده اطلاعات و نیز سهولت و سرعت در پرداخت وجه و سفارش محصولات اشاره کرد.

اکنون فروشگاه‌های مجازی دارای سامانه پرداخت اینترنتی مبتنی بر موبایل جیرینگ شامل شهروند، زنبیل، مدیسه، گلدان، تیوال، شهر کتاب، ایران سرور، گوشی شاپ، رند، شادیاب، شبکه مترجمان ایران و رایا 24 می‌شود.

کمی آن‌سوتر ایرانسل، رایتل و همراه اول هر کدام به صورت جداگانه سالن‌هایی را به خود اختصاص داده و تمام امکانات و دستاوردهای جدیدشان را به نمایشگاه آورده بودند.

ایرانسل مثل سابق سالن شماره 27 و غرفه‌های فضای باز را زردپوش کرده بود و پلتفرم M2M مهم‌ترین دستاورد این اپراتور در کنار تمام سرویس‌ها و خدماتش در این نمایشگاه بود.

در این پلتفرم به جای این‌که هر سازمان یا شرکتی برای خودش زیرساخت و تجهیزاتی را فراهم کند، می‌تواند از پلتفرم M2M ایرانسل استفاده کند.

در این پلتفرم هر نوع دستگاهی فقط با داشتن سیمکارت ایرانسل در هر زیرساخت ارتباطی اعم از دیتا، اس‌ام‌اس، ussd و voice می‌تواند روی این زیرساخت حضور داشته باشد.

این پلتفرم در واقع یک ابر (کلاود) است که هر نوع دستگاهی را می‌توان با یک ماژول ارتباطی و سیمکارت ایرانسل به این شبکه متصل کرد. برای مثال می‌توان کولر خانه را به این سیستم متصل و آن را از راه دور کنترل کرد.

این پلتفرم همان مبحث اینترنت اشیاست. در یک سوی این سیستم شرکت‌ها و سازمان‌ها هستند و در سوی دیگر دستگاه‌ها.

به گفته کریم‌بیگی، مدیر روابط عمومی ایرانسل، صد میلیارد تومان سرمایه‌گذاری روی زیرساخت ارتباطی اینترنت اشیا از سوی اپراتور دوم کشور صورت گرفته است.

شاید سرمایه‌گذاری بزرگ و توجه ایرانسل به این فناوری بود که باعث شد فیروزآبادی در افتتاحیه تلکام در مورد اینترنت اشیا صحبت کند و آینده را از آن IoT بخواند.

دیگر محصول قابل توجه در این نمایشگاه خودروی هوشمند بود که به اینترنت نسل چهارم متصل است. ایرانسل ماژول خاصی برای خودروها آورده بود که در یک سر به خودرو و در سر دیگر به اینترنت متصل می‌شود.

این ماژول هوشمند قابلیت نصب روی بیشتر مدل‌های خودرو را دارد و برای مثال نیاز به تعویض روغن موتور را به اطلاع سرویس‌کار و راننده می‌رساند تا این کار به سرعت انجام شود.

همچنین این سیستم با تمام شدن بنزین نزدیک‌ترین پمپ بنزین را به راننده اعلام می‌کند یا با عبور از جلوی مراکز تفریحی و رفاهی تخفیف‌ها و طرح‌های ویژه را به راننده اطلاع می‌دهد. گفتنی است این سیستم از پلتفرم اندروید استفاده می‌کند.

همراه اول نیز با یک سالن اختصاصی و حضور در فضای باز حاضر شده بود. اپراتور اول تلفن همراه کشور با اختصاص فضایی بیش از 2500 مترمربع به غرفه‌های خود، بزرگ‌ترین حضور نمایشگاهی را در تلکام امسال داشت.

همراه اول در این نمایشگاه با شعار «یه همراه پرسرعت» در سالن اختصاصی 7 و فضاهای باز، با رویکرد ارائه خدمات نسل‌های 3 و 4 تلفن همراه، آخرین دستاوردها، محصولات و خدمات نوین خود را عرضه کرده بود.

در روز نخست نمایشگاه همراه اول از سامانه پرداخت جیرینگ رونمایی کرد. این سامانه این امکان را به مشترکان می‌دهد تا از هر نقطه جغرافیایی تحت پوشش شبکه همراه اول، بدون نیاز به اینترنت، نسبت به پرداخت فاکتور خرید انجام شده اقدام کنند.

مهندس صدوقی، مدیرعامل همراه اول با تاکید بر توسعه و تنوع خدمات پرداخت الکترونیک افزود: توسعه پرداخت الکترونیک در چشم‌انداز 1404 نیز تاکید شده است؛ طوری که تقویت آن می‌تواند به اقتصاد کلان کشور کمک کرده و رشد اقتصادی کشورمان را افزایش دهد.

رایتل هم در سالن‌های 8 و 9 و 25 به صورت اختصاصی حاضر شده بود و دستاوردهایش برای تلکام بیشتر سرویس‌های سازمانی بود تا مصرف‌کننده نهایی.

این اپراتور برای مشترکان خود و دیگر بازدیدکنندگان از نمایشگاه، هدایایی را در نظر گرفته بود. اولین بسته تخفیفی ویژه تلکام، اهدای سیمکارت دیتای رایتل با تخفیف استثنایی به مراجعه‌کنندگان غرفه این اپراتور بود به صورتی که با ارائه کارت ملی توسط مشترک، فرآیند ثبت‌نام و فعال‌سازی سیمکارت در محل نمایشگاه انجام می‌شد.

اهدای تخفیف 50 درصدی برای خرید سیمکارت اعتباری رایتل همراه هدایای یک‌ماهه از دیگر خدمات اپراتور سوم برای تلکام 2015 بود.

از دیگر شرکت‌کننده‌های مطرح در تلکام می‌توان بانک ملت، سازمان فضایی ایران، فناپ، زیمنس، مبین‌نت، کارینا، مگفا، پارک فناوری پردیس، مجتمع صنعتی رفسنجان، ایرانیان‌نت، دلسا، کارخانجات شهید قندی، هوآوی و ZTE را برشمرد.

تلکام کم‌شور

تلکام امسال برخلاف سال‌های گذشته کم‌حاشیه و در فضای نمایشگاهی کوچک‌تری برگزار شد و استقبال و حضور مردم پررنگ نبود، هرچند عرضه سیمکارت با شرایط ویژه از سمت اپراتورها خیلی‌ها را مجبور به ایستادن در صف‌های طولانی غرفه‌های فضای باز کرد.

برگزاری تلکام در کنار نمایشگاه آب و فاضلاب، کاهش تعداد سالن‌ها و غرفه‌ها و قرق شدن نمایشگاه از سوی اپراتورها و بنیه کم‌ مالی شرکت‌های مخابراتی خصوصی را می‌توان از دلایل استقبال نه‌چندان گرم از این رویداد برشمرد.

شاید بد نباشد تلکام شانزدهم را در انحصار مخابرات و اپراتورها و شرکت‌هایی که بن‌مایه دولتی دارند خواند که شرکت‌های خارجی نیز حضور تمام و کمالی در آن نداشتند.

با همه این تفاصیل، نمایشگاه تلکام یکی از منظم‌ترین رویدادهای کشور است که هر سال در زمان و مکانی مشخص با غرفه‌هایی که به درستی دسته‌بندی شده‌اند، برگزار می‌شود.

از وعده‌هایی که طی این سال‌ها در تلکام داده شده و اختلاف بین بزرگان شرکت‌کننده در این مراسم که بگذریم، برگزاری نمایشگاه فارغ از برند یا موضوع آن فرصتی است برای بازیگران آن صنعت تا آخرین دستاوردهای خود را به نمایش بگذارند.

برای مثال هر کدام از نمایشگاه‌های فناوری اطلاعات که در دنیا برگزار می‌شود به یک دستاوردی شهرت دارد و جدیدترین محصولات سازنده‌ها را در آنجا می‌توان یافت.

در حالی‌که در نمایشگاه تلکام ادعای فراکشوری و بین‌المللی بودن مطرح است (ردپای این تفکر را حتی در شماره سال نمایشگاه که به میلادی ذکر می‌شود هم می‌توان یافت)، اما کمتر دستاوردی در آن به چشم می‌خورد.

نمایشگاهی برای آینده

میان سخنرانی‌های روز افتتاح تلکام امسال صحبت‌های ناصرعلی سعادت، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور جالب توجه بود که گفت: نمایشگاه تلکام سال آینده با حذف تحریم‌ها پربارتر خواهد بود.

هرچند کار و مشکلات در دیگر حوزه‌های فناوری کشور از اینترنت پرسرعت گرفته تا مساله شبکه‌های اجتماعی و تعرفه‌ها وجود دارد، سعادت صحبت‌هایش را با استناد به گزارش سیسکو از تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت در ایران آغاز کرد و در نهایت به اهمیت مبحث اینترنت اشیا پرداخت.

او با ابراز خوشحالی از مذاکرات هسته‌ای این فرصت را برای صنعت فاوای کشور مغتنم برشمرد و اظهار کرد دولت، حاکمیت و بخش خصوصی در کنار هم با همدلی و همکاری باید از این فرصت استثنایی در صنعت فاوا بهره‌برداری کنند.

این گفته‌ها در حالی از زبان سعادت مطرح شد که دو متولی بزرگ فناوری کشور یعنی وزارتخانه ارتباطات و شرکت مخابرات ایران همچنان بر سر مسائلی نظیر ارتقای تعرفه مکالمات تلفنی با‌هم در تعارض هستند.

با این حال دیدار جهانگرد، معاون وزیر ارتباطات و اسدالله دهناد، سرپرست شرکت مخابرات ایران اتفاق مثبتی بود که در روز دوم رخ داد و می‌تواند نویدبخش آینده‌ای باشد که صلح و صفا جایگزین شکاف‌ها شود.

دیباچه‌ای بر تلکام

با توجه به نقش پراهمیت و ارزنده ارتباطات و فناوری اطلاعات در عصر حاضر و از سوی دیگر جایگاه ویژه و مهم برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی در تبادل اطلاعات فنی و بازرگانی و آشنایی صاحبان صنایع، پژوهشگران و دست‌اندرکاران با آخرین دستاوردهای صنعتی و فناوری روز جهان و همچنین به منظور معرفی توان توسعه و توانمندی‌های کشور در زمینه این صنعت برگزاری سالانه نمایشگاه بین‌المللی صنایع مخابرات، ارتباطات و فناوری اطلاع‌رسانی (ایران تلکام)، به صورت تخصصی و بین‌المللی از سال 1379 آغاز شد و ادامه یافت؛

نمایشگاهی تخصصی که هدف از برپایی آن به نمایش گذاشتن دستاوردهای مخابراتی و ارتباطی داخل و خارج کشور بوده و مکانی است تا شرکت‌های دولتی و خصوصی اطلاعات فنی و بازرگانی را تبادل کنند، ضمن این‌که محلی باشد برای آشنایی صاحبان صنایع و پژوهشگران و دست‌اندرکاران با آخرین دستاوردهای صنعتی و فناوری روز.

رامین فتوت - کلیک