جمهوریخواهان دبه کردند

گرچه ۵۸ سناتور که عمدتا جمهوریخواه بودند، روز پنجشنبه خواهان آغاز رای‌گیری درباره برجام شدند اما ۴۲سناتور دموکرات و مستقل با آغاز رای‌گیری درباره طرح مذکور مخالفت کردند. رئیس‌جمهور آمریکا با صدور بیانیه‌ای ناکامی جمهوریخواهان را «یک پیروزی برای دیپلماسی، منافع ملی آمریکا و امنیت جهان» توصیف کرد. او در بیانیه خود بار دیگر اتهاماتی را متوجه کشورمان کرد که مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در واکنش به آن، دولت آمریکا را در محاصره صهیونیست‌ها توصیف کرد.

شکایت از اوباما، حربه دیگر تندروها علیه برجام

با وجود شکست مخالفان برجام در کنگره، سناتور میچ مکانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه در سنا، بار دیگر خواهان انجام رای‌گیری شده اما هنوز روشن نیست این تلاش وی به نتیجه برسد. او «کارشکنی» دموکرات‌ها را یک «تراژدی» توصیف کرده و گفته «ما هفته آینده دوباره به این مساله خواهیم پرداخت تا ببینیم شاید کسانی باشند که بخواهند نظرشان را عوض کنند.» اما سناتور دیک دربین، از سناتورهای ارشد دموکرات در یک کنفرانس خبری خطاب به رهبری جمهوریخواهان گفت: «شما اگر خواستید می‌توانید ده بار دیگر هم خواهان رای‌گیری شوید، اما چیزی تغییر نخواهد کرد.»

از طرف دیگر، رهبری جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا تصمیم گرفته رای‌گیری بر سر پیش‌نویس طرح انتقادی را کنار بگذارد و در عوض چند طرح دیگر از جمله «طرح حمایت از توافق» را به رای بگذارد تا دموکرات‌های کمتری به توافق رای مثبت بدهند. جمهوریخواهان همچنین قصد دارند طرح منع دولت از لغو تحریم‌های ایران را به رای بگذارند. جان بینر، رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان پنجشنبه هشدار داد که احتمال دارد بر سر توافق هسته‌ای از باراک اوباما به دادگاه شکایت کند. مجلس نمایندگان روز پنجشنبه طرحی را تصویب کرد که می‌گوید باراک اوباما به طور کامل مفاد توافق هسته‌ای را به کنگره ارائه نکرده است.

منظور اصلی جمهوریخواهان متن توافق‌های محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران است که به کنگره تحویل داده نشده است. جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان همچنین در نظر دارند طرحی را به تصویب برسانند که باراک اوباما را از لغو تحریم‌های ایران منع می‌کند.

آینده برجام؛ اجرای تعهدات یا بهانه برای نفوذ؟

با وجود عبور برجام از سدی دیگر، حالا سوال اینجاست که آینده اجرای این توافق و مناسبات میان تهران و واشنگتن به کدام‌سو خواهد رفت؟ حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل در همین رابطه می‌گوید: اگر آمریکا در برجام عملکرد مثبتی داشته باشد و به تعهداتش عمل کند، می‌توان انتظار داشت دیگر مشکلات موجود در روابط تهران و واشنگتن، مرحله به مرحله برطرف شود.

این کارشناس مسائل بین‌الملل، جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای را یک نقطه عطف دانسته و در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: باید منتظر ماند و دید در صورت اجرایی شدن برجام آیا طرف مقابل به تعهداتش از جمله رفع تحریم‌ها پایبند می‌ماند که اگر این گونه شود، می‌توان به حل دیگر مشکلات در آینده امیدوار بود اما در غیر این صورت دیوار بی‌اعتمادی، از شرایط فعلی هم بلندتر خواهد شد.

وی با تاکید بر این‌که برجام یک گام اساسی است و مسیر جایگزینی ندارد، تاکید می‌کند: البته ملت ایران در اجرای برجام باید هوشیار باشد و راه‌های نفوذ را ببندد. باید به این نکته توجه داشته باشیم که حتی اگر توافق هم نمی‌کردیم، آمریکا از مسیرهای دیگری درصدد نفوذ به داخل کشور ما برمی‌آمد.

حمایت پروتوئیکای اروپایی از برجام

با وجود فشار تندروهای آمریکایی به دولت اوباما به‌دلیل دفاع از برنامه جامع اقدام مشترک، که در قالب تجمع جنبش تی‌پارتی، تبلیغات رسانه‌ای و لابی‌های سیاسی صورت می‌گیرد، فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور فرانسه، دیوید کامرون، نخست‌وزیر انگلیس و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان رهبران سه کشور اروپایی حاضر در مذاکرات، روز پنجشنبه در یادداشتی که در روزنامه واشنگتن‌پست منتشر شد ضمن تشریح دلایل خود برای دفاع از توافق هسته‌ای از کنگره آمریکا خواستند از این توافق حمایت کند.