روایت‌های رزمنده سینمایی

به گزارش جام جم، 33 سال پیش در چنین روزی خرمشهر پس از 578 روز اشغال، آزاد شد و تقویم رسمی کشورمان را به نام روز مقاومت، ایثار و پیروزی مزین کرد. بسیاری از مردم ساعت 14 سوم خرداد سال 61 را خوب به یاد دارند؛ همان لحظه‌ای که گوینده‌ای به‌نام محمود کریمی علویجه با صدایی پر از شور و عشق و ایمان و امید، یکی از خوش‌ترین خبرهای دوران جنگ تحمیلی و حتی فراتر تاریخ این سرزمین را خواند و گفت: شنوندگان عزیز توجه فرمایید، شنوندگان عزیز توجه فرمایید. خرمشهر، شهر خون، آزاد شد.اما این شوروحرارت ناشی از واقعه‌ای با این میزان اهمیت و شکوه فقط در چند فیلم بازتاب‌هایی داشته است و سینمای ایران نتوانسته آن‌طور که باید دینش را به سوم خرداد ادا کند. اگر از انگشت‌شمار آثار در این زمینه همچون روز سوم، سفر سرخ ـ ساخته به نمایش درنیامده حمید فرخ‌نژاد ـ، سرزمین خورشید، بلمی به سوی ساحل، کیمیا و دوئل بگذریم، کمتر فیلمی به قصه‌های پرشمار آزادسازی خرمشهر و نمایش رشادت‌ها و جانفشانی‌های رزمنده‌های ایران در آن زمان اعتنایی جدی داشته است.

در عین حال سینماگرانی هم بوده و هستند که به همان اندازه‌ای که سربازان ایرانی در جبهه‌های حق علیه باطل حضور داشتند، روی پرده سینما و در قاب تلویزیون جنگیده‌اند و نقش بسزایی در انعکاس تلاش‌های رزمنده‌ها داشته‌اند. همان‌طور که حاتمی‌کیا و درویش و ملاقلی‌پور و امثال آنها را می‌توان سرداران سینمای جنگ نامید، اصغر نقی‌زاده را هم می‌شود با عنوان رزمنده سینمای دفاع مقدس خطاب کرد.بازیگری که با دغدغه‌ای مثال‌زدنی بارها در فیلم‌ها به نقش رزمنده‌ها و مردان بی‌ادعای جنگ جان بخشیده و خاطرات خوش دلاورمردان ایرانی را زنده کرده است. نقی‌زاده به بهانه نقش‌آفرینی‌های فراوانش در عرصه سینمای جنگ و دفاع مقدس و به مناسبت روز آزادسازی خرمشهرـ به‌عنوان یکی از نقاط عطف دوران جنگ تحمیلی ـ مهمان برنامه هفت شد و با محمود گبرلو به گفت‌وگویی شیرین و دوست‌داشتنی نشست. گبرلو در ابتدای این گفت‌وگو، ضمن تبریک به مناسبت سوم خرداد (روز آزادسازی خرمشهر) همه هنرمندان را مدیون و وامدارخون شهدا و دلاوری‌هایشان دانست و گفت: به همه قهرمانان دفاع مقدس، بخصوص کسانی که در آزادسازی خرمشهر شرکت داشتند، درود می‌فرستم.او درخصوص فیلم‌های دفاع مقدس نیز بیان کرد: فیلمی که به آرمان‌ها و اعتقادات و ارزش‌های یک جامعه بپردازد، قطعا مورد توجه قرار می‌گیرد؛ مانند فیلم‌های دفاع مقدسی که در سال‌های گذشته ساخته شده است.

اصغر نقی‌زاده هم از حضورش در فیلم‌های دفاع مقدسی اظهارخوشنودی کرد و گفت: مردم با دیدنم در کوچه و خیابان به یاد رزمنده‌ها و جنگ می‌افتند.

بازیگر فیلم‌های «معراجی‌ها» و «از کرخه تا راین» درباره شروع کار هنری خود نیز توضیح داد: کار هنری را از تئاتر در آموزش و پرورش شروع کردم و اولین کارم در سینما را هم در سال 61 با فیلم «توبه نصوح» و با همکاری در پشت صحنه، شروع کردم. نخستین باری هم که جلوی دوربین سینما رفتم، در فیلم «مهاجر» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا بود.

نقی‌زاده در پاسخ به این پرسش که چگونه به این موقعیت و مرحله رسیده نیز گفت: در زمینه بازیگری مدیون استادان بزرگی چون خسرو شکیبایی، پرویز پرستویی و رضا کیانیان هستم. بازیگر سریال‌های وضعیت سفید و رقص پرواز درباره دلایل باورپذیر بودنش در بازی‌ها هم بیان کرد: یکی از این دلایل این است که نقش‌ها براساس شخصیت واقعی خودم نوشته می‌شود. دلیل دیگر آن هم حس و حالی است که خودم در کارها و بازی‌ها دارم. من با هر نوع کارگردانی کار می‌کنم و در این مورد مشکلی ندارم.

نقی‌زاده درباره وضعیت امروز سینمای ایران هم گفت: سینمای ایران تابع سیاست‌های کلان فرهنگی است، اگر سیاست در مرحله‌ای برای تولید آثار دفاع مقدس باشد، به اصغر نقی‌زاده‌ها کار داده می‌شود و اگر به سمت فیلم‌های اجتماعی و پرفروش حرکت کند، افرادی مثل ما بیکار می‌شوند.او در همین خصوص افزود: مدت چهار سال است که بیکارم و آخرین فیلمی که کار کردم «سلام بر فرشتگان» در سال 90 بود.

نقی‌زاده درباره دلایل ماندن در سینما هم گفت: دلایل لازم در این زمینه نادیده گرفتن شهرت، پول، داشتن رفتار حرفه‌ای و همواره آموختن است. به نظرم بهترین درس برای کارگردان و بازیگر دیدنِ فیلم است.این بازیگر فیلم‌های دفاع مقدسی در پایان گفت: مدت‌هاست به جشنواره فیلم فجر نمی‌روم، چون کارت ورود به این رویداد را ندارم و اصلا دعوت نمی‌شوم! البته شاید عضو نبودنم در خانه سینما دلیل این امر باشد.

اما برنامه اخیر «هفت» به جز گفت‌وگو با اصغر نقی‌زاده، میزگردی را هم به بررسی وضعیت فیلمنامه در سینمای ایران اختصاص داد که طی آن همایون اسعدیان، شادمهر راستین، طهماسب صلح‌جو و محمدتقی فهیم درخصوص این مقوله مهم عرصه سینما به بحث و گفت‌وگو پرداختند.

علی رستگار / گروه فرهنگ و هنر