چرخش مواضع آمریکا به سود دمشق یا تل‌آویو

این تغییر موضع مقامات آمریکا که از آن به چرخش مواضع واشنگتن تعبیر شده، با واکنش‌های متفاوتی همراه شده است؛ سخنگوی کاخ سفید خواسته آن را توجیه و تغییر مواضع آمریکا را کتمان کند، دولت انگلیس بر موضع لندن مبنی بر سوریه بدون اسد تاکید کرده است و در رسانه‌های منطقه نیز دیدگاه‌های مختلفی مطرح شده است اما چه چیزی باعث این تغییر موضع ولو ناچیز آمریکایی‌ها شده و آقای کری به دنبال مذاکره بر سر چه چیزی با دولت سوریه است؟ چه نگرانی و تحولی آمریکا را به این نتیجه‌گیری رسانده است؟

جدای از این‌که بحران نزدیک به 1500 روزه سوریه اکنون به چالشی اساسی برای آمریکا و برخی از متحدان منطقه‌ای آنها بدل شده، به نظر می‌رسد تحولات میدانی در سوریه خصوصا در جبهه جنوب و مناطق پیرامونی بلندی‌های جولان، باعث نگرانی جدی آمریکا و رژیم صهیونیستی شده و آنها را به تکاپو و چاره‌جویی انداخته است.

تمرکز عملیات ارتش و نیروهای مردمی سوریه و نیروهای حزب‌الله در منطقه قنیطره که از آن به عنوان عملیات انتقام شهدای قنیطره یاد می‌کنند نه‌تنها سیطره این نیروها را بر منطقه جنوب به همراه خواهد داشت که باعث مسدود شدن مرزها با خاک اردن و استقرار نیروهای مقاومت در منطقه مشرف به نوار مرزی بین دو منطقه جولان اشغالی و جولان آزاد شده است بنابراین رژیم صهیونیستی در جبهه دیگری با کابوس محور مقاومت مواجه و شرایط دشوارتری برایش فراهم می‌شود.

از این رو تغییر تاکتیکی مواضع آمریکا نه از سر اهداف بشردوستانه و برای پایان یافتن بحران انسانی به‌وجود آمده در سوریه است، که برای پیدا کردن راهی برای نجات رژیم صهیونیستی از کابوس یادشده است.

از نگاه مقامات آمریکایی که حالا بهتر از هر زمان ممکن به بقای بشار اسد اعتقاد دارند و تمام آنچه در چهار سال گذشته ریسیده‌اند پنبه شده است، حضور مستقیم مستشاران ایرانی در کنار حزب‌الله و نیروهای سوری در مرزهای رژیم صهیونیستی بسیار مخاطره‌آمیز است و معادله سختی را برای تامین امنیت اسرائیل بوجود آورده است؛ خصوصا این‌که ایران بر مسلح شدن کرانه باختری هم تاکید دارد، از این‌رو رفتن به سوی بشار اسد و مذاکره و شاید هم معامله با او برای کاهش تهدیدات علیه رژیم صهیونیستی شاید بهترین گزینه ممکن برای آمریکا و رژیم صهیونیستی باشد تا بتوانند از طریق اعمال فشار بر دولت سوریه و چانه‌زنی با بشار اسد به امنیت رژیم صهیونیستی کمک کنند. موید این نظر، واکنش نشان ندادن مقامات رژیم صهیونیستی به اظهارت جان کری است.

ضمن این‌که تفاهم آمریکا با دولت ترکیه برای آموزش تروریست‌های مخالف دولت سوریه و آغاز این طرح در ترکیه را باید گام نخست برای تشدید فشار بر بشار اسد دانست تا در گام بعدی یعنی مذاکره که اکنون مطرح شده، بتوانند بشار اسد را به مذاکره واداشته و از او حسب توافقات قبل از آغاز بحران سوریه، برای رژیم صهیونیستی امنیت بخرند.

اتفاقا موضوع درخواست مذاکره از سوی آمریکا در ماه‌ها و هفته‌های اخیر از طریق فرستادگان یا طرف‌های ثالث به صورت مخفیانه دنبال شده است.

به هر حال موضعگیری جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا فقط هم‌پیمان خود را شوکه نکرد، بلکه سرآغاز مرحله تازه‌ای از مذاکره سیاسی است که فرستاده آمریکا در ششم آوریل آتی برای مشارکت در طرح روسیه به منظور حل بحران سوریه به مسکو خواهد آورد زیرا روسیه از آمریکا پیشنهادی مبنی بر مشارکت در دومین نشست مشاوره‌ای دریافت کرده است؛ البته به شرط این‌که مقدمات برگزاری ژنو 3 در پایان تابستان آینده فراهم شود.

باوجود این باید گفت؛ اگر هدف آمریکا غیر از آن چیزی است که گفته شد و واقعا آمریکایی‌ها به دنبال پایان بحران سوریه هستند، پس لازم است در درجه نخست اعزام تروریست‌ها و حمایت مالی از آنها را متوقف کنند؛ به این معنا که به هم‌پیمانان عربستانی و نئوعثمانی‌ها فرمان دهند تا فعالیت‌‌های تروریستی خود در خاک سوریه را کاملا متوقف کنند و در گامی دیگر از دخالت در امور سوریه دست بردارند و تصمیم در مورد سوریه را به خود مردم سوریه بسپارند، والا اگر به خرید امنیت برای رژیم صهیونیستی می‌اندیشند، اکنون با کارنامه‌ای که در بحران سوریه و منطقه دارند، خیلی نباید امیدوار باشند.

دکتر رضا واعظی - کارشناس مسائل سیاسی