آیا آمریکا میز مذاکرات را ترک می‌کند؟

بیش از یکسال است که گفت‌و‌گوهای هسته‌ای ایران و 1+5 با محوریت گفت‌وگوی ایران و آمریکا جریان دارد و هر بار که گفت‌وگوها انجام شده از پیشرفت خبر داده شده و البته موانعی که همچنان باقی است سخن به میان آمده است.

جمهوری اسلامی ایران با ورود به گفت‌وگوهای تازه با شیوه‌ای متفاوت از قبل این سیاست را دنبال کرده است تا ضمن حفظ دستاوردهای هسته‌ای صلح آمیز خود که همواره مورد تردید آمریکا و دیگر همپیمانان او بوده است، ثابت کند که فعالیت‌های هسته‌ای‌اش صلح آمیز است و ادعاهای آمریکا و رژیم صهیونیستی مبنی بر رویکرد ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای دروغی بیش نیست.

اما همواره آمریکایی‌ها و سران رژیم اسرائیل تلاش بسیاری داشته‌اند که نشان دهند ایران در پی ساخت سلاح هسته‌ای است اما هیچگاه نتوانستند این ادعای خود را ثابت کنند.

آمریکایی‌ها در جریان گفت‌وگوهای هسته‌ای و پس از توافق اولیه ادعا کرده‌اند که ایران با توافق هسته‌ای مهار می‌شود و امنیت اسرائیل هم در پس این توافق تأمین خواهد شد ضمن این که صلح جهانی هم دیگر به خطر نخواهد افتاد.

همه این اتهامات در حالی مطرح شده و می‌شود که هر آنچه به ایران اتهام زده می‌شود مصداق خود آمریکایی‌ها و رژیم صهیونیستی است که دارای صدها کلاهک هسته‌ای هستند.

اسرائیل هیچ یک از پیمان نامه‌ها و قوانین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را امضاء نکرده و اجرا نمی‌کند و در سایه حمایت‌های آمریکا به گسترش فعالیت‌های غیر صلح آمیز هسته‌ای خود ادامه می‌دهد.

در حالی که قرار است از 24 تا 29 اسفند ماه گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و 1+5 در سوئیس ادامه یابد تا موانع سیاسی برای رسیدن به یک توافق جامع و کامل برداشته شود، دکتر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان از بر طرف شدن مسائل فنی موضوع هسته‌ای ایران خبر داده است.

علی اکبر صالحی که برای مسائل فنی به تیم مذاکره کننده هسته‌ای پیوسته است، گفت‌وگوهای طولانی با وزیر انرژی آمریکا داشته است.

ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا آنگونه که گفته می‌شود از اساتید سابق دکتر صالحی هم بوده است و البته گفته می‌شود که در مسائل فنی، وی حرف آخر را می‌زند.

با توجه به این که بر اساس گفته‌های دکتر صالحی که بن بست‌های فنی توافق هسته‌ای رفع شده است، می‌توان متصور بود که گام مهمی برای رسیدن به توافق نهایی و جامع برداشته شده است، اما سیاسیون 1+5 به ویژه آمریکا گامی را برای نهایی شدن توافق بر نمی‌دارند.

جان کری پس از پایان گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران در سوئیس گفته است که آمریکا عجله‌ای برای رسیدن به توافق نهایی با ایران ندارد.

این سخن شاید پیام تمدید گفت‌وگوهای هسته‌ای را در خود مستتر داشته باشد. وزیر خارجه آمریکا همچنین گفته است که توافق هسته‌ای با ایران موضع واشنگتن نسبت به ایران را تغییر نمی‌دهد.

مهمترین نکته‌ای که اکنون مطرح است، پایداری توافق احتمالی است که میان ایران و 1+5 انجام خواهد شد.

محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در گفت‌وگویی با هفته نامه «صدا» گفته است: «توافق احتمالی قدرت‌های جهانی و ایران بر سر برنامه اتمی در یک قطعنامه فصل هفتمی منشور ملل متحد مورد تأیید قرار می‌گیرد و در نتیجه به یک توافق بین‌المللی و الزام آور برای همه دولت‌ها تبدیل می‌شود.»

بر همین اساس ظریف در پاسخ به این سئوال که آیا توافق احتمالی به صورت یک معاهده بین المللی امضاء خواهد شد، گفت: «من به شورای امنیت و نقشی که آن نهاد می‌تواند در این زمینه ایفاء کند اشاره کردم.»

با توجه به این که کنگره آمریکا اکنون در دست جمهوری‌خواهان است و از دوران ریاست جمهوری اوباما هم کمتر از دو سال باقی مانده و جایگزین او هم که یک دموکرات است، از حزب جمهوری خواه خواهد بود، در صورت توافق هسته‌ای باید در انتظار بازنگری در سیاست‌های دولت جمهوری خواهد بر سر توافق احتمالی هسته‌ای با ایران باشیم.

با توجه به این که اعضای گروه 1+5 همگی به جز آلمان از اعضای اصلی و دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند و برخی تحریم‌ها علیه ایران در این شورا به تصویب رسیده است در صورت توافق جامع و نهایی موضوع هسته‌ای ایران باید از دستور کار شورای امنیت هم خارج شود و تحریم‌هایی که این شورا علیه ایران تصویب کرده باید لغو شود.

این اتفاق می‌تواند یکی از تضمین‌های مهم برای جمهوری اسلامی ایران باشد که کشورهای عضو 1+5 به ویژه آمریکا نتوانند توافق را به هم بزنند.

تصویب توافق هسته‌ای با ایران در شورای امنیت سازمان ملل همه کشورها را موظف می‌کند تا از آن تبعیت کنند.

اما در همین حال رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه‌ای گفت اگر توافق هسته‌ای قابل قبولی در میان نباشد واشنگتن از مذاکرات خارج خواهد شد.

در واقع اوباما تهدید به ترک گفت‌وگوهای هسته‌ای کرده است در حالی که از متن مذاکرات اخباری مبنی بر توافق به گوش می‌رسد.

رئیس جمهوری آمریکا در گفت‌وگو با سی بی‌ اس گفته است؛ «اگر توافق هسته ایران با غرب توافق قابل قبولی نباشد، واشنگتن از این گفت‌و‌گو‌ها خارج می‌شود.خبر خوب این است که ایران مفاد توافقنامه را در مدت برگزاری مذاکرات رعایت کرده است. می‌دانیم که در خاک ایران چه می‌گذرد و می‌دانیم که برنامه هسته‌ای خود را گسترش نداده‌اند. بنابراین در جریان این گفت‌و‌گو‌ها چیزی از دست نداده‌ایم.»

اما نقش بچه خرابکار را در روند گفت‌وگوهای هسته‌ای میان ایران و 1+5 همچنان فرانسه بازی می‌کند. این کشور که قراردادهای اقتصادی زیادی از جمله در زمینه خودرو با ایران دارد و پس از توافق اولیه هم به سرعت دوباره وارد بازار خودروی ایران شد، یک بار بازی مذاکرات که می‌رفت به نتیجه برسد، خراب کرد که البته شاید بتوان گفت که در آن زمان بهترین کار را انجام داد چون توافق آن زمان قرار بود دو مرحله‌ای باشد که با تدبیر رهبر معظم انقلاب این توطئه آمریکایی‌ها و غربی‌ها هم خنثی شد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای خط مشی گفت‌وگوهای هسته‌ای را تعیین کردند و گفتند که توافق باید در یک مرحله باشد.

اما فرانسه با گرد هم آوردن وزرای خارجه کشورهای غربی عضو 1+5 در پاریس سعی کرد یک محور فشار دیگر در آستانه پایان زمان گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران ایجاد کند. این نشست بدون حضور وزرای خارجه روسیه و چین برگزار شد.

برخی رسانه‌های غربی حتی احتمال داده‌اند که در صورت دستیابی به توافق نهایی، فرانسه آن را امضا نکند و در صورت امضا نکردن توافق هسته‌ای از سوی یکی از اعضای 1+5 آن توافق نامه وجهه قانونی نخواهد داشت.

رژیم صهیونیستی هم که تلاش‌های زیادی را برای مانع تراشی بر سر گفت‌وگوهای هسته‌ای انجام داده است، در کنار برخی کشورهای عربی منطقه که هم پیمان آمریکا هستند، از توافق هسته‌ای با ایران در پی اهداف خود است.

نفوذ و تأثیر ایران در منطقه، جمهوری اسلامی را به یک قدرت منطقه‌ای تبدیل کرده و اکنون این اقتدار سیاسی و نظامی باعث انفعال سران مرتجع کشورهای عربی شده است. آنها سعی دارند تا یک جبهه متحد علیه ایران ایجاد کنند در حالی که دانسته یا ندانسته در راهی قدم بر می‌دارند که رژیم صهیونیستی آن را ایجاد کرده است.

در واقع برخی سران کشورهای عربی منطقه دشمن اصلی جهان اسلام (اسرائیل)را رها کرده و با کشوری که در خط مقدم مبارزه با رژیم صهیونیستی قرار دارد، به دشمنی می‌پردازند.

چشم انداز توافق هسته‌ای با شرایطی که وجود دارد و دیده می‌شود، نه سیاه است نه سفید، اکنون شاید آسمان گفت‌وگوهای هسته‌ای خاکستری باشد اما این که در پایان سیاه خواهد شد یا سفید؛ باید تا فروردین 94 صبر کرد.

محمد صفری - جام جم آنلاین