شهری با تاکسی‌های لنگه به لنگه

در نگاه اول، همه تاکسی‌ها شبیه هم هستند و همه آنها وظیفه جابه‌جایی مسافر را برعهده دارند، ولی وقتی ریزتر به موضوع نگاه کنیم، برای هرکدام از تاکسی‌های رنگارنگ شهری، وظیفه‌ای جداگانه تعریف شده است.

در تعریف انواع تاکسی شهری، اول از همه باید دانست خودرویی که بین اعداد پلاکش، حرف «ت» وجود دارد، این خودرو به‌عنوان تاکسی در سازمان تاکسیرانی ثبت شده است. معمولا بالای حرف «ت» هم کلمه تاکسی با حروف لاتین نوشته می‌شود.

اما برای تاکسی‌های برونشهری، کامیون‌ها، وانت‌ها و اتوبوس‌هایی که به یکی از نهادهای دولتی وابسته هستند، بین اعداد پلاک‌ها حرف «ع» به چشم می‌خورد که به معنی خودروی عمومی است.

تاکسی‌ها از نظر رنگ‌بندی هم انواع مختلفی دارند، به طوری که امروز در خیابان‌های شهرها از تاکسی‌های سفید و نارنجی و زرد گرفته تا سفید و مشکی و خاکستری پیدا می‌شود.

خبر جالب این‌که‌ محسن صالحی، مدیر روابط عمومی سازمان تاکسیرانی پایتخت در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید‌ قرار است رنگ همه تاکسی‌های شهر تهران به زرد تغییر کند و حتی تاکسی‌های جدیدی که به متقاضیان ارائه می‌شود نیز همه زردرنگ باشد.

بنابراین باید توقع داشت رفته‌رفته بجز تاکسی‌های زردرنگ، تاکسی دیگری در سطح شهر باقی نماند.

کاربری تاکسی‌ها عوض نمی‌شود

درست است که حداقل در پایتخت کشور قرار است رنگ همه تاکسی‌ها به زرد تغییر کند، ولی قرار نیست کاربری انواع مختلف تاکسی‌ها عوض شود.

صالحی ضمن اعلام این موضوع به انواع و اقسام تاکسی‌های موجود اشاره و انواع تاکسی‌ها را در چهار دسته تقسیم می‌کند.

به گفته این مقام مسئول، اولین نوع تاکسی، خودروهای خطی است که مبدا و مقصد مشخص دارد. رنگ این خودروها معمولا سفید با نوار آبی است و در این نوع تاکسی‌ها، نرخ کرایه کاملا مشخص است.

نوع دوم تاکسی‌ها، خودروهای گردشی است که معمولا رنگ سفید با نوارهای نارنجی دارد. در این تاکسی‌ها، مبدا و مقصد مشخص نیست و راننده می‌تواند در هر مسیر شهری به جابه‌جایی مسافر مشغول شود. استفاده از تاکسیمتر و وجود نرخ ورودی مسافر، نشانه بارز این تاکسی‌هاست؛ به طوری که راننده می‌تواند به ازای کوتاه‌ترین مسیر نیز مبلغ ورودی را از مسافر دریافت کند، با این توضیح که اگر مسافت طولانی‌تر شود، راننده باید با استفاده از تاکسیمتر و محاسبه طول مسیر از مسافر کرایه بگیرد.

نوع سوم تاکسی‌ها که صالحی به آن اشاره می‌کند، تاکسی‌های ویژه است که مبدایی مشخص ولی مقصدی نامعلوم دارد. تاکسی‌های فرودگاه، قطار، پایانه‌ها و هتل‌ها مثال‌هایی از این نوع تاکسی‌هاست. خودروهای سبز یا سفید با نوار زرد، مشخصه بارز بسیاری از این تاکسی‌هاست.

در تاکسی‌های ویژه باید با استفاده از تاکسیمتر از مسافر کرایه دریافت شود که البته این موضوع زیاد رعایت نمی‌شود. نکته مهمی که درباره این تاکسی‌ها وجود دارد، این است که آنها مجازند به‌صورت دربستی کار کنند و این کارشان هم کاملا قانونی است و مشکلی وجود ندارد.

در نوع چهارم تاکسی‌ها که به آن تاکسی‌های تلفنی یا بی‌سیم گفته می‌شود، باز هم مبدا و مقصد مشخصی وجود ندارد و فقط در برخی شرکت‌های تاکسیرانی، این تاکسی‌ها در محل‌هایی ثابت پارک می‌شوند و با شروع صبح در سطح شهر پخش می‌شوند.

در صورتی که مسافری به شرکت‌های تاکسیرانی زنگ بزند و تقاضای تاکسی داشته باشد، مرکز کنترل شرکت‌های تاکسیرانی با نزدیک‌ترین تاکسی که در آن منطقه می‌چرخد، تماس می‌گیرد و تاکسی در کوتاه‌ترین زمان‌ خود را به مسافر می‌رساند.

رنگ این خودروها معمولا سفید یا زرد با نوار مشکی است که آنها هم می‌توانند به صورت قانونی به شکل دربستی کار کنند، اما تاکسی‌های گردشی و خطی چنین اجازه‌ای ندارند.

نکته دیگری که مدیر روابط عمومی سازمان مدیریت تاکسیرانی تهران به آن اشاره می‌کند، بحث تفاوت رنگ بین برچسب کرایه انواع تاکسی‌هاست.

برای تاکسی‌های خطی تلاش شده برچسب کرایه آبی‌رنگ باشد. برای خودروهای گردشی، رنگ نارنجی انتخاب شده، برای تاکسی‌های گردشی رنگ سبز و برای تاکسی‌های تلفنی یا بی‌سیم نیز رنگ خاکستری.

این برچسب‌ها دورو هستند که در یک روی آن که در داخل خودرو دیده می‌شود، نرخ کرایه مشخص شده و روی دیگر برچسب‌های کرایه که در بیرون از خودرو دیده می‌شود، همان رنگ‌هایی که به آن اشاره شد.

تاکسی‌های سرویس مدارس و تاکسی‌های سرویس‌دهی به شهروندان در مراسم خاص هم نوع دیگری از تاکسی است که می‌توانند با مجوز سازمان تاکسیرانی به شهروندان خدمت کنند.

البته مجوز این گروه از تاکسی‌ها مقطعی است و باید برای تمدید قرارداد خود به سازمان تاکسیرانی مراجعه کنند؛ به طور مثال، راننده تاکسی‌هایی که تمایل دارند به عنوان سرویس مدرسه فعالیت کنند، باید هر سال به سازمان تاکسیرانی بروند و برای دریافت مجوز تاکسی مدارس اقدام کنند.

امین جلالوند ‌/‌ گروه جامعه