مردها بیشتر از زنان حماقت می کنند

این تحقیق با بررسی برندگان جایزه موسوم به "جایزه داروین" در بیست سال اخیر صورت گرفته است.

این جایزه به صورت طعنه آمیز به کسانی اختصاص می یابد که با دست زدن به اقدامی احمقانه ، باعث مرگ یا عقیم شدن خود می شوند و با حذف ژن خود از ذخیره ژنتیکی بشر، بقای دراز مدت نوع انسان را تضمین می کنند.

گزارشی که بر مبنای این تحقیق شوخ‌طبعانه منتشر شده، نشان داده است در بیست سال گذشته از ۳۱۸ برنده جایزه داروین، ۲۸۲ برنده مرد و فقط ۳۶ برنده زن بوده‌اند. به عبارت دیگر، نزدیک به ۸۹ درصد جوایز داروین به مردان رسیده است.

نشریه معتبر پزشکی بریتانیا، معمولا هر سال در شماره کریسمس گزارش هایی این چنین را که در قالب مقالات علمی اما با نگاهی طنزآلود تهیه شده اند، منتشر می کند.

در این گزارش جدید، محققان عنوان کرده‌اند که پژوهش آنها محدودیت‌هایی دارد از جمله اینکه ممکن است در انتخاب نامزدها و برندگان جایزه داروین نوعی جهت گیری وجود داشته باشد، از جمله اینکه زنان در بیشتر موارد، یک مرد را نامزد جایزه می‌کنند.

علاوه بر این نقش الکل را نمی توان در رفتارهای احمقانه نادیده گرفت. روشن است که در مصرف الکل و رفتارهای اجتماعی متعاقب آن بین دو جنس تفاوت وجود دارد و مردان بیش از آنان، مشروبات الکلی مصرف می کنند.

به گفته محققان، الکل باعث می شود مردان خود را "ضد ضربه" ببینند و باید پیامدهای منفی آن را در نظر گرفت. مثلا سه مرد در کامبوج تصمیم گرفتند که به یک میدان مین بروند و با نوشیدن هر یک جرعه مشروب، یک قدم جلوتر بروند و در نتیجه هر سه کشته شدند.

بررسی شرایط برندگان جایزه داروین نیز همین موضوع را تایید می کند. به عنوان نمونه، یکی از آنها مردی بود که برای رفتن به خانه سوار بر سبد چرخدار سوپرمارکت شد و سعی کرد با بستن چرخ به پشت یک قطار به خانه برگردد. البته او به خانه نرسید.

جایزه دیگر برای مردی بود که یک پاکت منفجر شونده را بدون تمبر کافی برای قربانی فرستاد، اما نامه برگشت خورد و خودش نامه را باز کرد.

در یک نمونه دیگر، دزدی سعی کرد مهار فولادی آسانسور را وقتی خود در آسانسور بود بدزد، اما موفق نشد چون آسانسور به زمین سقوط کرد.

جایزه داروین همچنین به دو مرد هلندی رسید که در حالت مستی در روتردام تصمیم گرفتند بین دو ریل راه‌آهن دراز بکشند با این فکر که قطار بدون آسیب زدن به آنها از رویشان رد می شود. یکی بین دو ریل خوابید و دیگری کنار یکی از ریل‌ها در فاصله‌ای نزدیک. اما کف قطار پایین‌تر و عرض آن بیشتر از آن چیزی بود که آن دو پنداشته بودند.

نظریه حماقت مذکر

با وجود برخی محدودیت‌ها در پژوهش مذکور، محققان می گویند آنچه شگفت انگیز است این است که مردان حاضرند به عنوان گذر از یک مرحله از زندگی به مرحله بعدی، برای کسب احترام اجتماعی یا فقط برای لاف زدن، خود را در معرض چنین خطرات غیر ضروری‌ای قرار دهند.

به عبارت دیگر روشن نیست که چرا یک جنس اینگونه و بر خلاف غریزه بقا، خود را به خطر می‌اندازد.

برای توضیح چنین رفتارهایی، نظریه معروف و طنزآمیز "حماقت مذکر" مطرح شده است.

بر اساس این نظریه، بسیاری از تفاوت‌های بین دو جنس از نظر رفتارهای پرخطر، بستری شدن در اورژانس و آمار مرگ را احتمالا فقط اینطور می توان توضیح داد که مردان گرایش بیشتری به مرتکب شدن کارهای احمقانه دارند.

به گفته محققانی که نتیجه تحقیق آنها اخیرا منتشر شده، "شواهد متواتر (anecdotal) در تایید این نظریه وجود دارند، اما تا به حال هیچ تحلیل سیستماتیکی در زمینه تفاوت دو جنس در خطر کردن احمقانه انجام نشده است".

برای این بررسی سیستماتیک خود مردان پیشقدم شدند.

فکر اصلی متعلق به بن لندرم، نوجوان ۱۵ ساله اهل نیوکاسل بود و محققان برای یافتن پاسخ این مسئله، بررسی برندگان جایزه داروین در بیست سال گذشته را آغاز کردند.

به این پژوهشگر جوان، پدرش دنیس که متخصص آمار است و دو پژوهشگر دیگر کمک کردند.

بن لندرم یکی از جوانترین افرادی است که تحقیقش در نشریه پزشکی بریتانیا منتشر شده است.

جایزه ای برای کارهای حماقت آمیز

کمیته داوران جایزه داروین برای انتخاب نامزدهای این جایزه بین حادثه و خطرپذیری احمقانه تفاوت قائل می شوند.

برای مثال؛ اگر کسی با اطمینان از اینکه اسلحه ای خالی است به سوی سر خود شلیک کند، اما اشتباه کرده باشد و خود را بکشد، این یک حادثه تلقی می شود، اما اگر کسی به سر خودش شلیک کند تا نشان دهد که اسلحه‌ای‌ پر است، این فرد شایسته دریافت جایزه داروین است.

در واقع برندگان جایزه کسانی بوده اند که اصلا خطر را ارزیابی نکرده بودند یا ارزیابی آنها از واقعیت بسیار مخدوش بوده است.

بین "خطر کردن احمقانه" با مثلا خطر ورزشهای پربرخورد یا چتربازی تفاوت کیفی وجود دارد.

خطر کردن احمقانه در واقع خطرپذیری نامعقول و بی معنی است، خطری که تن دادن به آن فایده‌ای ندارد یا فایده آن آنقدر ناچیز است که می توان از آن صرف نظر کرد. نتیجه هم در اغلب موارد بسیار منفی و مضر و غیرقابل برگشت است.

برای تفاوتی که بین زنان و مردان در خطر کردن دیده می‌شود، معمولا عوامل فرهنگی و اقتصادی-اجتماعی به عنوان عوامل زمینه ساز مطرح شده اند، اما این تفاوت از سالهای اولیه زندگی دیده می شود از این رو این تفاوت را نمی توان صرفا بر اساس عوامل فرهنگی و اجتماعی توضیح داد.

پژوهشگران تحقیق تازه هم به این نتیجه رسیده‌اند که نظریه "حماقت مذکر" شایسته توجه بیشتری است.

یکی از محققان می گوید از نتیجه تحقیق و تفاوت چشمگیر زنان و مردان شگفت زده شده اما همکاران خانم او "چندان متعجب به نظر نمی‌رسیدند، که خود گویای همه چیز است."(بی بی سی)