از زندگی من تا 11 انگشتر

شاید مایکل جردن سرآمد بازیکنانی مانند شکیل اونیل باشد که در سال‌های آغازین دهه 90 کتابی با نام «قوانین جردن» منتشر کرد که سال‌ها در صدر پرفروش‌ترین کتاب‌ها در بسکتبال دنیا بود.‌

جردن در این کتاب به اتفاقات فصل 91ـ90 تیم شیکاگو بولز در لیگ NBA اشاره دارد؛ فصلی که برای او و هم‌تیمی‌هایش بسختی گذشت، اما شیرینی قهرمانی در آن انگیزه بسیار خوبی شد تا مایکل جردن یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ بسکتبال را منتشر کند.

این کتاب در سال 1995 در300 صفحه و 200 هزار نسخه به فروش رسید. کتاب قوانین جردن مقدمه‌ای شد تا کتاب‌های دیگری از این ستاره بسکتبال حرفه‌ای به چاپ برسد، اما هیچ کدام از آنها موفقیت کتاب اول جردن را به همراه نداشت. جردن در این کتاب علاوه بر شرح زندگی‌اش پیش از رسیدن به NBA ، به دشواری‌های ورزش حرفه‌ای نیز اشاره می‌کند.

او در بخش‌هایی از کتاب خود انگیزه‌های روانی و مدیریت آن را در بازی‌های سخت با حریفان بازگو می‌کند و به تحلیل آن می‌پردازد.‌ مایکل جردن افسانه‌ای با تیم شیکاگو بولز شش عنوان قهرمانی NBA را از آن خود کرد، به طوری که جری کراس، مربی سابق شیکاگو می‌گوید مایکل جردن علیه همه وقایع تلخی که در زندگی‌اش افتاده بود مبارزه کرد و مبارزاتش را در میدان مسابقه و در بسکتبال نشان داد.‌

قهرمان افسانه‌ای بسکتبال در کتاب دیگرش به نام مایکل جردن: زندگی من، می‌نویسد: وقتی در سال 1977 دختری در مدرسه به من توهین نژادی کرد، عقایدم علیه سفیدپوستان زیاد شد و به طرف وی شیشه نوشابه پرت کردم.‌ من یک شورشی کامل بودم و برابر سفیدپوستان یک نژادپرست شدم.‌

بعد از مداخله مدرسه در آن ماجرا مادر مایکل به او هشدار داد که نباید چنین عقایدی داشت.

اما نوشتن زندگی‌نامه در بسکتبال حرفه‌ای فقط به مایکل جردن خلاصه نمی‌شود. شکیل اونیل، غول افسانه‌ای بسکتبال دنیا نیز در دوران بازنشستگی سری به دنیای نویسندگی زد و زندگی ورزشی خود را کتاب کرد.‌

شک در سال ۲۰۰۵ عنوان افتخاری معاون کلانتر را از آن خود کرد و با لباس پلیسی مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.‌ او که بازیگری سینما را هم تجربه کرده بود در سال 2011 زندگی یک بسکتبالیست NBA را منتشر کرد.

زندگی شخصی اونیل هم خالی از حاشیه نبود.‌ ستاره‌ بلندقامت بسکتبال جهان در شهر نیوجرسی به دنیا آمد.‌ پدرش بسکتبالیستی حرفه‌ای بود، اما اعتیاد به مواد مخدر اجازه نداد مانند پسرش شهرت جهانی پیدا کند.‌

اونیل پس از گذراندن تحصیلات اولیه وارد دانشگاه لوییزیانا شد و به تحصیل در رشته‌ تجارت پرداخت.‌ در همان روزگار با سرمربی تیم ملی آمریکا هم آشنا شد و توانست وارد دنیای حرفه‌ای بسکتبال شود.‌

بیشترین بخش کتاب اونیل به سال‌های حضور او در تیم لیکرز بازمی‌گردد؛ زمانی که رابطه بین او و کوبی برایانت شکرآب بود، اما در سال‌های پایانی حضور این دو در لیکرز به یک رابطه صمیمانه تبدیل شد.‌ حضور اونیل و برایانت برای تیم لیکرز چنان خوش‌یمن بود که در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ این تیم توانست سه بار عنوان قهرمانی در مسابقات حرفه‌ای لیگ بسکتبال آمریکا را از آن خود کند.‌

اونیل از همان آغاز حضورش در سطح اول بسکتبال جهان در عرصه موسیقی هم بیکار نبود و شش آلبوم روانه بازار کرد.‌ یکی دیگر از جنبه‌های شهرت اونیل که در کتابش به آن پرداخت به رابطه‌ بسیار قوی و هوشمندانه‌ او با رسانه‌ها بازمی‌گردد.‌ خبرنگاران جهان به او لقب ارسطوی بزرگ را داده بودند، زیرا او در مصاحبه‌هایش بسیار سنجیده و زیرکانه عمل می‌کرد.‌

در کنار بازیکنان بزرگی مانند جردن و اونیل، مربیان زیادی هم تاکنون در بسکتبال دنیا دست به قلم شدند اما کتاب 11 انگشتر فیل جکسون در فضای متفاوتی از NBA نگاشته شده است.‌

فیل جکسون، مربی صاحب‌نام تیم‌های لس‌آنجلس لیکرز و شیکاگو بولز که همراه با دو ستاره جاودانه بسکتبال جهان به افتخارات بزرگی دست یافت، به چاپ کتابی دیگر به‌ نام روح موفقیت هم اقدام کرد که در آن به مقایسه دو بازیکن برتر تاریخ بسکتبال جهان یعنی جردن و کوبی پرداخته است.‌ با وجود این، کتاب 11 انگشتر شرح حال خود وی و کارهایش در زمان‌های 11 قهرمانی در NBA است.

در بسکتبال حرفه‌ای زمانی که تیمی قهرمان می‌شود به مربی و بازیکنان تیم قهرمان انگشتر داده می‌شود که نام کتاب فیل جکسون برگرفته از این حرکت نمادین در NBA است. او 11 بار (شش بار با شیکاگو و پنج بار با لیکرز) قهرمان NBA شد و انگشتر سال‌های قهرمانی را وارد انگشتان دستش کرد.‌

این مربی آن‌قدر استادانه و کارشناسانه به انتشار کتاب‌هایش اقدام کرد که کتاب‌های او را همگان به‌عنوان یک مرجع یاد کرده و نوشته‌های او را تقارن بسیار باارزشی توصیف کرده‌اند؛ بویژه مقایسه دو بازیکن بزرگ دنیا یعنی جردن و کوبی را.‌

این دو بازیکن با پیراهن تیم ملی آمریکا، باشگاه‌های شیکاگو بولز و لس‌آنجلس لیکرز به افتخارات زیادی دست یافتند و مقایسه این دو بسادگی امکان‌پذیر نیست، اما فیل جکسون به‌عنوان افتخارآورترین مربی تاریخ بسکتبال آمریکا با این کار، شجاعت زیادی از خود نشان داده است؛ چرا که حرف او در بسکتبال آمریکا حجت است و تمام طرفداران این دو بازیکن به استدلال او تکیه می‌کنند و اسطوره‌های تاریخ بسکتبال خود را با این قیاس‌ به قضاوت می‌نشینند.‌ از این روست که کتاب‌های فیل در کنار خاطرات دوران مربیگری‌اش در کتاب 11 انگشتر خواندنی است.‌

محمد رضاپور / گروه ورزش