برداشت انار در ساوه +خواص [مجموعه‌عکس]

جام جم سرا: انار غیر از جنبه خوراکی آن، از دیدگاه دارویی و اثرات درمانی نیز قابل ملاحظه است. این میوه دارای مواد شیمیایی بسیاری است که در مبارزه با تصلب شرائین، آماس سرطان و همچنین در کند کردن واکنشهای پیر شدن سلول‌ها (Cellular aging process) مؤثر می‌باشد.

تانن‌ها و فلاوونوئید‌ها:

گروهی از این ترکیبات آنتی اکسیدانهای هستند که در روغن انار یافت می‌شوند و بنظر می‌رسد از بدن در مقابل بیماریهای قلبی محافظت می‌کنند.

در طول دو دهه گذشته پژوهشگران ثابت کرده‌اند که متابولیتهای مضر فرعی حاصل از اکسیداسیون که نتیجه واکنشهای طبیعی بدن هستند و به وسیله مصرف چربی‌های اکسید شده مواد غذایی ایجاد می‌شوند، در گسترش تصلب شرائین و در واکنشهای پیر شدن سلول‌ها و سرطان شرکت دارند. اکنون مدارکی در دست است که بیان می‌دارد آنتی اکسیدان‌ها (مواد شیمیایی که از اکسیداسیون جلوگیری می‌کند) می‌تواند با ممانعت از تشکیل این مواد مضر، مفید واقع شوند.

در پژوهشی که توسط پروفسور Ishak Neeman و همکاران انجام شد، وجود و یا عدم وجود این آنتی اکسیدان‌ها در انار مورد بررسی قرار گرفت آن‌ها انار را انتخاب کردن زیرا این میوه به طور سنتی در ایران و هند و... به عنوان دارو و درمان بیماری‌ها و عفونت‌ها به کار می‌رفته. دانشمندان حدس زدند بخشی از ارزشهای درمانی آن بواسطه وجود آنتی اکسیدان می‌باشد. آن‌ها روغن سرد حاصل از فشردن سرد دانه‌های انار را مطالعه کرده و از آن بطور شیمیائی فلاوونوئید‌ها را استخراج کردند. زیرا هدف تعیین فعالیت آنتی اکسیدانی این مواد بود. به این منظور قدرت آن‌ها را در خنثی کردن مواد اکسید کننده در لوله‌های آزمایش سنجیدند. یافته‌های آن‌ها نشان داد فلاوونوئیدهای موجود، در مبارزه علیه اکسیداسیون قوی هستند. البته محققین مطمئن نیستند کدام ماده شیمیائی در انار دقیقاً اثر آنتی اکسیدانی دارد. تنها گمان می‌کنند که این خاصیت بیشتر ناشی از فعالیت فلاوونوئید‌ها می‌باشد.

روغن دانه انار (Pomegranate seed oil) ممانعت کننده قوی آنزیمهای ایجاد کننده آماس و دارای مقادیر فراوانی از یک اسید چرب یگانه به نام Punicic acid می‌باشد که در روغن دانه انار منحصر به فرد است.

در مطالعه دیگری بر روی موش‌ها و انسان مشخص گردید آب انار می‌تواند به کاهش برخی فاکتورهای اصلی ریسک بیماریهای قلبی کمک کند. گروهی از محققین دریافته‌اند آب این میوه که غنی از آنتی اکسیدان‌ها می‌باشد از ایجاد پلاکت (Plaque) در شریانهای موش جلوگیری می‌کند و علاوه بر این در موشهای که در سرخرگ‌هایشان پلاکت تشکیل شده است از تغییرات مضر جلوگیری می‌نماید. در یک گروه از مردان سالم که به مدت ۲ هفته روزانه ۵۰ میلی لیتر آب انار نوشیدند معلوم شد که آبمیوه فعالیت آنزیم محافظت کننده در برابر تغییر مضر را افزایش می‌دهد. البته آبمیوه انار اکسیداسیون کلسترول بد (LDL) را نیز کاهش می‌دهد، مرحله‌ای که سبب می‌شود ذرات کلسترول به دیواره‌های سرخرگ بچسبد که خود می‌تواند منجر به بیماری قلبی شود. رادیکالهای آزاد و ذرات سلول آسیب دیده (Cell dammaging particles) در حالی که آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند با از میان برداشتن رادیکالهای آزاد از اکسیداسیون کلسترول LDL جلوگیری نمایند.

بنابر گفته Micheal Aviram به منظور افزایش سیستمهای دفاعی در مقابل Exidative Stress نیازمند مصرف آنتی اکسیدانهای طبیعی هستیم. او می‌افزاید آب انار اثرات مضر رادیکالهای آزاد را کاهش می‌دهد و بدین وسیله سبب تقلیل بیماریهای قلبی-عروقی می‌شود. در موش‌ها که از نظر ژنتیکی مستعد بیماریهای قلبی هستند، نوشیدن آب میوه به مدت ۱۱ هفته سبب کاهش اندازه Fatty lesions در سرخرگ‌ها به میزان ۴۴% شده و از تعداد سلولهای Fuain که مرتبط با بیماری قلبی هستند می‌کاهد. همچنین آب انار از اکسیداسیون کلسترول LDL در موش تا ۹۰% جلوگیری می‌کند. بر پایه این یافته‌ها نوشیدن یک لیوان آب انار در هر روز پیشنهاد می‌شود.

مطالعه دیگری در هند در مورد فعالیتهای ضد میکروبی دانه‌های انار نشان داده است این دانه‌ها دارای فعالیت قوی ضد میکروبی در مقابل میکروارگانیسمهای مانند باسیلوس، سوبتلیس، اشریشتاکلی و ساکارومیسس سرویسسه هستند.

به غیر از موارد یاد شده انار حاوی گروهی از مواد شیمیائی است که از نظر ساختمانی مشابه استروژن انسانی بوده و گمان می‌رود اثراتی مانند آن داشته باشند که در مباحث بعد به تفصیل به آن خواهیم پرداخت.

درمجموع می‌توان گفت انار به علت دارا بودن تعدادی مواد شیمیائی، در صورت مصرف دراز مدت می‌تواند در درمان بیماریهای قلبی-عروقی، تصلب شرائین، آماس، سرطان، التهاب و همچنین کند کردن پیری سلول‌ها و کاهش عوارض یائسگی و... مؤثر باشد. ذکر این نکته ضروری است که این مواد شیمیایی (فیتواستروژن‌ها) که از خانواده فلاوونوئید‌ها می‌باشند علاوه بر انار در بسیاری دیگر از میوه‌ها و سبزی‌ها مانند سیب، هویچ، دارچین، گیلاس، آلبالو، رازیانه، سیر، لوبیا سبز، رازک، شیرین بیان، یولاف، نخود فرنگی، آلو، لوبیا قرمز، ریواس، برنج، چاودار، سیب زمینی، کنجد، لوبیای سویا، گندم و... نیز وجود دارد.

(متن: انار ایران/عکس: امیر قادری/تسنیم)