کاهش ​قیمت تمام شده مسکن به جای وام ​80 میلیونی

به گزارش خبرنگار جام‌جم که دیروز در استودیوی این برنامه حاضر بود، حسام عقبایی رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، بهمن آرمان اقتصاددان، فرهاد بیضایی مدیرگروه سیاستگذاری مسکن دانشگاه علم و صنعت، علی چگینی مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی و علیرضا خسروی نماینده مجلس و عضو کمیسیون عمران مجلس مهمانان برنامه دیروز مناظره بودند.

سوال مناظره دیروز این بود: به نظر شما دولت برای حل مشکل مسکن مردم کدام راه را در اولویت قرار دهد؟

1 ـ افزایش وام مسکن 2 ـ تشویق مردم به پس‌انداز 3 ـ کاهش قیمت تمام شده مسکن. در نهایت 88 درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی گزینه 3 یعنی کاهش قیمت تمام شده مسکن را انتخاب کردند. به این ترتیب مشخص شد مردم پرداخت وام را با توجه به اقساطش ، برای حل مشکل مسکنشان چندان راهگشا نمی دانند .

بهمن آرمان، اقتصاددان به‌عنوان اولین مهمان برنامه مناظره اظهار کرد: در این‌که اقتصاد ایران در رکود به‌سر می‌برد شکی نیست و آمار نشان می‌دهد این امر واقعیت دارد و به همین دلیل نیز دولت بر اجرای برنامه خروج از تورم اصرار دارد.

وی با بیان این‌که بخش عمده سرمایه ناخالص داخلی را ساختمان و مسکن تشکیل می‌دهد، بیان کرد: به همین دلیل دولت فشار بر وزارتخانه‌هایی را که با بخش ریالی اقتصاد سر وکار دارند افزایش داده و به دنبال تحریک تقاضا در بخش مسکن است.فرهاد بیضایی به عنوان دومین مهمان این برنامه گفت: خروج از رکود و تورم، بحث اصلی اقتصاد کشور است و نکته‌ای که در اقتصاد و مسکن وجود دارد انتخاب و استفاده از سیاستی مناسب برای خروج از رکود بدون تورم است.وی ادامه داد: شاید برخی طرح‌ها عامه‌پسند باشد اما تبعات منفی بیشتری نسبت به تبعات مثبت آن دارد. مثلا اعلام می‌شود در کشورهای پیشرفته 80 درصد هزینه تهیه مسکن وام داده می‌شود، اما این وضع در حالی است که مازاد مسکن دارند که با ایران متفاوت است.

او بیان کرد: برخی نهادها از جمله در بخش مسکن عکس سیاست‌های دولت اقتصادی عمل می‌کنند، مثلا در دو سال اخیر میزان صدور پروانه‌های ساختمانی بین 50 تا 70 درصد کاهش یافته است و این در حالی است که وزارت راه و شهرسازی به دنبال توانمندسازی مردم برای خرید مسکن است.

چگینی: وام مسکن فقط محرک است

محسن چگینی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی نیز در ادامه گفت: با توجه به شرایطی که در اقتصاد ایران وجود دارد و شرایط رکود تورمی که ما با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم توجه به سیاست‌هایی که بتواند این اقتصاد را از حالت مذکور خارج کند و به سمت رونقی که تورم قابل قبولی در کنار آن رونق داشته باشیم (زیرا بدون تورم اصلا معنی ندارد) می‌تواند یک سیاست اصولی باشد.

وی اظهار کرد: باید مجموعه سیاست‌هایی اتخاذ شود که هم به حوزه تقاضا و هم به حوزه عرضه توجه کند. نمونه بارز این مساله آن است که طی ده سال گذشته توجه کامل به بحث عرضه داشتیم، البته نه عرضه عمومی بلکه عرضه خاص در حوزه مسکن مهر. در نتیجه این امر اتفاقی که افتاد آن بود که وام خرید طی هشت سال گذشته تغییری نکرده و همان 20 میلیون مانده اما قیمت مسکن شش برابر افزایش داشته است.

علیرضا خسروی، عضو کمیسیون عمران مجلس به‌عنوان نفر چهارم پشت تریبون مناظره قرار گرفت و اظهار کرد: در دورنمای مسکن، راهبرد مشخصی از سوی دولت دیده نمی‌شود و برعکس، تناقض‌های بسیاری در دولت دیده می‌شود و هر روز از شاخه‌ای به شاخه دیگر می‌پرند.

وی افزود: گاهی از مسکن حمایتی، گاهی از مسکن اجتماعی و گاهی از سکونتگاه‌های غیررسمی نام می‌برند، گاهی لیزینگ را مطرح می‌کنند و گاهی علاج را در طرح جامع مسکن می‌بینند.

حسام عقبایی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران به عنوان پنجمین نفر پشت تریبون قرار گرفت و اظهار کرد: ما شکی نداریم که در شرایط فعلی بر بازار مسکن رکود حاکم است و با توجه به این‌که توازنی در عرضه و تقاضا نیست، محکوم به ساخت مسکن هستیم.وی افزود: بازار مسکن با یک فرمول ثابت قابلیت خروج از رکود و حل را ندارد بلکه باید فرمول‌های مختلف و راهکارهای گوناگونی متناسب با نیاز هرشهر و استان اندیشیده و تدوین شود.این کارشناس مسکن یکی از راهکارهای مناسب را افزایش تسهیلات بانکی دانست و گفت: افزایش تسهیلات بانکی مورد مطالبه مردم است و دولت و حاکمیت باید به مطالبات مردم توجه کند.

وی ادامه داد: بانک مسکن در سال 83، 18 میلیون تومان وام برای خرید مسکن می‌داد که 30 درصد از پول مورد نیاز خرید یک واحد 75 متری در تهران را پوشش می‌داد، اما اکنون وام 40 میلیون تومانی که پرداخت می‌شود، 12 درصد از نیاز واحد مسکونی مشابه را پوشش می‌دهد.

بخش دوم مناظره

کارشناسان حاضر در برنامه مناظره، در بخش دوم این برنامه، وام مسکن 80 میلیونی را مورد نقد قرار داده و خواستار بهینه‌سازی آن شدند.

بیضایی در این بخش، با یادآوری این‌که همواره به دنبال تحریک تقاضا با افزایش تسهیلات بوده‌ایم، بیان کرد: همیشه تورم ایجاد شده به‌دلیل تحریک تقاضا، بیشتر از توانمندی مردم بوده است.

بیضایی با اشاره به آمار بانک مرکزی اظهار کرد: بر اساس آمار سال 92 بانک مرکزی درآمد سالانه یک خانوار شهری 20 میلیون و 700 هزار تومان است و هزینه همین خانوار 21 میلیون و 690 هزار تومان است. سوال اینجاست وقتی خانوارها عملا بدهکار هستند و امکان پس‌انداز ندارند، چگونه می‌توانند در برنامه دولت یازدهم خانه‌دار شوند.

عقبایی در واکنش به اظهارات بیضایی گفت: نظرات شخصی را در زمین مردم نیندازیم.

وی افزود: قاعدتا در ده سال گذشته رشد تسهیلات قطع شد اما افزایش قیمت مسکن متوقف نشد و قیمت‌ها چهار تا پنج برابر افزایش یافت. اگر بتوانیم وام را در عرضه‌های مختلف پخش کنیم تا تولیدکننده به‌صورت سنتی کار می‌کند قابلیت دادن تسهیلات را ندارد.

خسروی، عضو کمیسیون عمران مجلس نیز گفت: وام 80 میلیون تومانی به بنده پرداخت می‌شود که قسط آن یک میلیون و 800 هزار تومان است، مابه‌التفاوت سود این تسهیلات 130 هزار میلیارد تومان است. ما در یک کشتی با هم هستیم که در آن کارگر، کشاورز و کارمند حضور دارند، چه کسانی می‌توانند اقساط دو میلیون تومانی را پرداخت کنند. هشت دهک جامعه نمی‌تواند اقساط این تسهیلات را پرداخت کند.

در ادامه، آرمان با بیان این‌که اصرار وزارت راه و شهرسازی در تحریک تقاضا مانند زدن شیپور از سر گشاد آن است، بیان کرد: سالانه نیازمند تولید 1.2 تا 1.4 میلیون واحد مسکونی هستیم و باید طرف عرضه را در بازار مسکن تقویت کنیم. اقتصاد می‌گوید عرضه تقاضای خودش را پیدا می‌کند.

چگینی پاسخ داد: سیستم و فرهنگ پس‌انداز در کشور ما قوی نیست و مردم باید به پس‌انداز عادت کنند. همه مردم این‌گونه نیستند که درآمد خوبی برای پس‌انداز کردن نداشته باشند.چگینی ادامه داد: قرار نیست کل کشور خانه‌دار شوند و این میزان برای 1.5 میلیون خانوار است. 46 درصد مردم اجاره نشین هستند که می‌توانند به جای دادن اجاره، اقساط را پرداخت کنند.

عقبایی نیز در پاسخ به چگینی با اشاره به این که میزان وام مهم نیست، بیان کرد: مردم نمی‌توانند بازپرداخت وام را بپردازند و دولت باید راهکاری ارائه دهد تا بازپرداخت آن عادلانه باشد.

مناظره 2 نفره

در بخش پایانی این برنامه، فرهاد بیضایی مدیر گروه سیاستگذاری مسکن دانشگاه علم و صنعت و علی چگینی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی به مرحله مناظره دو نفره رفتند.

بیضایی گفت: در قانون، حق بهره‌برداری از زمین ذکر شده، دولت این حق را منتفی کرده، در مسکن مهر، مهم‌ترین مسأله، تأمین مالی و واگذاری زمین بود.

چگینی در واکنش به صحبت‌های بیضایی گفت: در قانون، ساماندهی عرضه و تولید دیده شده، اما در هشت سال گذشته آیین‌نامه اجرایی ماده 14 و بخش تقاضا رها شده بود.

نماینده دولت ادامه داد: مگر دولت چقدر زمین در اختیار دارد، ما که نمی‌توانیم زمینی را که در مالکیت خصوصی است به این کار اختصاص دهیم.

در دقایق پایانی این مناظره دو نفره، بیضایی با رجوع به یکی از نشریات منتشره از سوی وزارت راه و شهرسازی مدعی شد که ارقام منتشر شده در این نشریه کارشناسی با گفته رسمی وزارت راه و شهرسازی متفاوت است و نتیجه گرفت که مدیران وزارت راه و شهرسازی خود به آنچه عمل می‌کنند، اعتقاد ندارند. با توجه به پایان وقت برنامه، امکان پاسخگویی به این موضوع از سوی چگینی فراهم نشد و وی به همین علت با قهر و عصبانیت استودیو را ترک کرد.

محمدحسین علی‌اکبری ‌/‌ گروه اقتصاد