تعارف شاهنامه شاه طهماسب به میراث فرهنگی

او در این زمینه پیشنهاد کرد برخی آثار سازمان میراث فرهنگی مانند تابلوهای سهراب سپهری، پرویز کلانتری و ابوالقاسم سعیدی به موزه هنرهای معاصر انتقال یابد و در مقابل شاهنامه شاه طهماسب به میراث فرهنگی منتقل شود.

به گزارش جام‌جم، در دیداری که احمد مسجدجامعی، رئیس شورای شهر تهران همراه با مسئول دفتر رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از موزه هنرهای معاصر تهران داشتند، مجید ملانوروزی، مدیر دفتر تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد کرد برخی آثار میان این موزه با آثار دیگر نهادها مبادله شود.

مجید ملانوروزی که سرپرستی موزه هنرهای معاصر تهران را عهده‌دار است، پیشنهاد کرد تا آثار تاریخی در اختیار موزه‌ هنرهای معاصر که ارتباطی با موضوع این موزه ندارند، با آثار معاصر سازمان میراث فرهنگی مبادله شود، تا هر دو بخش، مدیریت و حفاظت مناسبی نسبت به آثار خود داشته باشند.

ملانوروزی درباره این پیشنهاد به جام‌جم گفت: بعضی آثار تجسمی معاصر در برخی نهادها نگهداری می‌شود که تقریبا 50 سال از زمان آنها می‌گذرد و نیاز به مرمت دارد. این نهادها کارشناس مربوط به مرمت را ندارند، پس بهتر است این دست آثار با برخی آثار موزه مبادله شود.

او ادامه داد: تا جایی که می‌دانم در سازمان میراث فرهنگی و برخی مکان‌های وابسته به آن مثل کاخ نیاوران آثاری از سهراب سپهری، پرویز کلانتری، ابوالقاسم سعیدی و دیگر هنرمندان معاصر نگهداری می‌شود. این آثار هنری بخشی از تاریخ، فرهنگ و گنجینه ماست که باید از آنها مراقبت شود. باید این آثار چاپ و نمایشگاهی از آنها برگزار و سمینارهای مختلفی نیز درباره این آثار برپا شود. حتی برخی از این آثار نیاز به مرمت دارند. میراث فرهنگی کارشناس و متخصص مرمت این آثار را ندارد؛ ولی ما در موزه هنرهای معاصر این کارشناسان را داریم. این آثار بهتر است به موزه که محل مرتبط با آن است، منتقل و در اینجا نگهداری شود. سرپرست موزه هنرهای معاصر گفت: برخی آثار هم در موزه هستند که خیلی ارتباطی به فعالیت موزه ندارند. مثلا شاهنامه شاه طهماسب که اثری تاریخی و متعلق به دوران صفوی است، در موزه هنرهای معاصر نگهداری می‌شود. ما حاضریم این آثار را به میراث فرهنگی بدهیم چون متناسب با فعالیت آنهاست و آنها کارشناس مربوط به مرمت این آثار را دارند. شاهنامه شاه‌طهماسب به جای موزه هنرهای معاصر بهتر است در کاخ گلستان یا موزه عباسی نگهداری شود.

ملانوروزی ادامه داد: به عنوان مثال آثاری از خوشنویسی متعلق به عهد قاجار در موزه هنرهای معاصر نگهداری می‌شود. ما کارشناس خوشنویسی نداریم و بهتر است این آثار به موزه میرعماد وابسته به میراث فرهنگی انتقال یابد.

او خاطرنشان کرد: البته این صرفا یک پیشنهاد است تا نهادهای مختلف آثاری را در اختیار داشته باشند که به حوزه فعالیت آنها مرتبط است. مسلما کارشناسان این نهادها بهتر می‌توانند در جهت حفظ، مرمت و چاپ و معرفی آثار مرتبط نقش‌داشته باشند.

شاهنامه شاه طهماسب نسخه‌ای نفیس از شاهنامه فردوسی است که متعلق به سده ده قمری است. این اثر نفیس ۲۵۸ صفحه مینیاتور را شامل می‌شود و در زمان سلطنت شاه‌اسماعیل اول، مؤسس سلسله صفوی، از سوی برجسته‌ترین نقاشان و خوشنویسان و هنرمندان و به خط نستعلیق تهیه شده‌ است. در اواخر سده شانزدهم میلادی این مجموعه نفیس به سلطان عثمانی هدیه داده شد و تا اوایل سده نوزدهم در عثمانی نگهداری می‌شد. بعدها این اثر برگ برگ شد و مجموعه‌داران برای خرید تنها یک صفحه از آن رقم‌های نجومی خرج کردند. در فروردین ۱۳۹۰ برگی از این شاهنامه رکورد فروش آثار هنر اسلامی را شکست و به قیمت 7.4 میلیون پوند در حراجی ساتبیز فروخته شد.

حدود 20 سال پیش تعداد زیادی از صفحات این شاهنامه با تابلوی ویلیام دکونینگ، نقاش آمریکایی مبادله شد و شاهنامه‌شاه طهماسب به موزه هنرهای معاصر تهران آمد.