بازگشت نمایشگاه کتاب به مکان قبلی

به گزارش جام‌جم، داستان تعیین مکان نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بعد از نزدیک به سه دهه هنوز هم ادامه دارد. آن هم نمایشگاهی که وقتی پای پز دادن به میان می‌آید، از آن با عنوان پربازدیدکننده‌ترین نمایشگاه کتاب جهان و یکی از بزرگ‌ترین رخدادهای فرهنگی کشور یاد می‌شود.

با روی کار آمدن دولت یازدهم، طبیعی بود که نمایشگاه نخست، باز هم در همان مصلای امام خمینی(ره) برگزار شود؛ اما در همان دوران برگزاری نمایشگاه، بسیاری از مدیران از ضرورت تغییر مکان این رخداد سخن گفتند؛ تا آنجا که احمد مسجدجامعی رئیس شورای شهر تهران به جام‌جم گفت: بعد از نمایشگاه جلساتی با اهالی نشر و دست اندرکاران کتاب برگزار خواهد شد تا خود آنان مکان مورد نظر را تعیین کنند.

طی سال‌های قبل بجز محل دائم نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در خیابان سئول و مصلای امام خمینی(ره)، گزینه‌های دیگری هم برای میزبانی نمایشگاه کتاب مطرح بوده‌اند؛ مکان‌هایی همچون چیتگر، شهر آفتاب یا باغ کتاب و حتی زندان اوین! با این حال هرگز کار مطالعاتی منسجمی در زمینه تعیین مکان دائم نمایشگاه صورت نگرفته است.

اما ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود. روز گذشته امیرمسعود شهرام‌نیا که قبلا یکی از مدیران شهرداری محسوب می‌شد و حالا یکی از مدیران ارشاد شده است، اظهار نظر جالبی داشته است. او به عنوان مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی گفت: برای انتقال محل نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به محل دائم نمایشگاه‌های بین‌المللی در حال رایزنی هستیم و نتیجه مذاکرات تا اواخر شهریور مشخص می‌شود.

او ادامه داد: اولویت ما برای برگزاری بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب محل دائم نمایشگاه‌های بین‌المللی است، اما برای تغییر مکان نمایشگاه از مصلی به محل دائم نمایشگاه‌های بین‌المللی چالش‌هایی وجود دارد که در حال پیگیری و رفع آنها هستیم.

شهرام‌نیا مشکلات ترافیکی و برگزاری نمایشگاه صنعت نفت را از مهم‌ترین معضلات پیش رو برای انتقال محل نمایشگاه کتاب از مصلی به محل دائم نمایشگاه‌های بین‌المللی دانست و افزود: تا به حال با مجموعه وزارت نفت، مسئولان شهرداری و شورای شهر جلسات زیادی در جهت رفع موانع انتقال نمایشگاه برگزار شده که خوشبختانه با تعامل خوبی همراه بوده است، اما به این دلیل که برای برگزاری نمایشگاه صنعت نفت در محل دائم نمایشگاه‌ها از پیش با شرکت‌های مختلف هماهنگ شده است، فعلا دوستان در وزارت نفت در حال رایزنی و هماهنگی هستند تا زمان نمایشگاه صنعت نفت را چند روز جابه‌جا کنند که نتیجه حداکثر تا پایان شهریورماه مشخص می‌شود.

جالب اینجاست، مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی درحالی نسبت به تغییر مکان نمایشگاه از مصلی به محل دائم نمایشگاه‌ها اظهار امیدواری می‌کند که این اتفاق معلوم نیست با کدام کارشناسی صورت گرفته و کدام کارشناسی با کار مطالعاتی به این نتیجه رسیده که بعد از هشت سال باید به همان محل قبلی که ترافیک امانش را بریده بود، منتقل شود.

در چنین شرایطی، علی‌اکبر اشعری، مدیر باغ کتاب به‌جام‌جم می‌گوید: اشکال اینجاست که وزارت ارشاد گرفتار مسائل خود است، هنوز کار مطالعاتی دقیقی برای تعیین مکان نمایشگاه انجام نداده است. من به دوستان ارشاد گفتم پیشنهادهای مختلف برای میزبانی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را بررسی و امکان‌سنجی کنند در مجموع کدام مکان باتوجه به علاقه‌مندی مردم، ناشران، اهل قلم، امکانات رفاهی و امدادی پیرامونی مناسب‌تر است.

اشعری بیان کرد: متاسفانه این اتفاق صورت نگرفته است و انگار وزیر ارشاد یا معاون ایشان بنا بر تشخیص خودشان عمل می‌کنند. هر سال هم مطالعات مقطعی صورت می‌گیرد و نتیجه‌ای برای تعیین قطعی مکان دائم ندارد.

این مدیر فرهنگی در باره تخصصی برگزار شدن نمایشگاه کتاب ادامه می‌دهد: یک زمانی بنابر فضای کشور تصمیم گرفته شد نمایشگاه کتاب به صورت سالانه برگزار شود، ولی امروز اوضاع فرق کرده است. فروش‌های اینترنتی کتاب باب شده و فروشگاه‌های بزرگ کتاب مانند ترنجستان و شهر کتاب راه‌اندازی شده است. باید دید نمایشگاه کتاب تهران چه چیزی بیش از اینها قرار است داشته باشد. مسلما با تخصصی برگزار شدن نمایشگاه تعداد مخاطبان کم خواهد شد، ولی باید دید دنبال چه چیزی هستیم.

اشعری در پاسخ به این پرسش که آیا برگزاری نمایشگاه کتاب پیش رو به همین شکل در باغ کتاب امکان‌پذیر است، گفت: باغ کتاب 30 هزار متر فضای نمایشگاهی دارد؛ در حالی‌که نمایشگاه کتاب به 120 هزار متر فضای نمایشگاهی نیاز دارد. پیشنهاد ما این بود که دو طبقه از زمین 45 هزار متری بین کتابخانه ملی و فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای این منظور استفاده شود که متاسفانه عملی نشد.

سجاد روشنی / گروه فرهنگ و هنر