ما می خواهیم برای این مهربانی از شما دوستان قدیمی و ندیده مان تشکر کنیم و همچنان یادآوری می کنیم که پیام های تان برای مان ارزشمند است و دست مان باز، تا به سوژه های پیشنهادی تان هم بپردازیم و اما موضوع اصلی امروز :
ازدواج شبیه یک سفر است. هرچه دست تان برای این سفر پرتر باشد و ابزارهای بیشتری برای پیمودن این راه داشته باشید، احتمال موفقیتتان بیشتر است و سفر، لذت بخش تر. این ابزارها، همان اطلاعات هستند که شما برای شناخت خودتان ، شریک زندگی آینده تان و واکنش های صحیح در مواجهه با چالش های زندگی مشترک به دست میآورید.
واکنش های صحیحی که از آنها حرف میزنیم، با استفاده از تکنیک هایی به دست میآید که اگر آنها را یاد بگیرید نه تنها در زندگی مشترک موفق تر عمل میکنید بلکه در تعامل با انسان های دیگر در محیط هایی غیر از خانواده هم بهتر رفتار خواهید کرد. ما تا کنون در مجموعه یادداشت های مشاوره پیش از ازدواج به برخی از این تکنیک ها پرداختهایم و امروز به یکی از مهمترین شان یعنی تکنیک انتقاد ساندویچی اشاره میکنیم.
بالاخره در هر زندگی مشترکی ممکن است شرایطی پیش بیاید که ما بخواهیم از شریک مان انتقاد کنیم. انتقاد در زندگی مشترک فقط در صورتی قابل پذیرش است که اولاً دایمی و زیاد نباشد بلکه یک استثنا باشد و ثانیاً با هدف بهبود شرایط باشد، نه سرزنش یا توهین یا تحقیر.
اگر واقعاً انتقاد چنین شرایطی داشته باشد، آنوقت بهترین تکنیک برای انتقاد کردن همان روش ساندویچی است که کمترین میزان دلخوری طرف مقابل را به دنبال دارد و علاوه بر آن ، به او برای اصلاح و تغییر انگیزه میدهد.
برای این که بدانید قرار است چگونه در انتقاد ساندویچی عمل کنید، یک ساندویچ همبرگر را تصور کنید. این ساندویچ مجموعهای از همبرگر، گوجه، کاهو، خیار شور، سس است که دو طرفش، دو لایه نان قرار می گیرد. انتقاد ساندویچی دقیقاً شبیه همین ساندویچ است که برای تان توصیف کردیم. نخستین لایه نان در این نوع انتقاد ، ذکر یک ویژگی مثبت است. دومین بخش یعنی همبرگر، انتقاد است و لایه بعدی نان که پس از همبرگر قرار می گیرد، یادآوری یک ویژگی مثبت دیگر.
شاید به نظر کمی پیچیده برسد به همین علت ما آن را با یک مثال توضیح می دهیم : در شش دفعه ای که لیلا و نامزدش با هم برای خرید لوازم خانه قرار گذاشته اند ، شوهر آینده او هر بار حدود یک ساعت تاخیر داشته است و قضیه را با شوخی و با ارائه عذری غیر موجه تمام کرده است اما لیلا از این وضع راضی نیست و بالاخره تصمیم می گیرد برای بهبود وضعیت و نشان دادن احترامی که برای وقتش قایل است، از او انتقاد کند.
لیلای این مثال اگر بخواهد غیر حرفه ای انتقاد کند می گوید « تو نمی فهمی من از معطل شدن در خیابان متنفرم ؟ هرکس رد شد متلک گفت ... اصلاً فکر کردهای این شش دفعه که دیر کردی من واقعا خسته و عصبی شدم ؟ برایت اهمیتی دارد ؟ به نظر من بهتر است دیدارهای مان را متوقف کنیم تا وقتی که تو یاد بگیری سر ساعت ، به قرارت برسی! »
به نظرتان واکنش نامزدش به این رفتار چیست ؟ بیشتر انسان ها در برابر یک رفتار پرخاشگرانه، موضعی پرخاشگرانه و دفاعی میگیرند . شاید نامزد لیلا هم با جملاتی تند پاسخ او را بدهد و ناگهان اوضاع بدتر شود و این انتقاد ساده بشود یک چالش عمیق و حتی کار به دعوا و قهر برسد.
اما اگر لیلا روش انتقاد ساندویچی را انتخاب کند برای لایه اول نان ساندویچ می گوید « می دانی عزیزم ، هر بار با هم بیرون می رویم به من حسابی خوش می گذرد و روحیه ام تا چند روز عالی است. »
نامزد لیلا در این لحظه احساس می کند همسر آینده اش ، قدر شناس ویژگیهای مثبت اوست و به این ترتیب احساس خوبی پیدا می کند. در این مرحله لیلا به همبرگر یعنی همان انتقاد اصلی می رسد و می گوید « گرچه هر بار که با هم بیرون می رویم من یک دنیا شاد و پر انرژی میشوم اما راستش، ایستادن یک ساعته ام در خیابان ، وقتی که تو تاخیر میکنی ، جلوه خوبی ندارد. خیلی به چشم می آید که زنی جوان، حدود یک ساعت در خیابان منتظر باشد. فکر می کنم باید زمان قرارهای مان را طوری تنظیم کنیم که تو هم بدون مشکل و سر ساعت برسی و من هم دیگر معطل نشوم. » نامزد لیلا در این مرحله ، در حالی که هنوز احساس خوش لایه اول نان را دارد متوجه انتقاد ملایم همسر آیندهاش میشود و درک میکند که او از شرایط ناراضی است و متأسف و شرمسار می شود.
اما لیلا او را با این حال ناخوش رها نمیکند و سراغ لایه دوم نان می رود و لبخند می زند « دلم میخواهد بدانی که تو ، همراه بسیار خوش مشربی برای بیرون رفتن و خرید هستی . مردهای زیادی حوصله همراه شدن با خانم ها را برای خرید ندارند اما تو همیشه سخاوتمندانه در این زمینه وقت می گذاری و من این ویژگی ات را دوست دارم. »
به این ترتیب نامزد لیلا متوجه میشود که ویژگی بد او، یعنی دیر کردن هایش، گرچه لیلا را آزرده اما باعث نشده است او خوبی هایش را کاملاً از یاد ببرد و هنوز دوستش دارد و خوبی هایش را هم می بیند. احتمالاً با این مثال حالا دیگر متوجه معنای کامل انتقاد ساندویچی شدهاید. چرا همین امروز، این روش را امتحان نمیکنید؟
مریم یوشی زاده/ خبرنگار جام جم آنلاین/
دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد