پلیس آب به کمک کویرنشینان می‌آید

پس از سال​ها بی توجهی برای تامین آب بزرگترین استان کشور این روزها بحران آب در استان کرمان به مرحله جدی وارد شده است، بی تفاوتی و عدم آینده نگری مسئولان سال‌های گذشته کرمان گریبان مردم این استان را گرفته است و خشکسالی 17 ساله در کرمان همچنان می‌تازد و به سونامی خشک شهرت یافته است.

سونامی بسیاری از روستاهای کرمان را خشکانده است و موجب توسعه بیابانها شده و سطح آبهای زیر زمینی را در برخی دشتهای کرمان چندین متر کاهش داده است و البته این روند هیچ گاه کاهش نیافته است.

در این میان نه تنها راه چاره ای برای رفع مشکل اندیشیده نشده است بلکه رویکردهای مخاطره انگیزی همچون برداشت 1.1 میلیارد مترمکعبی منفی آب در استان ادامه یافته است و تا کنون نیز هیچ طرح عملی برای تامین آب کرمان به بهانه زمان بر و هزینه بر بودن اجرا نشده است.

صحبت‌هایی در خصوص انتقال آب از برخی مناطق پر آب کشور مطرح شده بود که در نهایت در سایه معارضاتی از جمله اظهارنظرهای منطقه‌ای و مخالفت‌های گسترده مقصد تامین آب کرمان، هیچ گاه این طرح ها عملیاتی نشد تا اینکه سرانجام در طرح تامین آب برخی از شرکت های صنعتی استان کرمان از خلیج فارس کلید خورد جدای از اینکه این طرح تا چه میزان اجرا شده و موفقیت امیز خواهد بود یا نه باید به این نکته توجه کرد که این طرح نوشدارویی دیر هنگام برای دشتهای زخم خورده استان کرمان است.

عدم توسعه متوازن آبیاری مکانیزه در کرمان که یک سوم باغهای مثمر کشور را در خود جای داده است و هزاران چاه غیرمجاز موجود سبب شده که کمبود آب هر سال تشدید شود و این درحالی است که گفته می‌شود اگر بتوانیم تنها 10 درصد آب‌هایی که در بخش کشاورزی کرمان هدر می‌روند را مدیریت کنیم مشکل آب شرب حل خواهد شد.

مسئولان گذشته در مقابل خشکسالی سکوت کردند

بزرگترین استان کشور هر چند با پدیده خشکسالی در 17 سال گذشته مواجه بوده‌ است اما عواقب خشکسالی، گریبان گزینه‌هایی را گرفته بود که موجب حساسیت‌های مردمی نمی شد که از جمله می توان به خشک شدن باغ‌های کشاورزان و برخی روستاهای دورافتاده و کم جمعیت اشاره کرد که مسئولان وقت برای حل این مشکلات چاره اندیشی نکردند و در مقابل کاهش بارندگی به سمت برداشت بی رویه از آبهای زیر زمینی پیش رفتند و حتی احداث محدود سدهای موجود در کرمان نیز مورد توجه قرار نگرفت تا به امروز رسیدیم.

امروز کرمانی‌ها سرشار از بی آبی است همان چیزی که چندین سال قبل رسانه‌ها بارها هشدارش دادند اما مورد توجه قرار نگرفت.

طرح جامع کنترل آب نخستین راهکار دولت تدبیر و امید

استاندار کرمان در آخرین اظهار نظرش در خصوص کم آبی های کرمان که در همایش تجلیل از کشاورزان نمونه انجام شد با اشاره به وضعیت نا مناسب آب در استان کرمان خواستار تشکیل پلیس آب و مدیریت آب های موجود در استان شد.

علیرضا رزم‌حسینی که برخلاف استانداران گذشته سعی می‌کند راهکارهای واقع بینانه‌تری در خصوص مسائل و مشکلات چاره کند سعی کرد مردم و کشاورزان کرمان را با وضعیت آبی استان آشنا کند، اما در صحبت‌هایش راهکاری برای تامین آب استان کرمان ارائه نداد و باز هم خواستار صرفه جویی شد.

مردم کرمان امیدوارند رزم حسینی بتواند با استفاده از نظرات مشاوران و کارشناسانش مهمترین مشکل کرمان را برطرف کند.

وی در این جلسه خواستار جلوگیری از افزایش سطح زیر کشت مزارع در کرمان شد و گفت: در سایر باغ ها نیز باید آبیاری مکانیزه در دستور کار قرار گیرد.

رزم‌حسینی اما یک طرح دیگر را مطرح کرد که کمتر در سال های گذشته مورد توجه قرار گرفته و آن طرح جامع کنترل آب در کرمان است.

استاندار کرمان گفت: در کرمان با بحران آب مواجه هستیم و باید بتوانیم با استفاده از راهکارهای فوری مشکل را رفع کنیم.

آب در کرمان از نفت با ارزش تر است

استاندار کرمان خواستار پلمپ سریع چاههای آب غیر مجاز در استان کرمان شد و افزود: آب در استان کرمان از نفت مهمتر است و باید در نگهداری از منابع آبی کوشا باشیم.

وی با اشاره به اینکه در کرمان حدود هزار روستا آب آشامیدنی ندارند، گفت: در جنوب کرمان برخی از روستاها به دلیل کمبود آب در حال تخلیه شدن هستند و نخلستانها خشکیده اند اما در همان روستاها از روش​های غرق آبی برای آبیاری کشاورزی استفاده می شود که این مشکلات باید رفع شود.

رزم‌حسینی از مصرف سالانه شش میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی کرمان خبر داد و گفت: آبیاری سنتی بخش قابل توجهی از آب را هدر می دهد اما به دلیل کمبود همین میزان آب در بخش شرب با مشکل مواجه هستیم پس باید مصرف بهینه در دستور کار قرار گیرد.

وی افزود: طرح جامع کنترل آب باید در کرمان نگارش و پیگیری شود و عزم ملی و استانی برای اجرای آن ایجاد شود و در این زمینه از هیچ تلاشی فروگذار نخواهم بود.

استاندار کرمان به مردم کرمان نوید داد که از دو ماه آینده طرح انتقال آب خلیج فارس به کرمان اجرایی می شود و این آب تنها برای تامین آب شرب و صنعت مصرف می شود.

کرمان در آستانه خشکیدن است

پروفسور محمدجواد زاهدی رییس مجمع نمایندگان استان کرمان نیز نسبت به کمبود آب در کرمان هشدار جدی داد و گفت: کرمان به تامین اعتبار مورد نیاز برای اجرای طرحهای انتقال آب، تکمیل سد سازی و البته مدیریت مصرف آب نیاز دارد و با توجه به وضعیتی که هم اکنون داریم اگر تا سه سال آینده طرحهای انتقال آب به کرمان عملیاتی نشود و آب به کرمان نرسد با مشکلات مواجه می شویم و کرمان از تشنگی می میرد.

وی با اشاره به تلاش های نمایندگان استان کرمان برای حل مشکل کم آبی در بزرگترین استان کشور، افزود: کمبود آب هم اکنون شهر کرمان را در آستانه جیره بندی قرار داده است و اولویت اول نیز برای حل مشکل کم آبی نیز باید تامین آب شرب باشد و در سایر بخش های نیز باید به سرعت برداشت های غیر اصولی و هدر رفت آب متوقف شود.

ردیف اعتباری برای تامین آب کرمان

زاهدی با اشاره به تلاش های نمایندگان و مسئولان کرمان گفت: سال گذشته با رایزنی های گسترده برای نخستین بار بودجه ملی برای حل مشکل آب کرمان در نظر گرفته شد که خود نور امیدی در این وضعیت است.

وی با اشاره به کلید خوردن طرح انتقال آب خلیج فارس به استان کرمان برای رفع مشکل کم آبی، افزود: مردم کرمان باید بدانند برای حل مشکل کنونی باید به شدت صرفه جویی کنند در غیر این صورت در روزهای باقیمانده از تابستان با بحران مواجه خواهیم شد.

رییس مجمع نمایندگان استان کرمان انتقال آب سدهای بهشت آباد و شهیدان امیر تیموری را راه حل بلند مدت تامین آب شرب کرمان دانست که البته طی هفت تا هشت سال آینده اجرا می شود و اما هم اکنون باید با مدیریت مصرف مشکل را حل کرد.

اما به نظر می رسد ستاد بحران مدیریت مصرف آب این روزها در شرکت آب و فاضلاب کرمان فعال است و مسئولان این اداره سعی می کنند با گوش زد کردن بحران به مردم و برگزاری جلسه های هشدار دهنده با مردم و مسئولان صرفه جویی را به عنوان مهمترین راهکار مطرح کنند.

مجبوریم فشار آب را کاهش دهیم

امین زاده مدیر امور تامین و ذخیره آبفای شهرستان کرمان گفت: هدف ما این است که مراکز پر مصرف آب در بخش های مختلف مدیریت مصرف را با حساسیت بیشتری دنبال کنند و سعی می کنیم با دستگاه های مرتبط ارتباط بیشتری برقرار کنیم و مردم نیز به عنوان مهمترین اهرم ما برای حل مشکل باید هشدارها در خصوص صرفه جویی را جدی بگیرند و از آب شرب برای آبیاری فضای سبز، شستن ماشین و... که موجب هدر رفت آب می‌شود استفاده نکنند زیرا ما هم اکنون با کمبود آب شرب مواجه هستیم.

وی افزود: ما عملا 64 حلقه چاه آب برای تامین آب شرب کرمان داریم که در هر ثانیه هزار و 600 لیتر آب تولید می کنیم اما با توجه به گرمای هوا و افزایش جمعیت میزان آب مصرفی بیشتر است و عملا 600 لیتر آب در ثانیه کم داریم.

مدیر امور تامین و ذخیره آبفای شهرستان کرمان گفت: در حال حاضر برای جلوگیری از قطعی آب مدیریت توزیع آب در دستور کار است و سعی می کنیم با کاهش فشار آب مشکل را کم کنیم.

برای ماه مبارک رمضان برنامه‌ریزی می‌کنیم

امین‌زاده گفت: ورودی آب در مقابل مصرف آب پائین است و به همین دلیل از ساعت 11 شب تا شش صبح ما ناچار هستیم مخازن آب کرمان را پر کنیم تا در طول روز مردم با قطعی اب مواجه نشوند.

وی همچنین از مدیریت توزیع آب در ماه رمضان در کرمان خبر داد و خواستار همکاری مردم برای جلوگیری از قطعی آب شد.

مدیر امور تامین و ذخیره آبفای شهرستان کرمان گفت: برای رفع مشکل در برخی ساعتهای روز نیز بحث پمپاژ آب در دستور کار قرار دارد و از مردم می خواهیم با صرفه جویی 20 درصدی در مصرف آب و باز نگه نداشتن شیرهای آب در خانه ها با ما همکاری کنند و البته افت فشار آب مربوط به تمام مناطق شهر کرمان است.

وی با واقع بینی در خصوص دلایل هدر رفت آب در کرمان افزود: بخشی از هدر رفت آب نیز مربوط به شبکه توزیع و فرسوده بودن این خطوط است که ما نیز در حال بهسازی شبکه هستیم و مسئولان به صورت شبانه روزی در فکر تامین آب شهر کرمان هستند.

10 درصد صرفه جویی در بخش کشاورزی مشکلات را حل می‌کند

محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: بخش اعظم آب استان کرمان در بخش کشاورزی هدر می رود که باید فکری برای این وضعیت کرد.

وی تبخیر آب، نشست آب در زمین به دلیل استفاده از کانال​های خاکی و استفاده از آب برای تولید محصولات کشاورزی با بازده اقتصادی کم را مشکل این بخش دانست و افزود: تنها 10 درصد صرفه جویی مصرف آب در بخش کشاورزی می تواند بسیاری از مشکلات آب در استان کرمان را حل کند.

پورابراهیمی گفت: به مردم می گویم که در صورت عدم صرفه جویی در مصرف آب با مشکل مواجه می شیوم پس بهتر است قبل از جیره بندی آب با صرفه جویی مشکل را حل کنیم.

وی افزود: عدم صرفه جویی مردم موجب شده است برخی از مردم در مناطق دیگر آب نداشته باشند و این دور از انصاف است و همکاری عمومی برای حل این مشکل ضروری است.

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس از پیگیری نمایندگان مجلس برای حل این مشکل خبر داد و گفت: طرح انتقال آب به شمال استان کرمان در حال پیگیری جدی در مجلس است.

پورابراهیمی کشاورزی را پر مصرف ترین بخش استان کرمان در بخش آب دانست و افزود: در کرمان شش میلیارد سالانه در بخش کشاورزی استفاده می شود اما تنها پنج میلیارد مترمکعب با بارندگی های محدود به مخازن آب زیر زمینی باز می گردد و هر سال با کمبود یک میلیارد متر مکعب آب مواجه هستیم در مواقع هر سال یک میلیارد متر مکعب آب از منابع کرمان کم می شود.

با شرایط موجود به نظر می‌رسد همکاری مردم برای رفع مشکل کم کاری مسئولان دولتهای گذشته در استان کرمان ضروری است و مسئولان کنونی استان نیز باید هر چه سریعتر راهکارهای علمی و اجرایی خود را برای رفع این مشکل مشخص و به مردم کرمان اعلام کنند.(مهر)